ابراهیم الیاسی

انرژی های نو یا انرژی های پاک؛ دستاورد دانش نوین بشر، برای فردا است ولی ریشه های آنرا می توان در ساختار تمدن های کهن، از جمله در ایران یافت که با قدرت علمی و ژرف اندیشی خود، راه را برای آیندگان هموار نمودند. درحال حاضر معماری سبز نزدیک ترین تداخل حوزه عملکردی را با اصول مربوط به پایداری، درحوزه زیست محیطی و معماری را به خود اختصاص داده است. امروزه استفاده از عناصر مولد انرژی مانند توربین های باد و پانل های خورشیدی نه تنها به عنوان نیاز در صرفه جویی انرژی های فسیلی، بلکه به عنوان عناصر زیبایی شناختی در فرم بیرونی معماری نیز به کار گرفته می شود. یک ساختمان سبز، علاوه بر بهره وری انرژی به چگونگی شکل گیری فرم و فضای معماری با عناصر مولد انرژی نیز توجه دارد.در این مقاله نقش انرژیهای نودرساختمان های سبز با تأکید برکاهش مصرف انرژی درانرژی خورشیدی وکاربردهای آن در تولید صورت های دیگر انرژی از جمله انرژی الکتریکی فتوولتائیک، هوا گرم کن خورشیدی و هوا سرد کن خورشیدی، دیوار ترومب و بام سبز و .... پرداخته شده است و در ادامه به استفاده از انرژی باد در تولید برق پرداخته ایم روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی، مروری و داده ها و اطلاعات پژوهش و تحلیل اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و اسنادی گردآوری شده است. بر اساس نتایج به دست آمد ، تلاش در جهت ترویج بکارگیری این سیستم ها به ویژه در توزیع برق، ضمن کاهش مشکلات ناشی از توسعة شبکه و سوخت رسانی در این مناطق می تواند راهکاری برای کاهش مصرف سوخت های فسیلی بوده و تاثیر به سزایی در تقلیل انتشار گازهای گلخانه ای داشته باشد و در آینده با افزایش تولید این سیستم ها و کاهش هزینه های ساخت، استفاده بهتر از آنها امکان پذیر گردد.

محیط های طبیعی درون شهری از مهم ترین ساختارهای بوم شناختى شهرها به شمار می آیند که اگر به درستی و در ارتباط با ساختارهای بوم شناختى فرا شهری برنامه ریزی شوند، ضمن خلق فضاهای عمومی و پویای شهری موجب استمرار فرایندهای طبیعى از جمله جریان آب و هوا و حرکت موجودات در درون شهرها می شوند. در این میان مسیل ها و رودخانه های شهری، به عنوان فضاهای پنهان ، فرصت هایی هستند که بی توجه رها شده اند و با توجه به کمبود فضاهای سبز و باز در شهرها و به رغم پتانسیل های فراوانی که دارند استفاده کامل و درخوری از آنها نمی شود. متأسفانه در اغلب شهرهای ایران بطور شایسته به این عامل توجه کافی نشده و عرصه رودخانه ها با پتانسیل های بالا برای کاربری های متناسب با بافت مجاور، بدون استفاده باقی مانده است و لذا ضرورت توجه به ارتباط و توازن میان محیط طبیعی و محیط انسان ساخت بیش از پیش احساس می گردد. همچنین، بی توجهی و مدیریت ناصحیح، اینگونه فضاها را به زباله دانی شهر و فضایی متروک تبدیل کرده و بدین ترتیب مشکلات فراوانی برای شهر به ارمغان آورده است. در حالیکه امروزه در کشورهای پیشرفته اقدامات مناسبی در مورد اینگونه فضاها صورت می گیرد. یکی از راه های برون رفت از این وضعیت کنونی توجه کافی به اصول طراحی شهری پایدار و دخالت دادن آن در طراحی محوطه های کناره رودخانه هاست. با توجه به مطالعات صورت گرفته در محدوده حاشیه رودخانه ها دارای پتانسیل بسیار بالایی جهت بهبود سیما و منظرشهری می باشد و همچنین قابلیت خلق فضاهایی برای بروز تعاملات اجتماعی را دارا می باشد. با توجه به مطالعات صورت گرفته در محدوده حاشیه رودخانه ها دارای پتانسیل بسیار بالایی جهت بهبود سیما و منظرشهری می باشد و همچنین قابلیت خلق فضاهایی برای بروز