محمدصادق یوسفی مقدم

محمدصادق یوسفی مقدم

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۸ مورد از کل ۱۸ مورد.
۱.

آسیب شناسی مؤلفه های دین گریزی اومانیسم در تفکر دینی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: نقد و نظر سال بیست و ششم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۷) 149 - 175

کلید واژه ها: دین گریزی اومانیسم انسان گرایی سکولاریسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۲۰۶
«اومانیسم» نگرشی است غربی که انسان را در مرکز تاملات خود قرار داده و اصالت را به رشد و شکوفایی انسان می دهد. در مواجه با دین، این نگرش به سه صورت انسان گرایی مسیحی، انسان گرایی دین ستیز (الحادی) و انسان-گرایی دین گریز یا سکولار پدید آمد و در دوران معاصر نهایتا انسان گرایی سکولار وجهه غالب و حاکم تمدن غربی گردید. انسان گرایی دوران معاصر بیشتر جنبه ی دین گریزی (سکولاریسم) داشته و با ادیان توحیدی ناسازگار است. در بررسی، واکاوی و نقد اومانیسم، آسیب شناسی این اندیشه از منظر دین مبین اسلام، امری ضروری است. یکی از شاخصه های اومانیسم، جنبه دین گریزی آن است که در این نوشته تلاش گردیده ضمن تبیین مولفه های دین گریزی اومانیسم، اشکالات مطرح در خصوص آن از دیدگاه منابع دینی بیان گردد. لذا این تحقیق، به دنبال آسیب شناسی مولفه های دین گریزی اومانیسم بوده و با روش توصیفی-تحلیلی، این مولفه ها را استخراج و با تحلیل آنها بر اساس منابع دبنی به تبیین اشکالات مطرح در خصوص این مولفه ها می پردازد.
۲.

تحلیل راهبردهای مبارزاتی مستضعفان در مواجهه با مستکبران از دیدگاه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۹ 146 - 174

کلید واژه ها: قرآن مستضعفان راهبرد مستکبران جامعه اسلامی جامعه طاغوتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۱ تعداد دانلود : ۲۰۶
بنا بر آیات قرآن کریم ، مستضعفان به عنوان بخشی از جامعه طاغوت زده، همواره از سوی مستکبران و نظام سلطه مورد ظلم و ستم واقع شده یا ضعیف به شمار آمده و ناتوان نگاه داشته شده اند. باتوجه به اینکه خدای متعال در عرض همین امر، در آیات متعدد، از مؤمنان خواسته تا برای برون رفت از مشکلات به طور پیوسته جهاد کنند، این پرسش مطرح می شود: قرآن کریم چه راهبردهایی را برای برون رفت مستضعفان از استضعاف طرح ریزی کرده است؟ پاسخ احتمالی آن است که باتوجه به تفاوت معیارهای پیشرفت زا در نظامات دینی با غیردینی، خداوند ترکیبی از راهبردهای مادی و معنوی را ارائه داده باشد. مطمئناً فهم و تحلیلِ روشمند این راهبردها می تواند ما را به سطح جدیدی از مبارزات نامتقارن رهنمون سازد. جستار حاضر با روش تحلیلی-توصیفی در ذیل نگاهی «گفتمان محورانه»، درصدد احصا و تحلیل راهبردهای مبارزاتی مستضعفان در مواجهه با مستکبران است. دستاورد این تلاش نشان می دهد که قرآن کریم از مستضعفان به عنوان صاحبان بالقوه ارث بری عالم، خواسته با «مقاومت همه جانبه» در سایه استعانت از خدای قادر، جامعه طاغوتی را به جامعه توحیدی و ولایی مبدّل سازند و خلیفه اللهی خود را در زمین به فعلیت برسانند.
۳.

