سعیده سبزیان

هدف: در دوره کرونا تنهایی به عنوان یک مشکل اساسی گریبان گیر بسیاری از خانوده ها و نوجوانان آنها شد که همین عامل، زمینه ای برای بروز مشکلات تحصیلی را پدید آورد. پژوهش حاضر با هدف نقش واسطه ای از خودبیگانگی تحصیلی در رابطه بین احساس تنهایی با خودناتوان سازی تحصیلی دانش آموزان تیزهوش در زمان آموزش الکترونیکی انجام شد. روش: روش پژوهش، همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر دبیرستان فرزانگان مقطع متوسطه دوم (340 نفر) شهر خرم آباد در سال تحصیلی 1399-1400 بود. حجم نمونه آماری بر اساس قاعده سرانگشتی کلاین برابر 170 نفر تعیین شد که به روش نمونه گیری در دسترس و با پرسشنامه آنلاین انجام گرفت. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش احساس تنهایی (راسل و همکاران، 1978)، پرسشنامه خودناتوان سازی تحصیلی (جونز ورودوالت، 1982) و پرسشنامه خود بیگانگی تحصیلی (دیلون و گراوت، 1976) بود. تحلیل داده ها به روش آماری مدل معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS-22 و AMOS-24 انجام شد. یافته ها: بر اساس نتایج این پژوهش، مدل پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بود (08/0=RMSEA، 97/0=GFI، 98/0=CFI). به طورکلی نتایج نشان داد که تمام مسیرهای مستقیم معنادار شدند (01/0>P)؛ همچنین نتایج غیرمستقیم مدل پژوهش نشان داد که احساس تنهایی از راه میانجی گری خودبیگانگی تحصیلی اثر غیرمستقیم بر خودناتوان سازی تحصیلی دارد (01/0>P). نتیجه گیری: براساس یافته ها با تأکید بر روش های کاهش خودبیگانگی تحصیلی دانش آموزان و افزایش علاقه مندی به تحصیل از راه برگزاری کلاس های آموزشی، کارگاه ها و با انجام مشاوره های فردی و گروهی در سطح مدرسه می توان زمینه های کاهش احساس تنهایی و خودناتوان سازی را فراهم کرد.

پیشینه تحولی تأثیر گرفته از جو خانوادگی به ویژه خصیصه های روانی مرتبط به رخدادهای آسیب زا، پیوندها، رابطه و ارتباطات خانوادگی نقش بسزایی در احساسات پایه افراد دارد. ازاین رو هدف این پژوهش، ردیابی اثر پیشینه مراقبتی خانواده روی وضعیت روانی؛ نقش میانجی گر احساس تنهایی در همبسته آزاردیدگی دوران کودکی با امنیت روانی بود. پژوهش کمی و طرح آن همبستگی با به کارگیری مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه لرستان در سال تحصیلی 401-1400 بود. حجم نمونه آماری بر اساس قاعده سرانگشتی کلاین برابر 240 نفر تعیین شد که به روش نمونه گیری در دسترس و با پرسشنامه آنلاین انجام شد. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه ترومای دوران کودکی (Bernstein, Stein, Newcomb, & et al, 2003)، پرسش نامه احساس تنهایی دانشگاه کالیفرنیا (UCLA, 1978) و پرسش نامه امنیت روانی ( PSQ, 2004; cited in Shams & Khalijian, 2014 ) بود. تمام تحلیل ها به روش مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای 22 SPSS- و 24 AMOS- انجام شدند. نتایج نشان داد تجارب سوء دوران کودکی بر امنیت روانی تأثیر مستقیم ( 019/0= P، 15/0-= β ) و به واسطه ی احساس تنهایی تأثیر غیرمستقیم دارد ( 002/0= P، 44/0-= β ) . علاوه بر این، احساس تنهایی بر امنیت روانی دارای اثر مستقیم بود ( 001/0= P، 79/0= β ) . با توجه به نتایج داشتن آزاردیدگی دوران کودکی در احساس تنهایی نقش زیادی دارند و ازآنجاکه احساس تنهایی می تواند منشأ بسیاری از مشکلات روان شناختی افراد شود؛ لذا فراهم سازی محیط مناسب از دوران کودکی می تواند کمک شایانی به افزایش امنیت روانی بکند.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل روابط ساختاری نگرش های ناکارآمد و هوش معنوی با اضطراب کرونا از راه میانجی گری سرسختی روان شناختی صورت پذیرفت. روش: روش پژوهش، همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه ی این پژوهش شامل تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی مرکز آموزش عالی پلدختر در سال تحصیلی 400-1399 بود. حجم نمونه آماری بر اساس قاعده سرانگشتی کلاین برابر 210 نفر تعیین شد که به روش نمونه گیری در دسترس و با پرسشنامه آنلاین انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش مقیاس اضطراب بیماری کرونا ویروس (CDAS)، مقیاس نگرش های ناکارآمد (DAS)، مقیاس خودارزیابی هوش معنوی (SISRI) و مقیاس سرسختی لانگ و گولت (LGHS) بود. تحلیل داده ها به روش آماری تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS-22 و AMOS-24 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که نگرش های ناکارآمد و سرسختی روان شناختی بر اضطراب کرونا اثرمستقیم دارند (01/0>p)؛ اما هوش معنوی اثرمستقیم بر اضطراب کرونا نداشت (05/0<p). همچنین، بر اساس یافته ها این پژوهش، مدل اصلاح شده از برازش مطلوبی برخوردار بود (03/0=RMSEA، 99/0=GFI، 97/0=AGFI، 99/0=CFI، 22/1=X2/df) و مسیرهای غیرمستقیم نگرش های ناکارآمد و هوش معنوی از راه نقش میانجی سرسختی روان شناختی بر اضطراب کرونا معنادار بودند (01/0>p). نتیجه گیری: نگرش های ناکارآمد هم به طور مستقیم و هم به واسطه سرسختی روان شناختی بر اضطراب کرونا موثر بود؛ اما هوش معنوی فقط با واسطه گری سرسختی روان شناختی باعث کاهش اضطراب کرونا می شد. به نظر می رسد توجه به مدل ارائه شده، در برنامه درمانی و مشاوره ای دانشجویان مفید خواهد بود.