تعاملات اجتماعی را دارا می باشد. این پژوهش درصد «باز زنده سازی» حاشیه رودخانه شهری مهاباد واقع در شهرستان مهاباد از توابع استان آذربایجان غربی با رویکرد پایداری از منظر طراحی شهری می باشد. در این خصوص کیفیت بخشیدن به فضاهای جمعی و دارای سرزندگی، تشویق به دوباره زنده کردن شهرها با توجه به هویت شهری، ایجاد انگیزه ای برای مشارکت مردم از جمله اهداف پژوهش می باشد. در این پروژه برای جمع آوری اطلاعات از دو روش، میدانی (تکنیک مکان سنجی)، سوات (SWOT) و کتابخانه ای استفاده شده است. در روش نظری (تحقیقات اسنادی وکتابخانه ای) با رجوع به منابع فارسی و انگلیسی موجود (کتب، نشریات، نتایج همایش ها وکنفرانس ها) و همچنین پایگاه هاى شبکه پردازش مربوطه اطلاعات لازم گردآوری گردید. در روش میدانی با استفاده از تکنیک مکان سنجی (در این روش تعدادی از سؤالات مرتبط با موضوع مطرح و پس از پخش در میان مردم و ارزیابی، دیدگاه آنان را مبنای طراحی قرار می دهیم.) در روشSWOT، به نقاط قوت، ضعف، تهدید و فرصت، در ابعاد کالبد- فضایی، اجتماعی، زیست محیطی، عملکردی، حمل و نقل و ترافیک، اقتصادی و ادراکی و بصری محدوده مورد نظر پرداخته شده است. یافته های پژوهش در نهایت به صورت دستورالعمل های اقدامی می باشد که در راستای بهبود بخشیدن به کیفیت فضا است. این پژوهش در زمینه زیست محیطی، کالبدی- اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، معیارها و زیر معیارهایی طراحی ارائه می دهد.

فضاها و عرصه های عمومی یکی از عناصر ضروری و اساسی زندگی روزمره شهری و مهمترین بخش شهرها به شمار می روند، در این میان پارک های شهری به عنوان بخش مهمی از فضاهای عمومی و بازنمود زندگی مدرن شهری، محیطهایی برای لذت، تفریح،گذران اوقات فراغت، زندگی اجتماعی وتبادل فرهنگ، افکار، دیدگاه ها،عقاید و نظرات هستند. در دوران معاصر با افزایش فردگرایی، عملکرد اجتماعی بسیاری از فضاهای عمومی ازجمله پارک های شهری از بین رفته است، لذا توجه به محیط کالبدی پارکها به عنوان محملی برای بازیابی همجواری از دست رفته انسانها، درجهت نزدیکتر کردن آنان به یکدیگر و جبران بخشی از تعاملات اجتماعی از دست رفته اهمیت بیشتری یافته است. این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد مؤثر بر اجتماع پذیری پارکهای شهری، قصد دارد با سازگاری هرچه بیشتر شرایط کالبدی و معنایی محیط پارکهای شهری منطبق بر نیازها و خواسته های کاربران فضا، پارکها را تبدیل به فضایی جامعه پذیر سازد. لذا پس از بررسی سوابق موضوع در بخش مبانی نظری، با استخراج شاخص های مؤثر اجتماع پذیری در محدوده مورد مطالعه از طریق نظرسنجی ارزیابی گردید.در بخش نظرسنجی پاسخ دهندگان به صورت تصادفی ساده، و به تعداد 384 نفر انتخاب گردیدند. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss تحلیل گردیدند و روابط معنادار بین متغیرهای دخیل در اجتماع پذیری، استنباط گردیدند. براساس نتایج به دست آمده از پرسشنامه ها، بین شاخص های اجتماع پذیری که شامل معیارهای خوانایی و کیفیت محیط، الگوهای فرهنگی- اجتماعی،منظروعناصرگیاهی،حیات جمعی و سرزندگی،مدیریت،کاربری های همجوار و آسایش و امنیت روانی و ...را شامل می شودومطلوبیت اجتماع پذیری در فضای پارک های شهری ارتباط معناداری وجود دارد. به معنای اینکه با ارتقای ویژگی های کالبدی پارک های شهری، اجتماع پذیری نیز بهبود خواهد یافت. بین شاخص های معنایی محیط نیز که معیارهای سرزندگی، خاطره، آسایش و راحتی، زیبایی، ایمنی و امنیت را دربر می گیرد و اجتماع پذیری پارکهای شهری همبستگی ارتباط معنادار وجود دارد.