بررسی مسئله الگوی حجت برای ساخت سبک زندگی اسلامی

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم قرآن سال سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸) 9 - 38

کلید واژه ها: سبک زندگی الگوی حجت اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۲۳۶
مسئله سبک زندگی ابهامات متعددی دارد؛ از جمله اینکه بهترین روش شکل گیری سبک زندگی چیست و انسان برای رسیدن به اهداف آفرینش خود نیازمند چه نوع سبک زندگی است. <br /> آیا شکل گیری تدریجی و تجربی سبک زندگی براساس افکار و تمایلات بشری بهترین روش است <br /> یا شکل گیری زندگی براساس باورهای الهی و الگوگیری از حجت های خدا؟ تفکر اسلامی روش <br /> دوم را تجویز می کند. پژوهش حاضر نشان می دهد اگر نمونه های عملی از سبک زندگی معصومان پیش روی انسان قرار داشته باشد، انسان می تواند به آنها اعتماد کند و اضطراب صحیح نبودن <br /> سبک زندگی و عدم تطبیق آن بر عقاید و اندیشه های الهی را نداشته باشد. همچنین در پی نشان دادن وجود الگوهای حجت در سبک زندگی، معرفی آنها و دلایل حجیت سبک زندگی آنان است. این پژوهش توصیفی - تحلیلی نوآورانه، با استفاده از منابع کتابخانه ای داده های مورد نیاز را جمع آوری کرده است.
۴.

بررسی حدیث سبعه احرف در منابع شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 75-94

کلید واژه ها: سبعه احراف شیعه سند دلالت حدیث منابع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۲۲۳
درباره نزول و یا جواز قرائت قرآن کریم، به قرائات گوناگونی احادیث متعددی صادر شده است که از مجموع آن ها به حدیث سبعه احرف یاد می شود. احادیث یادشده از احادیث بحث برانگیز در قرائت و مؤثر در حجیت گوناگونی برداشت از قرآن کریم است که فقیهان و عالمان قرائت آن ها را بررسی کرده اند. آنان به طور عمده به روایاتی پرداخته اند که از منابع اهل سنت نقل شده است. عالمان و فقیهان شیعه نیز در بررسی آن روایات، به روایاتی از منابع شیعه پرداخته اند که نزول قرآن بر سبعه احرف را نفی می کند و از بررسی روایاتی که دلالت بر اثبات نزول قرآن بر سبعه احرف دارد، غفلت کرده و یا به دلیل عدم اعتماد به اسناد آن ها، از بررسی آن ها صرف نظر کرده اند. در این مقاله، افزون بر بررسی احادیثی که نزول قرآن بر هفت حرف را نفی کرده و احادیث اثبات کننده نزول قرآن بر هفت حرف که از منابع اهل سنت به منابع شیعه وارد شده، احادیث اثبات کننده نزول قرآن بر هفت حرف که بالاصاله در منابع شیعه موجود است، نیز بررسی شده است.
۵.

چالش های مقاومت از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال دهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۲۲) 7 - 26

کلید واژه ها: قرآن مقاومت چالش چالش های ادراکی چالش های رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۱۷۰
مقاومت از مفاهیم محوری قرآن است که میدان معنایی گسترده ای در کلام وحی دارد. سه دسته از آیات با مدلول لزوم مقاومت، تبیین پیامدهای مثبت مقاومت و ارائه چالش های فراروی مقاومت قابل شناسایی است. این پژوهش با تمرکز بر دسته سوم، در پی پاسخ به این پرسش است که از منظر قرآن چالش های فراروی مقاومت کدام است؟(مساله) مفروض این است که مقاومت از حیث منطقی و با رویکرد واقع گرای قرآن با برخی چالش ها همراه است.(فرضیه) و با کاربست نظریه معنا شناسی در بافت درون متنی با تمرکز بر ماده مقاومت و واژگان هم نشین در پی دریافت معنای مقاومت و چالش های آن و با هدف تعمیق و گسترش ادبیات مقاومت از زمره تحقیقات توسعه ای است (روش) دیر بازده بودن مقاومت، بزرگ انگاری دشمن، باز تولید شبهه ها، اختلاف، ناتوانی در تصمیم گیری و بدگمانی به وعده های الهی را می توان به عنوان برخی ازچالش های ادراکی و رفتاری مقاومت از نگاه قرآن یاد کرد.(یافته)
۶.

