محمدرضا سیدی

خطر بروز آسیب در بازیکنان فوتبال بالاست، اما مطالعات اندکی در زمینه پیشگیری از این آسیب ها انجام گرفته است. برنامه گرم کردن فیفا 11+، یکی از برنامه های پیشگیرانه از آسیب است که اخیراً توسط فیفا گسترش یافته است. این برنامه شامل 10 تمرین آماده سازی مخصوص گرم کردن است. اخیراً مطالعات بسیاری در زمینه اثربخشی این برنامه در زمینه پیشگیری از آسیب انجام گرفته است. هدف از این مطالعه مروری سیستماتیک، ارزیابی تأثیر برنامه فیفا 11+ بر میزان بروز آسیب بازیکنان فوتبال و عملکرد آنهاست. پایگاه های علمی MEDLINE، EMBASE و Scopus و magiran با استفاده از کلیدواژه های ”FIFA 11+”,”football” “soccer”, “injury prevention”  و “The 11” مورد جست وجو قرار گرفت. جست وجوی دستی نیز برای یافتن مقالات فارسی و همچنین مقالاتی که از طریق جست وجوی پایگاه های اطلاعاتی به دست نیامده بودند، انجام گرفت. نویسندگان عناوین و چکیده ها را بررسی کردند. در مجموع 951 تحقیق مرتبط شناسایی شد که از این میان 17 تحقیق معیارهای ورود به مطالعه را دارا داشتند. نتایج نشان داد بازیکنان تیم هایی که از برنامه فیفا 11+ استفاده کرده اند، 30 تا 70 درصد کمتر دچار آسیب شده اند. علاوه بر این بازیکنانی که تبعیت بالایی از برنامه فیفا 11+ داشته اند، توانسته اند تا 35 درصد کل آسیب های وارده را کاهش دهند و افرادی که حداقل 5/1 جلسه در هفته در برنامه گرم کردن 11+ شرکت کرده بودند، بهبود چشمگیری در فاکتورهای عصبی و عضلانی و عملکرد حرکتی خود شاهد بودند. با توجه به تعداد زیاد بازیکنان آماتور فوتبال و تأثیر زیان بار آسیب های ورزشی در سطح اقتصادی و اجتماعی، برنامه فیفا 11+ را می توان به عنوان ابزاری اساسی برای به حداقل رساندن خطرهای ناشی از شرکت در فوتبال در نظر گرفت.

تغییر جهت بدن در حرکات سریع ورزشی از منظر ایجاد خطر بروز آسیب همواره مورد توجه بوده و در این میان سازوکار های آسیب رباط متقاطع قدامی اهمیت ویژه ای داشته است. هدف از پژوهش حاضر مقایسه بروز الگوهای خطرزای آسیب رباط متقاطع قدامی در پای برتر و غیر برتر حین عمل برش و به تفکیک دختران و پسران بود. تعدادی از ورزشکاران ملی و باشگاهی رشته اسکواش شامل 13 دختر (با میانگین سن6/6±04/23 سال، قد4/5±3/163 سانتی متر و وزن0/5±60/61 کیلوگرم) و 13 پسر (با میانگین سن1/4±7/24 سال، قد 8/5±9/179 سانتی متر و وزن8/7±8/78 کیلوگرم) در تحقیق حاضر شرکت کردند. به منظور اندازه گیری زوایای خم شدن زانو، خم شدن تنه، خم شدن جانبی تنه و والگوس زانو حین حرکت برش و در دو لحظه تماس اولیه پا با زمین و مرحله میانی سکون، حرکت برش با پای برتر و غیر برتر بررسی شد. پس از نصب نشانگرها، حرکت برش با استفاده از دوربین های پرسرعت کاسیو مدل Exilim، با فرکانس300 هرتز ثبت شد و حرکات ثبت شده به وسیله نرم افزار WinAnalyzeنسخه 1-4 3Dآنالیز شد. به منظور مقایسه زوایای به دست آمده از تحلیل حرکت در پای برتر و غیر برتر، از نرم افزار SPSS20 و آزمون آماری تی زوجی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد زوایای مفصلی زانو و تنه حین حرکت برش در پای برتر و غیر برتر در دختران به طور معناداری تفاوت دارد که این تفاوت در پای برتر و غیر برتر پسران فقط در دو مؤلفه خم شدن زانو و تنه در لحظه تماس اولیه معنادار بود (05/0 ≤ P). این نتایج نشان داد که الگوهای خطرزای آسیب رباط متقاطع قدامی در حرکت برش با پای غیر برتر بیشتر بروز می کند و در نتیجه خطر بروز آسیب رباط متقاطع قدامی در حرکت برش با پای غیر برتر بیشتر از حرکت با پای برتر است.