توریست نقش مهمی در توسعه اقتصادی شهرها دارد. امروزه جهانگردی به عنوان یک صنعت پردرآمد و اشتغال زا در صحنه جهانی و بین المللی اهمیت زیادی پیدا کرده است. به بیانی دیگر، گسترش صنعت گردشگری، توسعه اقتصادی و به دنبال آن، تعاملات انسانی را به همراه دارد و هر کشوری سعی دارد با به وجود آوردن امکانات رفاهی و تفریحی در شهرهایش از مزایای اقتصادی صنعت گردشگری بهره ببرد. این صنعت نه تنها در پیشبرد اقتصاد ملی و درآمدهای ارزی نقش دارد بلکه صنعتی است پاکیزه و عاری از آلودگی و درعین حال ایجاد کننده مشاغل جدید. در این میان گردشگری طبیعی، بخش مهمی از فعالیت های جهانگردی را در دنیا به خود اختصاص داده است. در این نوع فعالیت، جهانگردان برای بهره گیری از زیبایی های طبیعی و جلوه های حیرت انگیز خلقت به رشته کوه های مرتفع، کوهستان ها، کوهپایه ها، جنگل ها، جلگه ها، دره های عمیق و بیابان ها سفر می کنند. آنچه که یک گردشگر را به سمت یک شهر یا مناطق اطراف آن جذب می کند، منابع گردشگری است. مطالعه حاضر به بررسی گردشگری پایدار در سراب روانسر پرداخته که درحال حاضر فاقد برنامه مدونی جهت توسعه گردشگری است. هدف از این تحقیق، بررسی و باز شناسایی قابلیت های محیطی و برنامه ریزی جاذبه های طبیعی، حفاظت و تقویت چشم اندازهای طبیعی شهر و توجه به جنبه های زیباشناسانه محیط طبیعی، کاهش اثرات زیست محیطی گردشگری، برآورده شدن نیازهای تفرجی بازدیدکنندگان با احترام به فرهنگ منطقه و طراحی بر اساس هماهنگی با طبیعت و همواره جهت جذب گردشگر در سراب روانسر تدوین شده است. به منظور طراحی پایدار جهت بهره گیری از حفاظت و گردشگری، شناخت و ارزیابی وضعیت محیط و منابع، همچنین نحوه گردشگری و شناخت پیامدهای زیست محیطی حاصل از آن، قبل از هرگونه اقدام ضروری به نظر می رسد. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و داده ها و اطلاعات پژوهش و تحلیل اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و اسنادی و استفاده از مشاهدات میدانی گردآوری شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که جاذبه های گردشگری پایدار در آن محیط به درستی شناسایی نشده و همچنین برنامه ریزی خاصی در سراب روانسر انجام نگرفته است که در صورت شناسایی توانمندی های بالقوه و برنامه ریزی در جهت بالفعل درآمدن و بهره برداری می تواند موجب آبادانی و رونق اقتصادی منطقه شود.

