محمدرضا توکلی

مطالعات فرهنگی نشان داده است که تفاوت­های فرهنگی در شیوه­های استدلال افراد نسبت به جهان وجود دارد . در مطالعات انجام­شده در حیطه بررسی­های بین فرهنگی، مطالعه­ای به­منظور بررسی قضاوت­های اخلاقی شخصی و غیرشخصی انجام نشده است. این پژوهش با هدف بررسی زمان تصمیم گیری و نوع پاسخ به قضاوت­های اخلاقی شخصی و غیرشخصی در نمونه ایرانی و مقایسه آن با نمونه مطالعه شده گرین و همکاران (2004 و 2008) در فرهنگ غربی انجام شد. روش: این مطالعه پس رویدادی در سال 1388 روی 60 نفر از دانشجویان کارشناسی رشته های مختلف دانشگاه شهید بهشتی تهران انجام شد. نمونه ­ ها با روش نمونه­گیری در ­ دسترس انتخاب شدند. 20 معمای اخلاقی شامل 12 داستان شخصی و 8 داستان غیرشخصی ترجمه شد و با استفاده از کامپیوتر و به صورت شنیداری برای آزمودنی­ها پخش شد . آنان با فشاردادن دو دکمه روی صفحه کلید، نظر موافق یا مخالف خود را با تصمیم پیشنهادشده در داستان اعلام ­کردند و نوع پاسخ و زمان واکنش ثبت شد. داده­ها با نرم افزار SPSS 16 و با استفاده از آزمون همبستگی رتبه­ای اسپیرمن و آزمون مقایسه نسبت­ها تحلیل شد. یافته­ها: بین رتبه­بندی زمان پاسخ معماهای اخلاقی شخصی و غیرشخصی تفاوت معنی­داری وجود نداشت. میزان پاسخ مثبت به معماهای اخلاقی شخصی و غیرشخصی با مطالعات گذشته تفاوت معنی­دار نشان داد. نتیجه­گیری: تفاوت­های فرهنگی معنی­داری در پاسخ به قضاوت­های اخلاقی وجود دارد و فرهنگ نقش عمده ­ ای در تصمیم ­ گیری پیرامون مسایل اخلاقی در کنار عوامل شناختی و هیجانی مداخله کننده بازی می کند.