مقدمه: هدف اصلی این پژوهش اثربخشی مداخله رفتاری- شناختی متمرکز بر تروما بر توانایی و مشکالت فرزندان دختر نوجوان شاهد و جانباز شهر اصفهان (13-16ساله) بود. روش: پژوهش حاضر به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری پژوهش تمامی فرزندان نوجوان دختر شاهد و ایثارگر در سال تحصیلی 1388-1389 در شهر اصفهان بود که از میان آنان گروه نمونه به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، پرسش نامه جمعیت شناختی و پرسش نامه توانایی ها و مشکالت (SDQ) (گودمن، 1997) بود. پس از اعمال مداخله، پس آزمون اجرا و 4 ماه بعد پیگیری اجرا شد. یافته هابااستفاده از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار SPSS19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مداخله رفتاری- شناختی متمرکز بر تروما بر اساس طرح درمان کوهن و همکاران(2001) بوده است. نتایج:داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چند متغیری بررسی شد.نتایج تحلیل نشان داد که تفاوت میان گروه های آزمایش و کنترل در کاهش مشکلات رفتاری در مرحله پس آزمون(P

درگیری تحصیلی عامل بسیار برجسته ای در رسیدن به تجربه یادگیری است که موفقیت تحصیلی دانشجویان را به شکل غیرمستقیم تضمین می نماید؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای دشواری در تنظیم هیجان در رابطه ی میان تعارض والد – فرزند و درگیری تحصیلی صورت پذیرفت. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش همبستگی از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه ی این پژوهش شامل همه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه لرستان به تعداد 7500 دانشجوی کارشناسی در سال تحصیلی 1401-1400 بود. حجم نمونه آماری بر پایه قاعده سرانگشتی کلاین برابر 240 نفر تعیین شد که به روش نمونه گیری در دسترس و با پرسشنامه آنلاین انجام شد. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش پرسش نامه ارزیابی رابطه والد- فرزند (PSRS؛ Fine, Moreland & Schwebel, 1983)، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان-فرم کوتاه (DERS-16؛ Bjureberg et al., 2016( و مقیاس درگیری تحصیلی (AES؛ Reeve & Tseng, 2011 بود. همه تحلیل ها با استفاده از نرم افزارهای بسته آماری برای علوم اجتماعی 22 SPSS- و نرم افزار آموس 24 AMOS- انجام شدند. یافته ها نشان داد که تعارض والد-فرزند دارای اثر مستقیم و مثبتی بر دشواری در تنظیم هیجان بود (01/0>P، 51/0= β)؛ ولی بر درگیری تحصیلی اثر مستقیم نداشت (05/0<p). همچنین دشواری در تنظیم هیجان دارای اثر منفی بر درگیری تحصیلی بود (01/0>P، 25/0-= β). نتایج غیرمستقیم نشان داد که دشواری در تنظیم هیجان توانست نقش میانجی گری در رابطه میان تعارض والد – فرزند و درگیری تحصیلی ایفا کند (05/0>P، 13/0-= β)؛ بنابراین هرچه تعارض والد-فرزند بیشتر شود، مشکلات هیجانی جوانان بیشتر می شود و دشواری در تنظیم هیجان بالاتر درگیری تحصیلی کمتری را به دنبال دارد.