واکاوی معنا و ترجمه مفاهیم مقاومت سازِ قرآن کریم (مطالعه موردی: واژگان «رکون»، «انبذ»، «اشداء» و «غلظت»)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه قرآن و حدیث دوره ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۶ ۱۵۵-۱۲۸

کلید واژه ها: قرآن کریم مقاومت رکون غلظت شدت نبذ ترجمه های فارسی معاصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸ تعداد دانلود : ۲۱۱
در منطق قرآن کریم، یگانه راهبرد مؤمنان در مواجهه با دشمنان، «مقاومت» ذکرشده که دارای ابعاد مختلفی است. آراء لغویان، مفسران و حتی ترجمه مترجمان درباره ی برخی ازاین گونه ها (مشخصاً «لا ترکنوا الی» در آیه 113 سوره هود، «انبذ الی» در آیه 58 سوره انفال، «اشداء» در آیه 29 سوره فتح و «غلظه» در آیه 123 سوره برائت) مختلف و متعدد است. مقاله حاضر درصدد است با روش توصیفی-تحلیلی در ارزیابی داده ها، ابتدا مفهوم این واژگان را بر اساس آراء لغویان و مفسران احصاء نموده، سپس با تحلیل و واکاوی، معنایی جامع و دقیق از آن ها ارائه دهد. درنهایت بر اساس دستاورد حاصل شده، ترجمه های فارسی معاصر (مشخصاً انصاریان، فولادوند، مکارم، مشکینی، صفوی، رضائی، معزی، مصباح زاده، خرمشاهی، حدادعادل و یزدی) نیز ارزیابی شود. نتایج جستار حاضر حاکی از آن است که برای فهم معنای دقیق این واژگانِ راهبردی، توجه به قرینه سیاق و همراهی آن ها با دیگر واژگان، مهم ترین نقش را ایفا می کند؛ امری که برخی از لغویان، مفسران و مترجمان نسبت بدان بی توجه بوده اند. درهرحال، مشکینی و صفوی در انتقال معانی درست این واژگان از باقی مترجمان مناسب تر عمل نموده اند.
۷.

ضرورت تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت بر اساس آیات قرآن با تأکید بر دیدگاه های مقام معظم رهبری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و ششم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۲) 127-146

کلید واژه ها: حکومت اسلامی تشکیل حکومت اسلامی عصر غیبت آیهالله خامنه ایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۱۶۸
متکلمان امامت را مانند نبوت لطف الهی و فلسفه وجودی امام را اکمال نفوس، صیانت از دین و هدایت مردم و... دانسته و آیات قرآن نیز بر آن لطف تعطیل ناپذیر الهی دلالت دارد. به طور قطع این لطف الهی با تشکیل جامعه توحیدی که از هر گونه کفر، نفاق و فسق پاک باشد، تنها با ظهور موعود الهی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) شکل می گیرد. سؤال این است که تشکیل حکومت اسلامی اختصاص به حضور امام معصوم دارد یا آن که امت اسلام در عصر غیبت نیز موظف به تشکیل آن است؟ مفاد آیات قرآن این است که تشکیل حکومت اسلامی برای اجرای احکام الهی و عدالت، تعطیل ناپذیر است و اختصاص به حضور امام معصوم ندارد. افزون بر آن، حکومت اسلامی در دوران غیبت در حرکتی تکاملی به تحقق وعده الهی و ظهور حضرت مهدی(عجل الله تعالی-فرجه الشریف) کمک می کند. این مقاله با روش تحلیلی قرآنی و با تأکید بر فرمایشات مقام معظم رهبری ثابت کرده که حکومت اسلامی در عصر غیبت، افزون بر انطباق با لطف و فطرت الهی، جامعه را در مسیر کمال مطلوب و سعادت قرار داده و با حرکت تکاملی تدریجی، زمینه را برای ظهور منجی بشریت فراهم می کند.
۸.

