غلامحسین ناظم زادگان

هدف این تحقیق بررسی تأثیر تصویرسازی حرکتی و مشاهده عمل بر بازنمایی ذهنی و دقت پرتاب آزاد بسکتبال بود. به این منظور 40 شرکت کننده به چهار گروه شامل تصویرسازی، مشاهده، ترکیبی و کنترل تقسیم شدند. شرکت کنندگان بر اساس گروه بندی خود به مدت یک هفته (هرروز 100 کوشش) به تمرین پرتاب آزاد بسکتبال پرداختند. یک هفته بعد از آخرین جلسه تمرینی آزمون یادداری انجام شد. دقت حرکت و ساختار بازنمایی ذهنی مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج دقت حرکت نشان داد که گروه ترکیبی نسبت به سایر گروه ها دقت بالاتری داشت. همچنین گروه مشاهده نسبت به گروه تصویرسازی دقیق تر عمل کرده بود. در متغیر ساختار بازنمایی ذهنی، گروه ترکیبی نسبت به سایر گروه ها بازنمایی ذهنی ساختار یافته تری داشت. همچنین بازنمایی ذهنی گروه تصویرسازی نسبت به گروه مشاهده ساختار یافته تر بود. این نتایج با توجه به مکانیزم های زیربنایی متفاوت مرتبط به این گونه های مختلف تمرین تفسیر شدند.

پژوهش هایی اندک درباره دستورالعمل های تمرکز توجه و بازخوردهایی کلامی که مربیان هنگام تمرین به ورزشکاران ارائه می دهند و نیز چگونه این دستورالعمل ها بر توجه ورزشکاران هنگام رقابت تأثیرگذارند، انجام شده اند؛ بنابراین، هدف از انجام این پژوهش، بررسی موضوع ذکرشده در رشته رزمی جودو با استفاده از جودوکاران نوجوان دعوت شده به اردوی تیم ملی بود. از 25 جودوکار شرکت کننده در این پژوهش خواسته شد پرسش نامه ای را تکمیل کنند که درمورد دستورالعمل های توجهی و بازخوردهایی کلامی بود که مربیان درحین تمرین به آنان ارائه می کنند و نیز نوع تمرکز توجهی که خود ورزشکاران در رقابت اتخاذ می کنند. پرسش نامه ذکرشده از پژوهش های پیشین برگرفته شده بود و حاوی سؤال های چندگزینه ای و سؤال های با پایان باز بود. یافته های پژوهش نشان داد که در بیشتر موارد، مربیان ترکیبی از دستورالعمل های تمرکز درونی و بیرونی و میزان برابری از آگاهی از نتیجه و آگاهی از اجرا را درطی تمرین به ورزشکاران ارائه کردند. همچنین، شرکت کنندگان در غالب مراحل اجرای فنون در رقابت ها بر پیروزی تمرکز داشتند؛ باوجوداین، آنان در مرحله اجرای فن، ذهن خالی را گزارش کردند. به نظر می رسد که جودوکاران نوجوان در سطح تیم ملی درحین اجرای مهارت به جنبه ای خاص توجه ندارند یا دست کم از تفکرات خود در آن زمان آگاهی ندارند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر هشت هفته تمرینات حس عمقی بر هماهنگی حرکتی کودکان مبتلابه اختلال طیف اوتیسم مدارس شهر شیراز بود. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی و طرح یک گروهه با مراحل اندازه گیری بود. شرکت کنندگان 16 نفر از کودکان 5 تا 12 سال با میانگین سنی 21/2±62/8 بودند که با توجه به نتایج حاصل از خرده آزمون های برنینکس- اوزرتسکی به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل همگن شدند. آزمودنی های گروه آزمایش به صورت انفرادی تمرینات حس عمقی را به مدت 24 جلسه در حالیکه گروه کنترل نیز به صورت انفرادی با همان تعداد جلسات، تمرینات معمول کاردرمانی را انجام دادند. بعد از اتمام دوره تمرین، پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد؛ نتایج حاصل نشان داد که در همه خرده مقیاس های هماهنگی حرکتی: پگبورد، انداختن سکه در جعبه با دست برتر و دست غیر برتر، نخ کردن مهره ها، چیدن مکعب ها روی هم، پرتاب توپ به هدف و دریافت توپ تفاوت معناداری بین گروه ها وجود داشت. با توجه به بررسی و ارزیابی های انجام شده در این پژوهش و معنادار شدن هماهنگی حرکتی درنتیجه تغییرات به وجود آمده در سیستم پردازشی و سیستم های حسی-حرکتی این افراد، می توان این نتیجه گیری را کرد که تمرینات حس عمقی موجب بهبود هماهنگی حرکتی در کودکان اوتیسم شده است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تمرین توجه درونی و بیرونی با و بدون موسیقی انگیزشی بر اجرای تکلیف تعادلی پویا بود. روش تحقیق از نوع نیمه تجربی و جامعه آماری متشکل از ورزشکاران پسر بود. نمونه شامل 60 نفر بود که داوطلبانه در تحقیق شرکت کردند. افراد پس از اجرای پیش آزمون تصادفی در پنج گروه دوازده نفری قرار گرفتند: گروه توجه درونی با موسیقی، توجه بیرونی با موسیقی، توجه درونی بدون موسیقی، توجه بیرونی بدون موسیقی و گروه کنترل. تحقیق در سه مرحله اجرا شد؛ پیش آزمون، اجرای پروتکل تمرینی در مدت سه روز (در این مرحله برای گروه های با موسیقی به همراه دستورالعمل های توجهی، موسیقی انگیزشی از طریق دستگاه صوتی پخش می شد) و مرحله سوم پس آزمون. با توجه به طرح پژوهش، درصورتی که موسیقی اثر معناداری بر اجرا پس از اعمال متغیرها نشان می داد، داده ها در مرحله چهارم تجزیه وتحلیل می شد. آزمون آماری آنوا پس از مرحله سوم، بین گروه ها اختلاف معناداری نشان نداد. به عبارت دیگر، تمرین توجه با استفاده از راهبردهای درونی و بیرونی، با و بدون موسیقی بر قابلیت انجام تکلیف تعادلی پویا تأثیری ندارد. سطح معناداری 5/0= α در نظر گرفته شد.

هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی تعادل پویا بر اساس ویژگی های پیکر سنجی در جوانان رشته تربیت بدنیبود. جامعهآماریاین پژوهش را دانشجویان پسر رشته تربیت بدنی دانشگاه شیراز تشکیل می دادند. نمونه،شامل 60 نفر بود کهداوطلب شرکت در پژوهش بودند. ابزار جمع آوری داده ها، شامل فرم اطلاعات دموگرافیک، برگة ثبت ویژگی های پیکر سنجی و آزمون عملکرد حرکتی (که در این پژوهش، اندازه گیری زمان تعادل بر روی دستگاه ثبات سنج (استابیلومتر) بود)، بودند. بعد از انجام اندازه گیری ها و ثبت آن ها، از زمان بندی 30 ثانیه ای جهت انجام تکلیف تعادلی پویا و فواصل 90 ثانیه ای استراحت بین تکلیفی استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی و رگرسیون انجام شد. یافته ها نشان داد که ویژگی های پیکرسنجی اندازه های قد (0.35-=r،027.0=P)، وزن (43.0-=r،006.0=P) و دور کمر (5.0-=r،001.0=P)، با انجام تکلیف تعادلی، همبستگی معناداری در سطح خطای تعیین شده (05.0=α) داشتند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اندازه شاخص هایی چون دور کمر، وزن و قد می توانند به عنوان متغیرهایی جهت پیش بینی تعادل پویا مورد استفاده قرار گیرند. هر چند، نسبت اندازه های این متغیرها با یکدیگر متفاوت است.

با اینکه سودمندی آثار موسیقی در ورزش زمینه­های تحقیقاتی خاصی را به خود اختصاص داده است، در زمینة شناسایی تأثیر موسیقی روی بازیابی حرکات تحقیقات کمی وجود دارد. تحقیق حاضر، به­منظور شناسایی اثر موسیقی انگیزشی بر بازیابی اطلاعات حین اجرای یک توالی مهارتی در ورزش کشتی انجام گرفت. 24 آزمودنی پسر ورزشکار با سن (9/ (± 6/21 سال، قد (1/6( ± 4/176 سانتی­متر و وزن (4/8( ± 5/67 کیلوگرم طی 8 هفته، هر هفته 2 جلسه هر جلسه 100 دقیقه در مرحلة اکتساب،30 مهارت کشتی آزاد را آموزش دیدند. پس از 5 روز در آخرین جلسة اکتساب، فهرستی از 10 مهارت با قطعه­بندی مشخص (1 – 3 – 2 – 3 – 1) براساس اصول بازیابی سریالی و کدبندی­شده به آزمودنی­ها ارائه و از آنان خواسته شد پس از 2 دقیقه فهرست را بازیابی و آن را اجرا کنند. آزمونگر نمرة اجرای آزمودنی را نسبت به قطعه­بندی فهرست ارزیابی کرد و نمره­ای به توالی اجرای آزمودنی تخصیص یافت. در مرحلة بعد آزمودنی­ها به­طور کاملاً تصادفی در دو گروه آزمون و گواه قرار گرفتند. در پس­آزمون فهرست دیگری با قطعه­بندی اولیه به آزمودنی ارائه شد با این تفاوت که متغیر مستقل موسیقی، برای گروه آزمایشی همزمان با اجرا (براساس فرم BMRI و با انتخاب آزمودنی­ها) پخش می­شد. فرمت موسیقی mp3، کیفیت 192، ضرباهنگ بالاتر از 120 و حجم صدا 50% max سیستم صوتی بود. تجزیه­وتحلیل داده­ها با استفاده از آزمون تی در گروه­های مستقل و وابسته (05/0(α= به این نتیجه­گیری منجر شد که گروه آزمایشی، بازیابی بهتری در فنون کشتی آزاد نسبت به گروه کنترل داشتند (007/ =P). بنابراین موسیقی می­تواند به­عنوان یک عامل انگیزشی در بازیابی توالی­های مهارتی، طی اجرای فنون ورزش کشتی مؤثر باشد.

