مهدیه اسدی

از منظومه دولرانی خضرخان که از آثار مهم امیرخسرو دهلوی است، و 4200 بیت آن در سال 715ق و 319 بیت آن در خلال سال های 720-721ق سروده شده، دو نسخه مکتوب به سال های 903 و 917ق به خط کاتبی به نام درویش محمد بن علی در دست است که در زمان جنگ های ایران و عثمانی از ایران خارج شده و اکنون در کتابخانه های حکیم اوغلو پاشا و ایاصوفیه نگهداری می شوند. نسخه 903ق دارای وقف نامه شاه عباس صفوی و مهر وقف آستانه شیخ صفی الدین اردبیلی، و نسخه 917ق دارای مهر شاه طهماسب صفوی است. از منظومه دولرانی دو نسخه خطی ناقص متعلق به سال های 720ق و 894ق نیز وجود دارد، اما نسخه 903 قدیمی ترین نسخه کامل این اثر تاکنون محسوب می شود. ویژگی بارز نسخه 917ق وجود مقدمه ای ادیبانه از سفارش دهنده آن در برگ های آغازین کتاب است. این مقاله به بررسی جنبه های نسخه شناختی و شناساندن این دو دست نویس می پردازد.

مثنوی بزمی تاریخی دولرانی خضرخان روایتگر عشق شاهزاده خضرخان، پسر سلطان علاءالدین محمد خلجی، و دیولدی، دختر راجه گجرات، است. این منظومه از آثار دهه پایانی عمر امیرخسرو دهلوی است که بخش نخست آن را به درخواست شاهزاده خلجی در سال 715 ق. سرود؛ در فاصله میان سال های 720 و 721 ق. تکمله ای مشتمل بر 319 بیت بدان افزود و در آن به ماجرای قتل خضرخان و برادرانش پرداخت. این منظومه که از برجسته ترین آثار امیرخسرو است، بیش از هر اثر دیگری چهره واقعی او و اندیشه هایش را به ما نشان می دهد. شروع منظومه در زمان حیات علاءالدین خلجی و پایان آن در زمانه ای است که دیگر نه خضرخان زنده است و نه سلسله خلجیان وجود دارد. زبان شاعر در این مثنوی پخته، ساده و دلنشین و بدون محافظه کاری های مرسوم است. بسیاری ترکیبات بدیع و تصویرسازی های ساده و در عین حال ماهرانه، سرعنوان های خسروانه و پیروی از سنت ده نامه نویسی به شیوه ای تازه تأمل برانگیز است. هیچ یک از مثنوی های تاریخی خسرو به اندازه منظومه دولرانی، نام های خاص ندارد؛ این اثر دربردارنده اطلاعات فراوان تاریخی، فرهنگی، سیاسی، جغرافیایی، اجتماعی، ازجمله تاریخ پادشاهان هند، روش حکمرانی خلجیان، مناسبات درباری، انتخاب ولیعهد، کیفیت جهیز عروس، اسامی افراد، اماکن، جایگاه ها و مقام های درباری و دیوانی، و مانند آن است و تنها اثر امیرخسرو است که نسخه ای متعلق به زمان حیات شاعر دارد که با شماره 178 در کتابخانه ارگ جمهوری افغانستان نگهداری می شود. از دیگر ویژگی های منظومه روشن کردن زوایای تازه ای از زندگی و اندیشه های شاعر، همچنین ذکر نام فرزندش، عین الدین مبارک و ماجرای رهایی شاعر از دست مغول است.