بررسی مسئله الگوی حجت برای ساخت سبک زندگی اسلامی

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم قرآن سال سوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۷) 9 - 38

کلید واژه ها: سبک زندگی الگوی حجت اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۹۲
مسئله سبک زندگی ابهامات متعددی دارد؛ از جمله اینکه بهترین روش شکلگیری سبک زندگی چیست و انسان برای رسیدن به اهداف آفرینش خود نیازمند چه نوع سبک زندگی است. آیا شکلگیری تدریجی و تجربی سبک زندگی براساس افکار و تمایلات بشری بهترین روش است یا شکلگیری زندگی براساس باورهای الهی و الگوگیری از حجتهای خدا؟ تفکر اسلامی روش دوم را تجویز میکند. پژوهش حاضر نشان میدهد اگر نمونههای عملی از سبک زندگی معصومان پیشروی انسان قرار داشته باشد، انسان میتواند به آنها اعتماد کند و اضطراب صحیحنبودن سبک زندگی و عدم تطبیق آن بر عقاید و اندیشههای الهی را نداشته باشد. همچنین در پی نشاندادن وجود الگوهای حجت در سبک زندگی، معرفی آنها و دلایل حجیت سبک زندگی آنان است. این پژوهش توصیفی - تحلیلی نوآورانه، با استفاده از منابع کتابخانهای دادههای مورد نیاز را جمعآوری کرده است.
۹.

نقد و بررسی رویکرد قرآن محوری در فرآیند استنباط فقهی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآنی سال بیست و ششم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۱) 25 - 42

کلید واژه ها: قرآنیون قرآن محوری فقه سنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۱۵۲
قرآن محوری یکی از جریان های پیشینه دار در حوزه معارف دینی و ازجمله تشریع است. این جریان در اهل سنت با سابقه تاریخی مشخص و با طی فراز و نشیب های زیادی نضج گرفته و امروزه در میان برخی عالمان اهل تسنن پیروانی دارد. اما در نگرش شیعی آن نوپدید است. به تعبیر دیگر، اگر مشخصه اصلی قرآن محوری را مرجعیت انحصاری قرآن و نفی یکپارچه سنت بدانیم، این دو خصلت به طور تام و تمام در شیعه ظهور نیافته است. اما در عین حال نمی توان از رگه ها و لایه هایی از حضور این جریان در تفکر شیعی، همچون نگاه انتقادی به حدیث و سنت فقهی گذشته، شأن توضیحی و تأکیدی سنت، اعتبارزدایی از شهرت و اجماع و رها شدن از دیدگاه های گذشتگان چشم پوشی نمود؛ علائمی که به حضور نحیف و بی رمق سنت در فرآیند استنباط منجر شده است. نشانه ها و علائم این حضور، هم در اصل فرآیند اجتهاد، و هم در نتایج و پیامدهای آن قابل رهگیری است؛ علائمی که در سنت فقهی شیعه قابل هضم و توجیه نیست و نوعی تجدیدنظرطلبی را نمایان می سازد. این مقاله با همین نگاه و به استناد پیروان این نگرش، در صدد تبیین و بازنمایی بیشتر این نشانه ها و البته نقد و ارزیابی آنها می باشد.
۱۰.