هدف از تحقیق حاضر بررسی میزان کارایی هریک از سیستم های حسی بینایی، دهلیزی و حس پیکری در کنترل پاسچر ناشنوایان ورزشکار و غیرورزشکار بود. به این منظور، 30 نفر از نوجوانان 15 تا 20 ساله ناشنوای مادرزادی عمیق و شدید در دو گروه ورزشکار و غیرورزشکار ( 17/1 ± 08/18 سال، 82/6 ± 04/173 سانتی متر، 47/7 ± 41/59 کیلوگرم) به صورت نمونه گیری هدفمند بررسی شدند. برای تفکیک سهم هریک از سیستم های حسی بینایی، دهلیزی و حس پیکری، وضعیت کنترل پاسچر نمونه ها با دستگاه تعادل سنج بایودکس در چهار حالت حسی مختلف اندازه گیری و کارایی هریک از سیستم های حسی به وسیله فرمول ناشنر محاسبه شد. اطلاعات خام به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS18 و بهره گیری از آمار توصیفی و آزمون تی مستقل (05/0α≤) تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد میزان کارایی همه سیستم های حسی درگیر در کنترل پاسچر گروه ناشنوای ورزشکار به طور معناداری بهتر از ناشنوایان غیرورزشکار است و کاراترین سیستم حسی درگیر در کنترل پاسچر هر دو گروه سیستم حس پیکری است و بعد از آن به ترتیب سیستم های بینایی و دهلیزی قرار داشتند. احتمالاً بهتر بودن وضعیت قدرت اندام تحتانی و نیز کنترل عصبی عضلانی بهتر در ورزشکاران دلیل وضعیت تعادلی بهتر آنان است. اثر منفی ضعف داده های دهلیزی در فرایند خیره شدن نیز می تواند در کاهش کارایی سیستم بینایی در کنترل پاسچر ناشنوایان اثرگذار باشد. از نتایج این تحقیق می توان در طراحی برنامه های توانبخشی ناشنوایان استفاده کرد و نشان می دهد تمرینات عصبی عضلانی که حس پیکری را بهبود بخشند، احتمالاً اثر بیشتری در بهبود وضعیت تعادلی ناشنوایان خواهند داشت، ازاین رو پیشنهاد می شود این گونه تمرینات در برنامه های ورزشی و توانبخشی ناشنوایان بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه بروز الگوهای خطرزای آسیب رباط متقاطع قدامی در اندام تحتانی و تنه دختران و پسران نوجوان فوتبالیست حین تغییر مسیر سریع یا حرکت برش بود. بدین منظور، تعدادی از ورزشکاران باشگاهی لیگ برتر استانی در رده نوجوانان رشته فوتبال )شامل 20 دختر و 20 پسر( در پژوهش حاضر شرکت نمودند. حرکت برش با پای برتر با استفاده از سیستم تحلیل حرکت و دوربین های پرسرعت وایکان با فرکانس 240 هرتز ثبت شد و حرکات ثبت شده، به وسیله نرم افزار نکسوس آنالیز گشت. همچنین، زوایای مفصلی نمونه ها استخراج گردید و درنهایت، توسط نرم افزار اس. پی. ای. اس و آزمون آماری تی مستقل مقایسه شد. نتایج نشان می دهد که الگوهای خطرزای آسیب رباط متقاطع قدامی در حرکت برش با پای برتر، در دختران بیشتر از پسران بروز می کند و در نتیجه، اتخاذ تدابیر پیشگیری از آسیب برای اصلاح الگوی حرکت دختران ورزشکار ضرورت بیشتری دارد.