پژوهش حاضر به منظور گزینش روش های مطلوب یادگیری توسعه ی مدیران براساس معیارها و ابعادِ اثرگذار با بهره گیری از تکنیک TOPSIS انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری اطلاعات، توصیفی از نوع پیمایشی می باشد. شرکت ملّی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران به عنوان جامعه آماری انتخاب گردیده و با استفاده از روش نمونه گیری هدف مند قضاوتی 15 نفر از مدیران و خبرگان در حوزه های مرتبط با یادگیری و توسعه مدیران برای مصاحبه برگزیده شدند. گردآوری داده ها با استفاده از دو روش کتابخانه ای یا اسنادی به منظور مرور ادبیات پژوهش و روش میدانی مشتمل بر مصاحبه های ساختاریافته، توزیع و جمع آوری پرسشنامه انجام گرفت. روایی پرسش نامه از سوی خبرگان سنجیده و از طریق تطبیق با ادبیات پژوهش مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن توسط تکرار دوباره آزمون تأیید شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها و شناسایی وزن معیارهای اثرگذار بر روش های یادگیری و تعیین اولویت آن ها از روش BWM و شناسایی ضریب نزدیکی و اولویت هر یک از روش های یادگیری از تکنیک TOPSIS و نرم افزار Excel استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که روش بازی و شبیه سازی، مطلوب ترین روش یادگیری برای اجرای برنامه های توسعه ای مدیران در شرکت می باشد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی و مرور هدف مند تعاریف، چارچوب ها و مدل های پیشین توسعه استراتژیک منابع انسانی به منظور ارائه ی مدلی جامع و نظام مند برای توسعه استراتژیک منابع انسانی براساسِ الگوی سیپ می باشد. روشِ پژوهش حاضر از نوع کیفی است که براساس روش فراترکیب انجام شده است. برای جمع آوری داده ها از داده های ثانویه به نام اسناد و مدارک گذشته استفاده شده است. شیوه تحلیل داده ها تلفیقی از تحلیل محتوای کمّی و کیفی می باشد. جامعه مورد بررسی این پژوهش، کلیه مقاله های منتشر شده در مجله های ISI ، کتاب ها و پایان نامه های خارجی مرتبط با موضوع پژوهش در بازه زمانی 2017-1989 بود . پژوهشگران مطابق با الگوی سیپ برای هر یک از چهار مقوله اصلی شامل "بستر (زمینه)"، " درون داد (ورودی)"، "فرآیند" و "برون داد (خروجی)"، مقوله های فرعی متعددی که در پژوهش های مختلف خارجی به آن اشاره شده بود، را شناسایی کرده اند . براساسِ این مقوله ها، مدل یکپارچه نهایی ارائه و اعتبارسنجی شده است. فرامدل ارائه شده در پژوهش حاضر، می تواند به متخصصان و کارشناسان حوزه توسعه منابع انسانی کمک کند که قبل از شروع اجراء و پیاده سازی موفقیت آمیز توسعه استراتژیک منابع انسانی، چه بسترها (زمینه ها) و درون دادهایی و در حین اجراء چه فرایند ها و مکانیزم هایی را لازم است در نظر بگیرند و در نهایت، برون دادهای آن، چه خواهد بود.

رساله نفایس الکلام و عرایس الاقلام از آثار منثور قرن هفتم است که به دست رضی الدّین خشّاب- احمد بن محمود سمرقندی- در سال 643 ق تألیف و تدوین شد. به شهادت دیباچه این رساله منشآت گونه، رضی الدّین که در همان سال صدرنشین مسند انشا بود؛ به فرمان افتخار جهان -از سران آل برهان - برای جلوگیری از تضییع و انهدامِ آثار باقیمانده این سلسله، نفایس را تدوین کرد. این رساله مجموعه ای از مفاوضات و امثله مربوط به آل برهان و مهر تأییدی بر ابقای حکومت آنها تا حداقل همین سال است. در متن نفایس الکلام –آنچنان که از ویژگی های سبک نثر اواسط قرن هفتم نیز هست- به جز شیوه های نثر فنّی، گاه می توان نمونه هایی از گونه های دیگر نثر یافت که در مجموع رساله را در میان متون «فنّی بین بین» این قرن قرار می دهد. این پژوهش ضمن معرّفی مؤلّف نفایس، به تبیین انطباق ویژگی هایِ سبکیِ نثر فنّی قرن هفتم بر این رساله و بیان جایگاه آن در میان آثار هم تراز، بیان و اثبات اهمیّت تاریخی نفایس برای معرّفی سلسله آل برهان و رساله هایی که از نفایس الکلام و نویسنده توانایش یاد کرده اند اختصاص دارد.

کاربری زمین شهری از جمله عوامل مهم سیستم شهر است که از طریق شبکه های ارتباطی و جریان های ترافیکی با سیستم حمل و نقل در ارتباط مستقیم و متقابل است. در واقع حمل و نقل و کاربری زمین شهری، سیستمی را شکل می دهد به گونه ای که تصمیم در یکی بر دیگری اثر می گذارد و مدیریت در یکی می تواند در تحقق اهداف دیگری در کل سیستم مؤثر واقع شود، بنابراین لازم است به صورت یکپارچه نگریسته و مدیریت شود. مقاله حاضر ضمن طرح اهداف، استراتژی و سیاست های مدیریت کاربری زمین و بیان رابطه ی آن با وضعیت حمل و نقل و ترافیک شهری، به مطالعه موردی کاربری تجاری الماس شرق مشهد می پردازد. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی است و جمع آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. جهت بررسی تقاضای سفر و اثرات ترافیکی ناشی از مدیریت کاربری مذکور از مدل کلاسیک چهار مرحله ای حمل و نقل در محیط نرم افزار EMME/2 استفاده شده است. برای شبیه سازی پروژه در محیط نرم افزار دو سناریو مختلف تعریف شده که نتایج بدست آمده از تحلیل این سناریوها نشان می دهد مرکز تجاری الماس شرق با احداث در حاشیه ی شهر و اجرای صحیح استراتژی و سیاست های مدیریت کاربری زمین، توانسته به اهداف مطرح شده در آن دست یابد.