بافت های فرسوده شهر بهبهان تلفیقی از فرصت های ویژه و شرایط بحرانی عدیدهای است که در نهایت تبدیل به یکی از پیچیدهترین صورت مسئلهها برای مدیریت شهری شده است. پژوهش حاضر تلاشی است برای تعیین شاخص های مؤثر در گونه شناسی بافت شهری بهبهان به منظور برنامه ریزی برای این بافت در حال تحول. بدین منظور، پژوهش با استفاده از مطالعات اسنادی و میدانی ابتدا به تدوین چهارچوب نظری گونه شناسی و شکل شناسی محلات شهر بهبهان می پردازد. هدف از این پژوهش، گونه شناسی مراکز محلات بهبهان است که به صورت ارگانیک ساخته شدهاند و در پی آن به معیارهای گونه شناسی در طراحی مرکز محله جدیدی به عنوان محله برنامه ریزی شده میپردازیم، مبانی نظری تحقیق و عوامل و مؤلفه های مؤثر بر گونه شناسی مراکز محله، برگرفته از آثار اندیشمندان در زمینه شهرسازی درباره محلات شهری است. مدل ارزیابی در قالب پنج مؤلفه اصلی کالبدی، اجتماعی، عملکردی، ادراکی و ترافیکی صورت گرفته است، روش تحقیق در حوزه میدانی و اسنادی با استفاده از پرسشنامه، مشاهده، تحلیل ابعاد کالبدی محلات، تکنیک swot، هست. پس از گونه شناسی محلات به شناخت شهرستان بهبهان و مراکز محلات بافت قدیم بهبهان در قالب مؤلفه های عملکردی، کالبدی و اجتماعی پرداخته شد و درنتیجه بر اساس اطلاعات به دست آمده، به اهداف، راهبرد و سیاست ها و یا دستورالعمل های اقدامی می پردازیم.

معابر شهری، حلقه های واسط ورشته های ارتباطی بناها وسایر فضاهای شهری است، که اگر با دقت موردتوجه قرارگیرد، بیشترین کارکرد را در زندگی شهری داشته وهمچنین حیاتی ترین نقش ها را برای پویایی یک شهر رقم می زند.نقش انضباط اجتماعی بر ارام سازی در معابر شهری، بسیاری از مشکلات توسعه ای وزیست محیطی و معضلات روانی و اجتماعی را در شهرکاهش میدهد. روانسازی جریان ترافیک و لذت بخش نمودنِ گشت و گذار و تحرک در شهر به واسطه انضباط اجتماعی الهامبخش و صحیح، امکانپذیر است. پژوهش حاضر از نوع مطالعات ارزیابی آثار اجتماعی وفرهنگی پروژه های شهری است، که به ارزیابی آثار اجتماعی وفرهنگی انضباط در معابر شهری منطقه 12 تهران می پردازد، روش انجام این پژهش روش کمی پیمایشی و اسنادی است و تکنیک جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است و در مواردی برای توصیف اقدام مداخله ای از تکنیک های مصاحبه و مشاهده نیز استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را ساکنان اطراف پروژه تشکیل میدهند که از 381 نفر از آنها از طریق ابزار پرسشنامه اطلاعات جمع آوری شده است. نتایج نشان می دهد که افراد مورد مطالعه از مشکلات ترافیکی آگاهند، تبعات گستردة آن را به عنوان یک مسأله عام می دانند و معتقدند که ترافیک به یک مسأله اجتماعی در شهر تبدیل شده است و از این رو حاضرند برای کاهش این خسارات، هزینه هایی را نیز بپردازند . افراد مورد مطالعه، از میان اجزای سه گانه انسان، تکنولوژی و طبیعت در مسأله ترافیک، مهمترین مشکل را در بعد انسانی (رفتار ونظم انضباط رانندگان و عابرین)و اجزای محیط و تکنولوژی را در مراتب بعدی می دانند.