هدف پژوهش بررسی ارتباط قدرت عضلات اندام تحتانی و دامنه حرکتی فعال مچ پا با وضعیت تعادل ایستا و پویای ناشنوایان ورزشکار و غیرورزشکار و مقایسه این متغیرها در این افراد بود. 30 نفر از نوجوانان ناشنوای مادرزادی عمیق و شدید شهر مشهد در دو گروه همگن ناشنوایان ورزشکار و غیرورزشکار مورد بررسی قرار گرفتند. وضعیت کنترل تعادل ایستا و پویای نمونه ها توسط دستگاه تعادلسنج بایودکس، قدرت اندام تحتانی به وسیله دینامومتر و دامنه حرکتی فعال مچ پا به وسیله گونیامتر اندازه گیری شد.نتایج تحقیق نشان داد بین قدرت عضلات پلانتارفلکسور مچ پا با تعادل ایستا و تعادل پویا، بین قدرت عضلات بازکننده ران با تعادل ایستا و پویا و بین دامنه حرکتی فعال مچ پا با تعادل ایستا و پویا در دو گروه ارتباط معنادار وجود دارد. همچنین بین دو گروه در متغیرهای قدرت اندام تحتانی، تعادل ایستا و تعادل پویا تفاوت معناداری وجود داشت.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر هشت هفته تمرینات تی آر ایکس، حس عمقی و ترکیبی بر میزان قدرت و دامنه حرکتی مفصل شانه در زنان ورزشکار با سابقه دررفتگی شانه بود. جامعه آماری پژوهش را ورزشکاران زن شرکت کننده در باشگاه های ورزشی شهرستان خرم آباد با سابقه دررفتگی شانه بدون انجام عمل جراحی در بهار سال 1399 تشکیل می داد. نمونه آماری پژوهش شامل 32 ورزشکار زن داوطلب بود که با توجه به معیارهای ورود انتخاب و به طور تصادفی در چهار گروه هشت نفری تی آر ایکس ، تمرین حس عمقی، تمرین ترکیبی و کنترل قرار گرفتند. قدرت ایزومتریک و دامنه حرکتی چرخش داخلی و خارجی مفصل شانه به ترتیب با روش استاندارد کندال و صاحب الزمانی و همکاران اندازه گیری شد. پروتکل تمرین گروه های تجربی شامل تمرینات تی آر ایکس، حس عمقی و ترکیبی به صورت هفته ای سه جلسه، به مدت هشت هفته اجرا شد. قبل از شروع مطالعه و پس از هشت هفته اجرای پروتکل های تمرینی، متغیرهای پژوهش اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد اجرای هشت هفته تمرینات تی آر ایکس، حس عمقی و ترکیبی به افزایش معنا دار میانگین قدرت و دامنه حرکتی مفصل شانه منجر می شود. همچنین، در پس آزمون، میانگین قدرت و دامنه حرکتی مفصل شانه در گروه ترکیبی، در مقایسه با گروه های تمرینات تی آر ایکس و حس عمقی افزایش معنا داری داشت، اما مقایسه میانگین قدرت و دامنه حرکتی مفصل شانه بین دو گروه تمرینات تی آر ایکس و حس عمقی تفاوت معنا داری را نشان نداد. به نظر می رسد برنامه تمرین ترکیبی با کسب ویژگی هر دو روش تمرینی تی آر ایکس و حس عمقی می تواند روشی مفید برای بهبود قدرت و دامنه حرکتی مفصل شانه در ورزشکاران دچار دررفتگی شانه باشد.

هدف از مطالعه ی حاضر بررسی تفاوت های موجود بین فعالیت الکترومایوگرافی عضلات زانو بین زنان و مردان فوتبالیست نخبه در حرکت فرود تک پا بود. نمونه های تحقیق، 38 فوتبالیست نخبه استان تهران (19 نفر زن و 19 نفر مرد) بودند. فعالیت الکترومایوگرافی عضلات چهارسرران و همسترینگ آزمودنی ها حین آزمون فرود تک پا، اندازه گیری شد. جهت مقایسه فعالیت عضلانی فعالیت عضلانی فیدبکی و فیدفورواردی عضلات چهارسرران و همسترینگ زنان و مردان از آزمون آماری تی مستقل استفاده شد. یافته ها نشان داد بین فعالیت فیدفورواردی عضلات راست رانی (001/0=P)، پهن داخلی (01/0=P)، پهن خارجی (03/0=P)، فعالیت فیدبکی عضلات نیم وتری (001/0=P) و دو سر رانی (02/0=P) در زنان و مردان فوتبالیست نخبه تفاوت معناداری داشت. فراخوانی عضلات نیم وتری زنان نسبت به مردان با تاخیر گزارش شد (006/0=p). همچنین فعال شدن زودهنگام عضلات پهن خارجی زنان، نسبت به مردان در هنگام حرکت فرود تک پا مشاهده شد (001/0=p). نتایج مطالعه حاضر نشان داد، فعالیت فیدفورواردی بیشتر عضلات چهارسر زنان، تاخیر در شروع فعالیت عضلات نیم وتری و فعال شدن زودهنگام عضلات پهن خارجی در زنان نسبت به مردان، در تکلیف فرود تک پا، زنان را مستعد آسیب بیشتر رباط متقاطع قدامی می-داند. بنابراین، می توان بیان کرد که یکی از دلایل آسیب رباط متقاطع قدامی در زنان، وجود نقص هایی در سیستم کنترل نروماسکولار آن ها می باشد. درنتیجه، تقویت و بهبود سیستم عصبی عضلانی عضلات همسترینگ، خصوصا در زنان به منظور پیشگیری از آسیب رباط متقاطع قدامی توصیه می گردد.