نقش سبک های والدگری و ابعاد ناهنجار شخصیت مادران در اضطراب اجتماعی نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال ۱۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۵
267 - 282
حوزه های تخصصی:
هـدف ایـن پژوهـش مقایسـۀ سـبکهای والدگـری و ابعـاد ناهنجـار شـخصیت مـادران نوجوانـان دارای اختـلال اضطـراب اجتماعـی بـا نوجوانـان فاقـد ایـن اختـلال بـود. بـر مبنـای یـک طـرح علّـی- مقایسـهای، بـا سـیاهۀ هـراس اجتماعـی (کانـور و دیگـران، ۲۰۰۰)، دو گـروه ۳۰ نفـری از نوجوانـان دارای اختـلال اضطـراب اجتماعـی و فاقـد آن بـا روش نمونهبـرداری هدفمنـد انتخـاب شـدند و مـادران آنهـا بـه فـرم کوتـاه سـیاهۀ شـخصیتی بـر اسـاس ویراسـت پنجـم راهنمـای تشـخیصی و آمـاری اختلالهـای روانـی (انجمـن روانپزشـکی امریـکا، ۲۰۱۳) و پرسشـنامۀ اقتـدار والدیـن (بـوری، ۱۹۹۱) پاسـخ دادنـد. نتایـج تحلیـل واریانـس نشـان داد سـبک والدگـری مسـتبدانه در مـادران گـروه مبتلـا بـه اضطـراب اجتماعـی بیشـتر از گـروه سـالم و سـبک والدگـری مقتدرانـه در آنهـا کمتـر از گـروه سـالم اسـت. در سـبک والدگـری سـهلگیرانه، بیـن مـادران دو گـروه تفـاوت معنـاداری دیـده نشـد. نتایـج مربـوط بـه ابعـاد ناهنجـار شـخصیت نشـان داد عواطـف منفـی در مـادران گـروه مبتلـا بـه اضطـراب اجتماعـی بیشـتر از مـادران گـروه سـالم، و مخالفتجویـی و بازدارندگـی در مـادران ایـن گـروه بـه شـکل معنـاداری کمتـر از مـادران گـروه سـالم بـود. در بُعـد دلگسسـتگی و روانگسسـتگی، تفـاوت معنـاداری بیـن مـادران دو گـروه دیـده نشـد. یافتههـای ایـن پژوهـش شـواهدی را در جهـت تأییـد نقـش مـادران در اضطـراب اجتماعـی فرزنـدان فراهـم آورده اسـت و میتوانـد در پیشـگیری و درمـان ایـن اختـلال کاربـرد داشـته باشـد.