هدف ازتحقیق حاضر ارائه راهبردهایی برای طراحی منظر در هسته مرکزی شهر مهاباد به عنوان شناسنامه واقعی شهرها است و همچنینشناختقابلیّت هاوتنگناهایداخلیبافتدر هسته مرکزی، فرصت هاوتهدیدهایبیرونیودرنتیجهتحلیلوامکان سنجیبهره مندیازفرصت های توسعه ای وارتقاءزیست،سکونت وفعالیت ها دربافتقدیموهستهمرکزیشهر مهاباد می باشد. اینپژوهشازنوع کاربردیبوده و برای جمع آوری اطلاعات از سه روش، میدانی (تکنیک Placecheck)، تکنیک سوات (swot) وکتابخانه ای استفاده شده است. در روش نظری (تحقیقات اسنادی وکتابخانه ای) با رجوع به منابع فارسی و انگلیسی موجود (کتب، نشریات، نتایج همایش ها وکنفرانس ها) وهمچنین پایگاه هاى شبکه اى پردازش مربوطه اطلاعات لازم گردآوری گردیده است. در روش میدانی با استفاده از تکنیک (Placecheck)،(در این روش تعدادی از سؤالات مرتبط با موضوع مطرح ودر بین مردم پخش شده است وپس از ارزیابی، دیدگاه آنان را مبنای طراحی قرار داده شده است، و در تکنیک (swot)،در این روش به نقاط قوت، ضعف، تهدید و فرصت، در ابعاد کالبد- فضایی، اجتماعی، زیست محیطی، عملکردی، حمل ونقل- ترافیک، اقتصادی وادراکی وبصری محدوده مورد نظر پرداخته شده است.نتایجتحقیقنشانمی دهداولویّتاولبرایبرنامه ریزیراهبردی طراحی منظر دربافتقدیم جهتاستراتژیرشدوتوسعهاست،بهطوریکهاینراهبردشاملارتقاء کیفیتکالبدی فضایی،ارتقاء کیفیتمحیطی،ارتقاء کیفیتاجتماعی-فرهنگی و زیرمجموعه های آن به صورت جداولی در انتها اورده شده است. یافته های پژوهش در نهایت به صورت دستورالعمل های اقدامی می باشد که در راستای بهبود بخشیدن به کیفیت محیط در هسته مرکزی شهر مهاباد معیارها و زیر معیارهای طراحی ارائه می دهد.

عرصه های عمومی،مهم ترین بخش شهرها و محیط های شهری به شمار می آیند. در چنین عرصه هایی بیشترین تماس و تعامل بین انسان ها رخ می دهد.این عرصه تمامی بافت شهری را که مردم به آن دسترسی فیزیکی و بصری دارند، شامل می شود.یکی از مهم ترین این عرصه ها، پارک ها و فضاهای سبز شهری هستند که نقش فعالی در سلامتی شهر و شهروندان ایفا می کنند. در این مقاله سعی شده با مطالعه دانش روانشناسی محیطی، به ارزیابی نقش پارک های بانوان پرداخته شد. روش تحقیق این مقوله توصیفی-تحلیلی و فراتحلیل است که با شرح رابطه انسان و محیط پیرامون خود، به بررسی آسایش بانوان بپردازد و با ایجاد پارک بانوان ، با هدف الگویی در جهت بالابردن کیفیت زندگی بانوان به ارتقای سلامت افراد و راهگشایی برای معضلات شهری قرار گیرد.ودر پایان معیارهایی بیان شده وچگونگی تحقق پذیری آنها در شرایط فعلی مورد اشاره قرارگرفته است.واژگان کلیدی:فضای شهری، پارک بانوان، فضای سبز، روانشناسی محیطی.