مقدمه: هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی معنویت درمانی بر کیفیت زندگی دختران دبیرستانی شاهد و ایثارگر بود. روش: پژوهش حاضر به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش تمامی دانش آموزان دختر دبیرستانی فرزند شاهد و ایثارگر در سال تحصیلی92-1391 در شهر اصفهان بود که از میان آنان تعداد 30 نفر به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این پژوهش پرسشنامه جمعیت شناختی و پرسشنامه کیفیت زندگی بود. پس از اعمال مداخله پس آزمون و بعد از 4 ماه آزمون پیگیری اجرا شد. نتایج: داده ها با استفاده از نرم افزار 20 - SPSS و آزمون آماری تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل کواریانس نشان داد که ارائه مداخله مبنی بر معنویت درمانی باعث افزایش 55/9% کیفیت زندگی در مرحله پس آزمون و 57% آن در مرحله پیگیری شد (p>0/05 ). بحث: براساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت ارائه مداخله مبنی بر معنویت درمانی بر کیفیت زندگی موثر بوده است؛ لذا می توان از این مداخله در جهت بالا بردن کیفیت زندگی در دانش آموزان استفاده کرد.

مقدمه: هدف از اجرای این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش ایمن سازی در برابر استرس بر توانایی و مشکلات فرزندان پسرنوجوان 13 تا16ساله)، جانبازان شهراصفهان بود. روش: پژوهش حاضر به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش تمامی فرزندان پسر نوجوان جانبازان شهر اصفهان در سال تحصیلی 1389- 1388 در شهر اصفهان بود که از میان آنان تعداد 26نفر به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه جمعیت شناختی و پرسشنامه توانایی ها و مشکلات (SDQ،گودمن، 1997) بود. پس از اعمال مداخله، پس آزمون و بعد از 4 ماه آزمون پیگیری اجرا شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی، آزمون آماری تحلیل کواریانس و نرم افزار20 SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: نتایج نشان داد که آموزش ایمن سازی در برابر استرس بر افزایش توانایی و کاهش مشکلات فرزندان پسر نوجوان جانبازان شهر اصفهان در مرحله پس آزمون و در مرحله پیگیری موثر است (P

مقدمه: هدف از اجرای این پژوهش بررسی اثربخشی فراشناخت درمانی بر افسردگی دانش آموزان دختر فرزند شاهد و جانباز شهر اصفهان بود. روش: پژوهش حاضر به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش تمامی دانش آموزان دختر فرزند شاهد و جانباز دبیرستانی در سال تحصیلی 1392-1391 در شهر اصفهان بود که از میان آنان، تعداد 30 نفر به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه جمعیت شناختی و پرسشنامه افسردگی بک بود. پس از اعمال مداخله پس آزمون و بعد از 3 ماه آزمون پیگیری اجرا شد. یافته ها با استفاده از نرم افزار 20 - SPSS و آزمون آماری تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: نتایج حاصل از تحلیل کواریانس نشان داد که ارائه مداخله مبنی بر فراشناخت درمانی باعث کاهش علائم افسردگی در مرحله پس آزمون و پیگیری می شود (05/0p< ). بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت ارائه مداخله مبنی بر فراشناخت درمانی در کاهش علائم افسردگی موثر است؛ لذا می توان از این مداخله در جهت کاهش علائم افسردگی در دانش آموزان استفاده کرد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی بی حوصلگی در رابطه بین توانایی های شناختی با آمادگی به اعتیاد در دانش آموزان بود. روش: روش پژوهش توصیفی-همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. از میان دانش آموزان پسر متوسطه دوم شهر خرم آباد، 200 نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه توانایی های شناختی، مقیاس چندبعدی حالت بی حوصلگی و مقیاس آمادگی به اعتیاد بود. به منظور تحلیل مدل پژوهش از مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS24 استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که توانایی های شناختی بر آمادگی به اعتیاد اثر مستقیم معناداری داشت و بی حوصلگی در این رابطه نقش واسطه ای معناداری داشت. در مجموع، نتایج نشان داد که مدل از برازش مطلوبی برخوردار بود. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود سیستم های آموزشی در راستای بهبود و پوشش توانایی های شناختی گام برداشته و به سازه های مرتبط و مؤثر بر آن توجه داشته باشند، که زمینه برای کاهش بی حوصلگی فراهم شود و نتیجه آن می تواند کاهش آمادگی به اعتیاد باشد.