براساس یافته های روانشناسی و علوم تربیتی، سال های پیش از دبستان در رشد و تربیت کودکان نقش اساسی و تعیین کننده ای دارد. یکی از ابعاد رشد در این سال ها رشد حرکتی است. بررسی عملکرد حرکتی با توجه به ابعاد پیکرسنجی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ازاین رو تحقیق حاضر، از طرفی با هدف بررسی ارتباط ویژگی های پیکرسنجی با عملکرد حرکتی، و از طرف دیگر به منظور تعیین اختلاف عملکرد حرکتی در کلیة کودکان پیش دبستانی شهر شیراز، بر روی 157 دختر و پسر 3 تا 6 ساله اجرا شد. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی مقطعی بود. ابزار جمع آوری داده ها شامل فرم اطلاعات دموگرافیک، برگة ثبت ویژگی های پیکرسنجی و آزمون عملکرد حرکتی بود. از روش های آماری تحلیل واریانس یکطرفه، ضریب همبستگی گشتاوری پیرسون و تی مستقل برای تحلیل استفاده گردید. نتایج در بررسی گروه های سنی، تفاوت معناداری را در پرش عمودی با 47 /25 =F و 2 = df و 000 /0 ≥P و در پرش افقی با 15 /14 = F و 2= df و 000 /0≥ P نشان داد. در پرش عمودی برتری با گروه سنی 5 ساله ها و در پرش افقی برتری با گروه سنی 4 ساله ها بود. همچنین در بررسی تأثیر جنسیت، در پرش عمودی (70 /1 = t و 155=df و 008 /0 ≥P و پرتاب توپ 98 /1 =t و 155 = df و 030 /0 P≥ برتری با پسران بود. در نهایت در بررسی ارتباط ابعاد پیکرسنجی با عملکرد حرکتی، وزن و ابعاد طولی بیشترین همبستگی را نشان دادند. نتایج این تحقیق نشان دهندة افزایش تدریجی قدرت عضلانی متناسب با افزایش سن است. به دست آمدن تفاوت جنسیتی در برخی از عامل های مورد بررسی، ضرورت مطالعات بعدی را بارز می سازد. بر اساس یافته های این پژوهش، پیشنهاد می شود که در تحقیقات آینده از نمونه ها و ابزارهای دیگری در پیکرسنجی به منظور مقایسه استفاده شود.

تحقیق حاضر به منظورمقایسة اثر انواع تمرین بار شناختی بر زمان و دقت تکلیف حرکت هماهنگی دودستی انجام گرفت. به این منظور 60 آزمودنی از بین دانشجویان ورزشکار دانشگاه شیراز داوطلبانه انتخاب شدند و به طور تصادفی ساده در چهار گروه 15 نفری قرار گرفتند. گروه ها شامل تکلیف بار شناختی کم (شمارش اعداد)، تکلیف بار شناختی متوسط (تکلیف ادراکی – حرکتی شامل واکنش پا) و گروه تکلیف بار شناختی زیاد (ادراکی حرکتی همراه با شنیداری) و گروه بی تمرین بودند. گروه های آزمایشی به مدت شش هفته، هر هفته سه جلسه و هر جلسه شش بلوک دوازده کوششی تمرین کردند. آزمودنی ها قبل از شروع پروتکل و در پایان دورة تمرین، تکلیف هماهنگی دودستی را با استفاده از آزمون هماهنگی دودستی دستگاه وی ینا با اعتبار 71/0 تا 84/0 و پایانی 85/0 تا 96/0 انجام دادند. سپس نتایج زمان کلی حرکت و درصد خطای آزمودنی که در تکلیف هماهنگی دودستی بیانگر تخصیص توجه است، تجزیه و تحلیل شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری تی وابسته و تحلیل واریانس یکطرفه انجام شد. یافته ها نشان داد که تمرین بارشناختی زیاد بر دقت تکلیف هماهنگی دودستی اثر می گذارد، ولی در عامل زمان کلی، بین گروه ها نسبت به گروه کنترل اختلاف معناداری دیده نشد (05/0 =?). بر اساس یافته های این تحقیق، در فعالیت هایی که نیازمند تخصیص توجه اند، چنانچه تمرین با بار شناختی زیاد انجام گیرد، ممکن است ظرفیت توجه تغییر یافته و در مهارت های نیازمند توجه به واسطة تغییر ظرفیت، مهارت از بعد پردازش اطلاعات گسترش پیدا کند.