بازارچه های مرزی با توجه به ساختارشان توانسته اند مسئله امنیت مرزها را تا حدودی برآورده نمایند و این مسئله روی شرایط اقتصادی مناطق مرزی تأثیر به سزایی داشته است. این نوشتار حاصل پژوهشی میدانی از بازارچه های مرزی شهرپیرانشهر در استان آذربایجان غربی است که با استفاده از روش تحقیق کمی صورت گرفته است. روش انجام آن در بخش نظری، کتابخانه ای و اسنادی و در بخش عملی، پیمایشی می باشد. در روش اسنادی از فیش، اسناد و نامه های اداری، گزارشات و مقالات مؤسسات و وزارت خانه ها و سازمان های ذیربط و در شیوه میدانی از پرسشنامه، مصاحبه و جامعه اماری طبق فرمول کوکران 384 نفر بوده و داده-های آن نیز همچنین از طریق پیمایش و با ابزار پرسشنامه وتحلیل انها با استفاده از نرم افزار spss به دست آمده است. نتایج مطالعات وبررسی حاکی از آن است که فعالیت و استقرار بازارچه ها در منطقه توانسته است در بسیاری از متغیرهای رفاهی از قبیل ایجاد اشتغال، تحرک شغلی مرزنشینان، افزایش درآمد، تأمین مایحتاج نیازهای ساکنان مرزنشین، تغذیه، بهداشت، مسکن و محیط زیست، بهبود نسبی ایجاد کنند. همچنین استقرار بازارچه از اقتصاد غیر رسمی در این منطقه تا حد زیادی کاسته است اما نتوانسته از خیل عظیم مهاجران روستایی به ویژه جوانان به شهر بکاهد. به علاوه، اینکه بازارچه ی تمرچین توانسته است امنیت نسبی از لحاظ اقتصادی در منطقه ایجاد کند. نتایج فرضیات نشان می دهد بین عوامل موجود در بازارچه ی مرزی تمرچین و شاخص های کالبدعملکردی رابطه نسبتاً معناداری وجود دارد.

در پژوهش حاضر به بررسی رضایتمندی زنان از فضای پارک ازادگان شهر دورود با توجه به 6 شاخص (ایمنی وامنیت، محرمیت، نفوذ پذیری وسهولت دسترسی، امکان برقراری تعاملات اجتماعی، تنوع وگوناگونی عملکردی وفضایی، غنای حسی وجذابیت بصری) پرداخته شده است. این تحقیق از نوع کاربردی به روش توصیفی-تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات نیز به دو روش اسنادی و میدانی است. تعداد پرسشنامه از طریق جدول مورگان 59 عدد به دست آمد که شامل 20 سوال می باشد. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار spss واز آزمون t تک نمونه ای استفاده گردید. براساس نتایج حاصل فقط سه شاخص ایمنی وامنیت، نفوذ پذیری وسهولت دسترسی، غنای حسی وجذابیت بصری از میزان(Test Value) یعنی عدد3(عدد متوسط) بالاترهستندو اما سه شاخص محرمیت، امکان برقراری تعاملات اجتماعی، تنوع وگوناگونی عملکردی وفضایی، از میزان(Test Value) یعنی عدد3(عدد متوسط)پائین تر هستندکه رضایتمندی کمتری می رساند. همچنین ضریب معناداری همه شاخص های مورد نظر چون کمتر از 009/0است، بدین معنا که این عوامل بیشترین تاثیر بر رضایتمندی از پارک آزادگان می گذارد وتا سطح 99 درصد معنادار می باشد.نتایج نشان می دهد که نارضایتی در بخش های عملکردی و محرمیت وبرقراری تعاملات اجتماعی دارد،که با تاکید بر راهبردهای ارایه شده در بخش ها بست و نارضایتی در این بخش ها را به حداقل رساند ودر مورد سه شاخص دیگر هم باید راهبردهای رضایت بخش را تقویت کرد.