نرگس محمودی

پایداری اجتماعی امروزه به عنوان مهم ترین بعد توسعه پایدار، جایگاه مهمی در برنامه ریزی های شهری و به خصوص برنامه ریزی مسکن دارد و پیوسته با افزایش مشکلات زیست محیطی و مشکلات مسکن، بر اهمیت آن در برنامه ریزی های شهری و مسکن افزوده می شود. در پی چنین ضرورتی تحقیق حاضر  باهدف بررسی شاخص های پایداری اجتماعی محیط مسکونی در دو بافت قدیم و جدید شهر سبزوار انجام شده است. پژوهش از نوع توسعه ای - کاربردی و روش تحقیق توصیفی -  تحلیلی می باشد. اطلاعات موردنیاز به دو روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده و برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تی تست تک نمونه، پیرسون، کای اسکوئر، مقایسه میانگین ها و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. حجم نمونه برای دو بافت 750 پرسشنامه بوده که برای بافت قدیم 374 و بافت جدید 376 پرسشنامه تکمیل شده است. مقدار آلفا برای کل شاخص ها برابر 74/0 به دست آمده است.  نتایج این پژوهش نشان می دهد که هیچ یک از بافت های مسکونی به طور کامل از شاخص های پایداری اجتماعی برخوردار نمی باشند. شاخص های تعلق مکانی و هویت در بافت مرکزی مطلوب تر از  بافت جدید بوده، سلامت شهروندی و نشاط در بافت جدید مطلوب تر بوده است و درمجموع میانگین نمره پایداری اجتماعی در بافت جدید بیشتر از بافت قدیم می باشد. 

در این پژوهش تلاش می شودابعاد نقش حقوق زنان در فضای شهری مورد واکاوی قرار گیرد. با توجه به ماهیت موضوع، پرداختن به مسئله حضور و مشارکت ازمنظر حقوق زنان و نه صرفاً ابعاد کیفیت فضای شهری از وجوه نوآوری این تحقیق به حساب می آید. برای این منظور از طریق مصاحبه و پرسشنامه با روش نمونه گیری تصادفی بر روی 200 نفر از زنان مراجعه کننده به خیابان جمهوری اسلامی به عمل آمد و اقدام به جمع آوری داده های موردنیازشد. نوع تحقیق کاربردی بوده و تحلیل هااز طریق کمی سازی داده های کیفی وبا استفاده از نرم افزارSPSSصورت می گیرد. بر این اساس دودسته سنجه های معطوف به الزامات حضور و مشارکت زنان و تنوع حضور و مشارکت زنان در فضای شهری مورد پرسش قرار گرفت. بر اساس نتایج مشخص شد که اولا، امتیاز سنجه های منتسب به حقوق زنان(که بیانگر الزامات حضور و مشارکت زنان درفضای شهری است) بیشتر از امتیاز سنجه های منتسب به حق تفاوت(که بیانگر ضرورت وجود طیف متنوعی از زنان در فضااست) می باشد .ثانیاً، میان متغیرهای سن، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات و مدت زمان اقامت در فضا با حق به شهر ارتباط معناداری وجود دارد. در بیشتر سؤالات، زنان پاسخگو به این موضوع اذعان کرده اندکه برای حضور در فضاهای عمومی محدودیت های جدی مواجه هستند. با استفاده از تحلیل مسیر برای عوامل مرتبط با حقوق و مشارکت زنان مشخص شد و دو سنجه تنوع حضور افراد باهدف گذران اوقات فراغت، فضاهای ویژه زنان کمترین تأثیررادارند. از سوئی دیگر، چهار سنجه تنوع فعالیت های جاری در فضا، امنیت، روشنایی مناسب فضا درشب و عدم وجود فضاهای پنهان، تنوع حضور افراد(باهدف خرید) بیشترین تأثیررا در حقوق و احساس مشارکت زنان دارا است.

عرصه های عمومی،مهم ترین بخش شهرها و محیط های شهری به شمار می آیند. در چنین عرصه هایی بیشترین تماس و تعامل بین انسان ها رخ می دهد.این عرصه تمامی بافت شهری را که مردم به آن دسترسی فیزیکی و بصری دارند، شامل می شود.یکی از مهم ترین این عرصه ها، پارک ها و فضاهای سبز شهری هستند که نقش فعالی در سلامتی شهر و شهروندان ایفا می کنند. در این مقاله سعی شده با مطالعه دانش روانشناسی محیطی، به ارزیابی نقش پارک های بانوان پرداخته شد. روش تحقیق این مقوله توصیفی-تحلیلی و فراتحلیل است که با شرح رابطه انسان و محیط پیرامون خود، به بررسی آسایش بانوان بپردازد و با ایجاد پارک بانوان ، با هدف الگویی در جهت بالابردن کیفیت زندگی بانوان به ارتقای سلامت افراد و راهگشایی برای معضلات شهری قرار گیرد.ودر پایان معیارهایی بیان شده وچگونگی تحقق پذیری آنها در شرایط فعلی مورد اشاره قرارگرفته است.واژگان کلیدی:فضای شهری، پارک بانوان، فضای سبز، روانشناسی محیطی.

در پژوهش حاضر به بررسی رضایتمندی زنان از فضای پارک ازادگان شهر دورود با توجه به 6 شاخص (ایمنی وامنیت، محرمیت، نفوذ پذیری وسهولت دسترسی، امکان برقراری تعاملات اجتماعی، تنوع وگوناگونی عملکردی وفضایی، غنای حسی وجذابیت بصری) پرداخته شده است. این تحقیق از نوع کاربردی به روش توصیفی-تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات نیز به دو روش اسنادی و میدانی است. تعداد پرسشنامه از طریق جدول مورگان 59 عدد به دست آمد که شامل 20 سوال می باشد. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار spss واز آزمون t تک نمونه ای استفاده گردید. براساس نتایج حاصل فقط سه شاخص ایمنی وامنیت، نفوذ پذیری وسهولت دسترسی، غنای حسی وجذابیت بصری از میزان(Test Value) یعنی عدد3(عدد متوسط) بالاترهستندو اما سه شاخص محرمیت، امکان برقراری تعاملات اجتماعی، تنوع وگوناگونی عملکردی وفضایی، از میزان(Test Value) یعنی عدد3(عدد متوسط)پائین تر هستندکه رضایتمندی کمتری می رساند. همچنین ضریب معناداری همه شاخص های مورد نظر چون کمتر از 009/0است، بدین معنا که این عوامل بیشترین تاثیر بر رضایتمندی از پارک آزادگان می گذارد وتا سطح 99 درصد معنادار می باشد.نتایج نشان می دهد که نارضایتی در بخش های عملکردی و محرمیت وبرقراری تعاملات اجتماعی دارد،که با تاکید بر راهبردهای ارایه شده در بخش ها بست و نارضایتی در این بخش ها را به حداقل رساند ودر مورد سه شاخص دیگر هم باید راهبردهای رضایت بخش را تقویت کرد.

یکی از سوالاتی که همواره پیش روی اقتصاددانان و سیاست گذاران کشورمان قرار دارد، این است که با وجود تحریم ها روند بهره وری بخش های اقتصادی کشور چگونه بوده است؟ در همین راستا هدف این پژوهش بررسی بهره وری کل عوامل تولید در شرایط تحریم های اقتصادی برای بخش های صنعت، کشاورزی و حمل و نقل در  اقتصاد ایران است. بدین منظوراز مدل تحلیل پوششی داده ها (DEA) و شاخص مالم کوییست در بازه 1358 تا 1395 استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که تحریم ها با درجات متفاوت بهره وری و کارایی بخش های مختلف را تحت تأثیر قرار داده اند. در دوره مورد مطالعه، با وجود تحریم ها بخش حمل و نقل، بهترین عملکرد و بخش صنعت، بدترین عملکرد را از لحاظ بهره وری و کارایی داشته اند. هم چنین بر اساس نتایج به دست آمده تغییرات بهره وری در هر سه صنعت بیشتر تحت تأثیر تغییرات تکنولوژی بوده است. طبقه بندی JEL : F51,D24,D61

یکی از موضوعات مهمی که در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی بدان توجه شده است، موضوع بهره وری و محور قرار دادن رشد بهره وری در اقتصاد، تقویت عوامل تولید، توانمندسازی نیروی کار و تقویت رقابت پذیری اقتصاد می باشد. در همین راستا هدف این پژوهش بررسی بهره وری کل عوامل تولید در شرایط تحریم های اقتصادی برای بخش های منتخب اقتصاد ایران می باشد. بدین منظوراز مدل تحلیل فراگیر داده ها (DEA) و شاخص مالم کوییست در بازه 1358 تا 1394 استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که تحریم ها با درجات متفاوت بر بهره وری و کارایی بخش های مختلف اثرگذارند. در دوره موردمطالعه بخش حمل ونقل بهترین عملکرد و بخش صنعت بدترین عملکرد را ازلحاظ بهره وری و کارایی داشته اند. هم چنین بر اساس نتایج به دست آمده تغییرات بهره وری در هر سه صنعت بیشتر تحت تأثیر تغییرات تکنولوژی است.