سعید ابراهیم زاده

مقدمه: پرستاران شاغل در بخش های روان پزشکی سطح بالایی از استرس را در زندگی حرفه ای خود تجربه می کنند، بنابراین استفاده از روش های پیشگیرانه و کارآمد، ضروری به نظر می رسد. هدف از این مطالعه، تعیین تاثیر آموزش تفکر انتقادی بر استرس شغلی پرستاران شاغل در بخش روان می باشد. روش کار: نمونه ی این پژوهش مداخله ای با گروه آزمون و شاهد را 60 نفر از پرستاران شاغل در بیمارستان روان پزشکی ابن سینای مشهد در بهمن 1391 تشکیل می دادند که تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه ی استرس شغلی کارازاک بود که در سه مرحله ی قبل از مداخله، یک و دو ماه بعد از مداخله تکمیل شد. کارگاه دو روزه ی 6 ساعته به فاصله ی یک هفته برای گروه آزمون اجرا شد. در گروه شاهد نیز طی دو جلسه ی 6 ساعته به فاصله ی یک هفته، نشانه ها و اصطلاحات روان پزشکی آموزش داده شد. داده ها با آزمون های مجذور خی، تی، تحلیل واریانس، فریدمن و با نرم افزار SPSS نسخه ی 5/11 انجام شد. یافته ها: میانگین نمره ی استرس شغلی کلی گروه آموزش تفکر انتقادی از 6/7±1/92 به 4/6±8/84 در یک ماه بعد و 9/6±5/81 در مرحله ی پی گیری دو ماه بعد از مداخله تغییر یافته که به طور معنی داری کمتر از گروه شاهد است (001/0P<). درگروه شاهد نیز میانگین نمره ی استرس شغلی در مرحله ی یک ماه و پی گیری دو ماه بعد به طور معنی داری نسبت به مرحله ی قبل از مداخله افزایش یافت (001/ 0P<). نتیجه گیری: آموزش تفکرانتقادی می تواند شیوه ی موثری برای کاهش استرس شغلی باشد، لذا پیشنهاد می شود مورد توجه مدیران قرار گیرد.

مقدمه:اختلال وسواسی-جبرییکی از ناتوان­کننده­ترین اختلالات اضطرابی است. با توجه به افزایش سطح اضطراب درچرخه­ی باروری زنان، این مطالعه با هدف بررسی فراوانیاختلال وسواسی-جبریدر دوره­های قبل از ازدواج، بارداری و پس از زایمان در زنان مراجعه­کننده به مراکز بهداشتی-درمانی شهر مشهد در سال 1391 انجام شد. روش­کار: این مطالعه­ی توصیفی-مقایسه­ای بر روی 900 زنمراجعه­کننده به مراکز بهداشتی-درمانی شهر مشهد در سال 1391 (500 نفرقبل از ازدواج، 200 نفر باردار و200نفر در دوره­ی پس از زایمان) واجد شرایط پژوهش، بر اساس نمونه­گیری چندمرحله­ای انجام شد. داده­ها با پرسش­نامه­هایاختلال وسواسی-جبری مادزلی وییل-براون و افسردگی ادینبورگ گردآوری و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی، توسط نرم­افزار SPSS تحلیل گردید. یافته­ها:فراوانی اختلال وسواسی-جبری در زنان در دوره­های قبل از ازدواج 4 درصد، بارداری 18.5 درصد و پس از زایمان 24 درصد بود و سه گروه با هم اختلافمعنی­داری داشتند(000/0=P). در سه گروه، میانگین نمره­ی استاندارد شده (صفر تا 100) اختلال وسواسی-جبری در 4 حیطه شامل شک و تردید، بازبینی، کندیو شست و شو به ترتیب 1.0، 61.70، 44.3 و 40.9 بود. میانگین نمره­ی شدت اختلال در گروه قبل از ازدواج 7.1±15.9، بارداری 4.5±20.6 و پس از زایمان 5.1±20.9 به دست آمد و تفاوت، معنی­دار بود(0.007=P). نتیجه­گیری: زنان در دوران بارداری و پس از زایمان در معرض خطر ابتلا به اختلال وسواسی-جبریهستند که این امر توجه مسئولین بهداشتی کشور به سلامت روان مادران در دوران بارداری و پس از زایمان را می­طلبد.