جایگاه و اهداف مقاومت اسلامی از دیدگاه مفسران؛ با تاکید بر آیات جهاد(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۹۱ 59 - 74

کلید واژه ها: قرآن کریم جهاد مقاومت اسلامی جبهه ی مقاومت جریان های تکفیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۶ تعداد دانلود : ۳۹۴
هدف پژوهش حاضر، تبیین جایگاه و اهداف مقاومت اسلامی از نگاه مفسران است تا نگاه هم گرایانه ی اسلامی به موضوع مقاومت روشن گردد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است. بنابر نتایج به دست آمده، مجموعه ی اهداف مقاومت اسلامی در قرآن کریم (استقرار حکومت اسلامی؛ دفاع از نظام اسلامی مستقر؛ بازدارندگی دشمن از اقدامات نظامی، سیاسی و اقتصادی علیه امت اسلامی؛ دفاع از مستضعفان؛ تامین امنیت و آزادی دینی و عدالت اجتماعی) نه تنها به هم پیوسته اند و یک حقیقت را شکل می دهند، بلکه برخی اهداف (مانند استقرار نظام اسلامی) نسبت به برخی دیگر، جنبه ی مقدمی و ابزاری دارند. لذا جبهه ی مقاومت باید هم زمان برای تحقق همه ی اهداف تلاش کند تا از افراط و تفریط مصون بماند. مضاف بر این، براساس دیدگاه یادشده به وضوح می توان ناسازگاری دیدگاه ها و اقدامات جریان های تکفیری را با آموزه های قرآن و حقیقت اسلام اثبات کرد
۱۱.

نقد و بررسی نظریه گلدتسیهر درباره اختلاف قرائات در قرآن

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم قرآن سال دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳) 7 - 34

کلید واژه ها: قرآن مستشرقان قرائات ﮔﻠﺪتسیهر.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۶ تعداد دانلود : ۴۳۶
 علم قرائت یکی از علوم قرآنی است که نقش بسزایی در فهم قرآن دارد و اختلاف در قرائات، مؤثر در دریافت معانی مختلفی از قرآن خواهد بود. مستشرق یهودی تبار، گلدتسیهر (1921-1850) با تمسک به اختلاف قرائات و انتساب آن به اجتهاد قاریان، درصدد برآمده قرآن را برخوردار از نصّی مضطرب و فاقد متنی یگانه و غیرمصون از تحریف بداند و به آیاتی نیز استشهاد کرده است. در این مقاله سعی شده علاوه بر پاسخگویی به برخی استشهادهای وی، با استناد به اهتمام فراوان مسلمانان در فراگیری قرآن از لسان پیامبر، برخورداری آن از متن واحد مستند به وحی اثبات شود؛ هرچند این متن واحد، در دوران کتابت، به سبب محدودیت های رسم الخط عربیِ آن روز و عاری بودن از نقطه، حرکت و اِعراب، دچار اختلاف قرائت شده است؛ اما طبقات بعدی قاریان و مفسران، تنها مجاز دانسته اند که از میان قرائت های مأثور، قرائتی را براساس اجتهاد شخصی انتخاب کنند و این اجتهاد نه به معنای روابودنِ هر قرائتی بر مبنای خواست و نظر شخصی فرد، بلکه به معنای تعلیل قرائتِ مختار است و تأثیری در اساس متن قرآن ندارد. این نوشتار با روش توصیفی - تحلیلی انجام پذیرفته است و روش گردآوری اطلاعات آن اسنادی –کتابخانه ای است.
۱۲.

مهم ترین راهبردهای نظری اقتصاد مقاومتی بر اساس آموزه های قرآن

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم قرآن سال دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۵) 64 - 87

