مهدی گرمابی

زمینه و هدف: در ارتباط با توانایی های شناختی افراد با آسیب شنوایی، حافظه همواره موردتوجه متخصصان بوده است. به خصوص نقش حافظه دیداری در به یادسپاری و یادآوری علائم نشانه ای مانند حرکات دست در گفتار نشانه دار و زبان اشاره به کرّات موردپژوهش قرارگرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش مهارت های دیداری بر حافظه دیداری کوتاه مدت کودکان پسر با آسیب شنوایی بود. روش: طرح پژوهش آزمایشی، از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. بر این اساس از بین کل دانش آموزان با آسیب شنوایی پسر شهر تهران تعداد 36 نفر از دانش آموزان پسر 7 تا 10 سال مدرسه ناشنوایان باغچه بان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل جای دهی شدند. پس از 10 جلسه مداخله بر روی گروه آزمایشی، داده ها با استفاده از آزمون حافظه دیداری کیم کاراد (1945) جمع آوری شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مهارت های ادراک دیداری باعث بهبود حافظه دیداری کوتاه مدت در کودکان پسر با آسیب شنوایی گردیده است. نتیجه گیری: جهت تقویت حافظه دیداری در کودکان با آسیب شنوایی می توان از مهارت های ادراک دیداری استفاده نمود؛ زیرا این مهارت های ادراکی باعث فعال سازی مناطق مربوط به حافظه دیداری و درنتیجه باعث تقویت حافظه دیداری می گردد.

مقدمه در سه دهه گذشته، تحقیق درموردِ اثر متقابل معنویت و مذهب و متغیرهای روان شناختی، به طور چشمگیری افزایش یافته است. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی سطح تحمل مادران کودکان آموزش پذیر با نارسایی هوشی تحولی، براساس نگرش های مذهبی آنان انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع هم بستگی است. بدین منظور، ۱۲۳ نفر از مادران کودکان با نارسایی هوشی تحولی مراجعه کننده به اداره بهزیستی شهرستان فیروزه، به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و سپس پرسش نامه اندازه های مذهبی (محمدی، ۱۳۸۵) و پرسش نامه تحمل مراقبت کننده از بیمار (نوواک و گست ، ۱۹۸۹) را تکمیل نمودند. داده های به دست آمده بااستفاده از هم بستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری تحلیل شدند. یافته ها یافته ها نشان داد بین نگرش های مذهبی و سطح تحمل، هم بستگی بالا (۷8/۰ r=) وجود دارد و باتوجه به ضریب تعیین می توان بیان کرد که حدود 60 درصد از تغییرات سطح تحمل مادران، باتوجه به نگرش های مذهبی قابلِ تبیین است؛ درواقع، متغیرهای پیش بین قادرند سطح تحمل مادران را به طور معنادار (۰۰۰۱/۰P<) تبیین کنند (۲۷۱/۳۴F=). بحث می توان با برگزاری کارگاه های آموزشی مرتبط با نگرش های مذهبی، ضمن افزایش سطح آگاهی مادران و ارتقای نگرش مذهبی، میزان تحمل آنان را ارتقا بخشید و از مشکلات آتی پیشگیری نمود.

مشکلات شنوایی در کودکان کم شنوا، علاوه بر مهارت های ارتباطی، بر شناخت و تعامل اجتماعی نیز تاثیر می گذارد. جنبه ای از شناخت اجتماعی که در سال های اخیر توجه فزاینده ای را به خود جلب کرده است، تحول نظریه ذهن کودکان می باشد. در ارتباط با توانایی های عقلانی و شناختی کودکان کم شنوا، حافظه موضوعی بوده که همواره مورد توجه قرار گرفته است: به ویژه نقش مهم حافظه دیداری در به یادسپاری و بازشناسی علایم مربوط به ابزارهای مهم ارتباطی مانندگفتارخوانی، زبان اشاره و گفتار نشانه دار. نتایج حاصل از مطالعات مشخص می سازد که عملکرد پایین کودکان کم شنوا درتوانایی های شناختی مانند هوشبهر و نظریه ذهن بیشتر مربوط به تکیه این توانایی ها به سنجش مهارت های کلامی می باشد، اما درصورت استفاده از ابزارهای سنجش غیرکلامی و با تکیه بر نوع سنجش مبتنی بر مهارت های دستی ( مانند زبان اشاره) تا حد زیادی نمرات این کودکان بهبود پیدا کرده و تفاوت اندکی با نمرات کودکان عادی در زمینه هوشبهر آن ها مشاهده شده است. با این حال در حافظه دیداری در اکثر پژوهش ها تفاوت بین گروه کم شنوا و عادی به نفع کودکان عادی گزارش شده است. دراین مقاله به تفصیل به این موضوعات خواهیم پرداخت.