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی شاخص های کالبدی فضاهای شهری برتحقق پذیری شهرشاد در منطقه یک شهر تهران به انجام رسیده است. بدین منظور از روش پیمایشی، تعداد ۱۸۵ نفر از ساکنان منطقه یک به روش نمونه گیری تصادفی، انتخاب و با ابزار پرسشنامه محقق ساخته مورد مطالعه قرار گرفتند. اعتبار محتوایی و پایایی پژوهش حاضر با استفاده از تعیین آلفای کرونباخ (به میزان 94/.) تأمین گردید. نقش کالبدی فضاهای شهری بر برتحقق پذیری شهر شاد از طریق عامل اصلی کالبدی و زیرشاخص های مرتبط با آن انجام شد. در مورد عوامل کالبدی – عملکردی سه عامل( نمای ساختمان ها، مواد و مصالح و کاربری ها )و عناصر کالبدی فرهنگی ، سه عامل انسان محور(پیاده مداری)،ایمنی و امنیت (روشنایی ،کفسازی ،ترافیک) و حس تعلق(پاتق ها وفعالیت های گروهی)وعامل کالبدی زیبایی شناسی سه عامل (تنوع رنگ، نورپردازی وگرافیک محیطی)و عامل کالبدی خدماتی پنج عامل (تجهیزات مبلمان شهری، قابلیت دسترسی و سهولت آن ، حفاظت آب و هوایی، ایجاد قطب های تفریحی خدماتی، پاکیزگی و نظافت محیط)تعیین گردید. بر اساس نتایج پژوهش عوامل کالبدی ونقش ان در تحقق پذیری شهر شاد دارند. به طوری که با توجه به آزمون F عوامل کالبدی- عملکردی، کالبدی-فرهنگی، کالبدی –زیبایی شناسی و کالبدی خدماتی د رتحقق پذیری شهر شاد به ترتیب با سطح معناداری015/0 و 016/0 و 011/0 و 009/0 رابطه موثر وجود دارد. و همچنین بین شاخص های عناصر کالبدی در تحقق پذیری شهر شاد از طریق همبستگی پیرسون در همه موارد در سطح ۹۵ درصد معناداری رابطه وجود دارد

امروز با توجه به رشد نابسامان کالبدی شهرها و بی تعادل در کاربریهای موجود و از طرفی برای ارتقای کیفی شهر نشینی و تعادل بخشی و ساماندهی و بهینه گزینی کاربری ها، اراضی شهرها، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.هدف از این مقاله تشریح انواع کاربریها در سطح شهر دهدشت با توجه به مکان قرارگیری آنها و شناسایی کمبودهای این شهر از نظر کاربری های مورد نیازو بررسی وسعت، سرانه، تراکم وپراکندگی هریک ازآنها ونهایتاً ارائه الگوی توسعه آتی و راهکارهایی برای دستیابی به توسعه مطلوب است. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر رویکرد توصیفی –تحلیلی است که برای تدوین چارچوب نظری تحقیق و مروری بر تحقیقات پیشین، از روش کتابخانه ای (اسنادی) بهره گرفته شد و نتایج با استفاده از تکنیک SWOT تحلیل گردید. یافته های تحقیق با توجه به وضع موجود شهر تا سال 1382 بیانگر این است که بعضی ازکاربری های شهر از نظر سرانه (به ازای هر نفر) و سطح(مسافت)، در وضعیت نامطلوب بوده و از سوی دیگر بعضی از کاربری ها از این نظر در جایگاه مطلوب و مناسبی قرار گرفته اند. این وضعیت بیانگر عدم تعادل و ناهماهنگی بین کاربری ها است که از عدم دقت نظر کافی برنامه ریزان شهری در زمان تهیه آنها ناشی می شود. نتیجه تحلیل کاربری ها در شهر دهدشت، نشان می دهد که گسترش کالبدی شهر در دهه های اخیر و افزایش جمعیت آن، باعث عدم تعادل در پراکنش کابری ها گردیده است و سرانه بسیاری از کاربری های موجود با ضوابط علمی و استانداردهای معماری و شهرسازی مطابقت ندارد