کلید واژه ها: اقتصاد مقاومتی راهبردهای نظری جامعیت دین عدالت احساس مسئولیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۲۵۷
نظریه اقتصاد مقاومتی برای استحکام زیربناهای اقتصاد ملی در راستای استقلال و رشد همه جانبه و مصونیت کشور در برابر بلایا، حوادث طبیعی، تحریم ها و تهدیدهای دشمنان، از سوی مقام معظم رهبری ارائه شده است تا جامعه اسلامی افزون بر مقابله با اقدامات خصمانه اقتصادی نظام سلطه، در تأمین نیازها، توسعه اقتصادی و تأمین رفاه خود، احساس امنیت و عزت مداری کند. مقاله حاضر در مقام پاسخگویی به این سؤال است که آیا می توان از آموزه های قرآن و روایات، راهبردهای نظری اقتصاد مقاومتی را استنباط کرد. در این نوشتار مهم ترین مؤلفه های تأثیرگذار راهبردهای نظری اقتصاد مقاومتی که عبارت اند از اعتقاد به جامعیت دین، وجود دشمن و لزوم مقابله با آن، عدالت، احساس مسئولیت، اعتماد به نفس و منابع انسانی، با روش تحلیلی و استنادی بررسی شده اند.
۱۳.

نقد دیدگاه تفسیری قرضاوی با تاکید بر تفسیر آیات حرمت غناء(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تفسیری سال هشتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۰

کلید واژه ها: غنا آیات الاحکام تفسیر فقهی یوسف قرضاوی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفسران و تأویل گران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن احکام فقهی وحقوقی در قرآن
تعداد بازدید : ۱۰۰۸ تعداد دانلود : ۷۰۲
غنا از موضوعات فقهی است که در طول تاریخ، فقهای مسلمان از همه مذاهب اسلامی در باره آن نظر داده و ابعاد آن را واکاوی نموده اند، با این همه در پژوهش های آنان به ظرفیت قرآن در آن موضوع، کمتر توجه شده است، تنها کسی که تا حدودی برای اثبات نظر خود به آیات قرآن توجه کرده، یوسف قرضاوی است. او با تحلیل آیات قرآن، به حلیت غنا حکم کرده است. در این مقاله پس از نگاهی اجمالی به دیدگاه فقهای شیعه و سنی در باره حکم غنا، دیدگاه و ادله قرضاوی بررسی و نقد شده و با نگاهی قرآنی، حرمت ذاتی غنا ثابت گردیده است، همچنین با توجه به اینکه حکم حرمت ذاتی و یا عرضی غنا از موضوع های مهم و پیچیده فقه است، ظرفیت فقهی قرآن و روایات تفسیری، تبیین شده است.
۱۴.

بررسی سند قرائت حفص از عاصم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآنی سال بیست و یکم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۷۸)

کلید واژه ها: قرائت حفص عاصم حفص بن سلیمان ابوعبدالرحمن سلمی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی کلیات تاریخ قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی کلیات کتاب شناسی و ماخذ شناسی قرآن و علوم دیگر
تعداد بازدید : ۳۳۰۶ تعداد دانلود : ۱۴۲۴
شهرت و رواج قرائت حفص از عاصم و مطابقت غالب قرآن های موجود با این قرائت، بررسی سند آن را حائز اهمیت می سازد. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی، به نقد دیدگاه های موجود در این باره می پردازد. در برخی منابع رجالی فریقین، ابوعبدالرحمن سلمی، عاصم و حفص تضعیف شده و عثمان یکی از مشایخ ابوعبدالرحمن است. بررسی ها نشان می دهد اثبات عثمانی بودن ابوعبدالرحمن نیازمند مستندات قوی است. تضعیفات عاصم در نقل حدیث نیز با توثیقاتش در قرائت متعارضند و تمرکز عاصم در قرائت بوده است. سرمنشأ تضعیفات حفص، اشتباه او با حفص بصری و أزدی و عدم نقل صحیح سخنان متقدمین است و وجود عثمان در سند این قرائت نیز بنا بر دلایلی مردود است. این نوشتار با استفاده از منابع تاریخی و رجالی، نشان می دهد ضعف سند این قرائت قابل اعتنا نیست.
۱۵.