مقدمه: مطالعه­ای حاضر با هدف تاثیر آموزش مهارت­های حل مسئله بر شدت افسردگی زنان در دوره­ی پس از زایمان انجام شد. روش­کار: این کارآزمایی بالینی طی دی 1388 تا خرداد 1389 روی 54 زن در دوره­ی پس از زایمان مراجعه­کننده به مراکز بهداشتی مناطق دو و سه مشهد صورت گرفت. با داشتن معیارهای ورود به پژوهش، کسب نمره­ی 10 و بالاتر از مقیاس افسردگی پس از زایمان ادینبورگ و نمره­ی 28- 14 از پرسش­نامه­ی افسردگی بک و تایید افسردگی توسط روان­شناس بالینی، زنان به طور تصادفی به دو گروه آزمون (26 نفر) و شاهد (28 نفر) تقسیم شدند. در گروه آزمون، مهارت­های حل مسئله طی 6 جلسه­ی هفتگی (هر جلسه به مدت 50- 45 دقیقه) آموزش داده شد. در هر دو گروه، پرسش­نامه­ی افسردگی بک مجددا در هفته­ی 9 بعد از زایمان تکمیل گردید. تحلیل آماری با استفاده از آزمون­های تی مستقل و تی زوج در نرم­افزار SPSS ویرایش 14 صورت گرفت. یافته­ها: شدت افسردگی بر حسب آزمون بک در 9 هفته پس از زایمان بین دو گروه اختلاف معنی­داری داشت (00001/0>P). هم­چنین اختلاف میانگین شدت افسردگی بر حسب آزمون بک دو گروه، در ابتدای پژوهش و 9 هفته پس از زایمان تفاوت معنی­داری نشان داد (00001/0>P). کاهش شدت افسردگی بر حسب آزمون بک در گروه حل مسئله 6/77 درصد و در گروه شاهد 5/23 درصد بود. نتیجه­گیری: آموزش مهارت­های حل مسئله روشی موثر در کاهش شدت افسردگی پس از زایمان است. پیشنهاد می­گردد که این روش به عنوان یکی از راهکارهای بهداشت روان در مراکز بهداشتی به کار رود.

مقدمه: افسردگی پس از زایمان شیوع بالایی داشته، طیف وسیعی از علل از جمله نوع زایمان در سبب­شناسی آن مطرح می­باشند. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط نوع زایمان با شیوع افسردگی پس از زایمان انجام شد. روش­کار: در این مطالعه­ی تحلیلی آینده­نگر در سال­های 86-1385، 420 زن مراجعه­کننده به مراکز بهداشتی­درمانی شهرستان آمل که شرایط ورود به مطالعه را داشتند، به روش نمونه­گیری غیر احتمالی انتخاب شدند و در سه ماه آخر بارداری، پرسش­نامه­ی افسردگی ادینبورگ را تکمیل نمودند. زنان با نمره­ی بالاتر از 12 از مطالعه خارج ­شدند. 300 نمونه در دو و هشت هفته بعد از زایمان پی­گیری و مقیاس افسردگی پس از زایمان ادینبورگ (EPDS) و فرم­های مصاحبه مربوط به اطلاعات جمعیت­شناسی، زایمان، بعد از زایمان و نوزاد را تکمیل نمودند. تحلیل آماری با نرم­افزار SPSS و آزمون­های مجذور خی، تی، من­ویتنی و مدل خطی عمومی انجام شد. یافته­ها: بین دو گروه از نظر تحصیلات، شغل، وضعیت اقتصادی، رضایت از حمایت همسر و خانواده و حاملگی خواسته و ناخواسته، اختلاف آماری معنی­داری وجود نداشت. شیوع افسردگی در دو هفته بعد از زایمان 3/10درصد و در هشت هفته بعد از زایمان 13 درصد بوده است و بین دو گروه از نظر شیوع و میانگین نمره­ی افسردگی در دو و هشت هفته بعد از زایمان، اختلاف آماری معنی­داری وجود نداشت. نتیجه­گیری: با توجه به شیوع بالای افسردگی پس از زایمان، غربالگری، شناسایی و ارزیابی این اختلال مهم است. آموزش زنان در دوران بارداری در رابطه با این اختلال توسط مراقبان بهداشتی باید مد نظر قرار گیرد.