هایده خلیلی آذر

هوش هیجانی یکی از سازه های نوظهور در گستره علم روان شناسی است که پژوهش های زیادی را به خود اختصاص داده است و رابطه آن با هوش شناختی و پیشرفت تحصیلی یکی از این حوزه های پژوهشی است. در همین راستا پژوهش حاضر در قالب یک طرح پس رویدادی به بررسی مقایسه ای میزان هوش هیجانی در دانش آموزان مدارس تیزهوش و عادی مقطع پیش دانشگاهی و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی یکی از مناطق شهر تهران پرداخته است. نمونه 120 نفری شامل 60 دانش آموز تیزهوش (30 دختر و 30 پسر) و 60 دانش آموز عادی (30 دختر و 30 پسر) است. ابزار سنجش میزان هوش هیجانی، آزمون هوش هیجانی بار ـ اُن و معدل سال تحصیلی گذشته دانش آموزان، ملاک پیشرفت تحصیلی آزمودنی ها بوده است. فرضیه های اصلی به تفاوت هوش هیجانی در دو گروه تیزهوش و عادی از یکسو و ارتباط هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی معطوف بود. براساس نتایج به دست آمده تفاوت معناداری بین هوش هیجانی دانش آموزان تیزهوش و عادی مشاهده نشد. همچنین بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی نیز رابطه معنا داری به دست نیامد؛ بنابراین فرضیه های پژوهش در نمونه مورد بررسی تایید نگردید. بر اساس یافته دیگر پژوهش، میزان هوش هیجانی در دختران بالاتر از میزان هوش هیجانی در پسران است. پیشنهاد می شود که پژوهش های بعدی در جامعه آماری وسیعتری انجام گیرد و از سوی دیگر، اولویت های هیجانی تربیت مورد توجه بیشتری قرار گیرند.

استفاده نوجوان از اینترنت در سال های اخیر، بویژه با هدف گسترش روابط و پیوند های اجتماعی به شدت افزایش یافته و روابط آنلاین به بخشی جدانشدنی از فرهنگ و زندگی اجتماعی آنان تبدیل شده است. شناخت ماهیت و ویژگی های ساختاری شبکه های اجتماعی، بررسی اثرات شبکه های اجتماعی بر روابط بین فردی نوجوانان، آشنایی با اثرات شبکه های اجتماعی بر تنش های خانوادگی و شناخت اثرات شبکه های اجتماعی بر مهارت های تحصیلی نوجوانان از جمله اهداف مهم این مطالعه بوده است. روش این پژوهش اسنادی و مراجعه به پژوهش های مختلف بوده است. یافته ها نشان می دهد: 1. اینترنت، دنیای نوجوانان و روابط آنان را با همسالانشان گسترش داده و راه های ارتباطی جدیدی را با افرادی که بیرون از اجتماع نزدیک آنها هستند، فراتر از مکان، سن، جنس، نژاد، قوم، زبان و ... فراهم کرده است؛ 2. ازجمله اثرات فنّاوری اطلاعات و ارتباطات بر خانواده های دارای نوجوان، متنوع سازی شبکه های اجتماعی، به چالش کشیدن سلسله مراتب در خانواده، به چالش کشیدن خودمختاری نوجوانان و شکاف انتظارات است و 3. برای شناخت ویژگی های ساختاری شبکه های اجتماعی از هشت عامل: اندازه شبکه، شباهت، تعدد منابع، تعدد رسانه ها، مرکزیت، تراکم، قدرت پیوند ها و عمل متقابل می توان استفاده کرد. نتیجه آنکه، تمرکز مطالعات آینده باید به طور همزمان بر ویژگی های اجتماعی و رسانه ها باشد تا مشخص شود کدام گروه های اجتماعی از پیوندهای آنلاین بهره بیشتری می برند.