بررسی فقهی روایات تغنی در قرائت قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآنی سال بیستم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۷۵)

کلید واژه ها: غنا تغنی تطریب تحسین صوت ترجیع تحزین

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی قرائت تاریخ قرائت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی قرائت اصول قرائات
تعداد بازدید : ۱۲۳۱ تعداد دانلود : ۸۵۰
یکی از مسائل مطرح در مورد قرائت قرآن، قرائت غنایی است. گرچه حکم قرائت غنایی فی الجمله روشن است، اما مفهوم آن وضوح لازم را ندارد، ازاین رو مورد بحث فقها قرار گرفته است. در این نوشتار با توجه به اینکه مفهوم و حکم قرائت غنایی متوقف بر شناخت مفهوم و حکم غناست، نخست به اختصار مفهوم و حکم غنا بررسی شده است. سپس با عنایت به نقش کلیدی روایات در تغنی به قرآن، تفکیک موضوعی آنها مورد توجه قرار گرفته و با تفکیک روایات جواز قرائت با صدای حزین، نیکو و دارای ترجیع، از روایات جواز تغنی به قرآن و بررسی دقیق سندی و دلالی آنها، محل تعارض اصلی روایات جواز تغنی به قرآن با روایات عدم جواز تغنی به قرآن و روایات عام نهی از غنا مشخص شده است. آن گاه دیدگاه جواز تغنی به قرآن و دلایل آن بررسی و مورد نقد قرار گرفته است.
۱۶.

پژوهشی در توسعه فقه به حریم اعتقادات و اعمال قلبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی دوره دهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴

کلید واژه ها: قرآن فقه عقاید روایات اعمال جوارحی و جوانحی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸۸ تعداد دانلود : ۶۵۳
از جمله مباحثی که از دیرباز در میان عالمان اسلامی مطرح بوده، موضوع حیطه فقه و تکالیف شرعی بشر و حدود آن است که در این مورد دو دیدگاه عمده در میان عالمان اسلامی اعم از فقیهان، مفسران و متکلمان مطرح می شود. مشهور و بلکه اکثر عالمان اسلامی برآنند که حیطه فقه و احکام شرعی در فروعات عملی و اعمال جوارحی منحصر بوده و مباحث اعتقادی و قلبی و اعمال جوانحی از دایره فقه خارج است. بر همین اساس، اینان در منابع فقهی تنها از فروعات عملی سخن گفته اند و اعمال اعتقادی و جوانحی را به حوزه و منابع دیگری (که به علم کلام شهرت یافته است) محول کرده اند، در مقابل معدودی از عالمان اسلامی، بخشی از مباحث اعتقادی را در منابع فقهی به اختصار مطرح کرده اند و از نگاه فقه و تکلیف به این مسائل نگریسته اند. دیدگاه صحیح و فرضیه مورد بحث در این پژوهش، آن است که حوزه فقه و تکالیف شرعی در فروعات عملی و اعمال جوارحی منحصر نیست و افزون بر آن، عقاید و اعمال جوانحی بشر را نیز شامل می شود. در این مقاله ضمن اشاره به ادله دیدگاه مشهور و نقد آنها، دیدگاه مذکور با ادله متعدد به اثبات رسیده است.
۱۷.

بررسی معانی و دلایل مشروعیت تقلید

نویسنده:
منبع: حسنا تابستان و پاییز ۱۳۸۹ شماره ۵ و ۶

کلید واژه ها: تقلید ف‍ق‍ی‍ه‍ان مشروعیت تقلید شرایط مفتی و مقلد تقسیم تقلید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۴ تعداد دانلود : ۵۹۱
در این مقاله پس از معناشناسی تقلید به دلائل مشروعیت تقلید از فقیهان پرداخته شده است، آنگاه به واکاوی شرایط مفتی و مقلد همت گماردیم و در نهایت موضوع تقلید از چند صاحب نظر، با فرض وجود چند اعلم در حوزه های مختلف فقه، مورد توجه قرار گرفته است و دلایل اعتبار تقسیم تقلید میان چند اعلم بیان شده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان