سید امیرحسن منجمی

خواب آلودگی راننده یکی از عوامل اصلی تصادفات و تلفات جانی در جاده ها می باشد به همین علت اخیراً تحقیقات زیادی بر روی این موضوع در راستای افزایش ایمنی خودروها انجام شده است. در این مقاله، ابتدا خواب آلودگی راننده و عوامل ایجاد آن بررسی شده و مهم ترین عواملی که در ایجاد آن نقش دارند، بیان می شود. سپس بررسی جامع و کاملی برروی روش های هوشمند و هوشمند تشخیص خواب آلودگی انجام می گیرد. روش های تشخیص خواب آلودگی را می توان به سه گروه عمده مبتنی بر علائم فیزیولوژی، مبتنی بر عملکرد راننده و خودرو، و مبتنی بر وضعیت و ظاهر راننده تقسیم نمود. در ادامه از هر گروه، روش های شاخص و مطرح بیان شده، تاریخچه و ویژگی ها و نقاط ضعف و قوت هر یک بازگو می گردد. در پایان در قسمت نتیجه گیری، ویژگی های روش هایی که برای پیاده سازی در خودرو مناسب اند مطرح گردیده و راهکاری کلی برای تشخیص خواب آلودگی که قابلیت پیاده سازی عملی در خودرو را داشته باشد ارائه می گردد.

هدف از پژوهش حاضر تدوین یک مدل تصمیم گیری چند شاخصه فازی برای انتخاب مدیران مدارس بر اساس معیارهای شایستگی مدیریتی بود. این پژوهش از نوع پژوهش های ترکیبی با رویکرد اکتشافی طبقه ای هدایت شده بوده است. ابتدا با مطالعه عمیق ادبیات موضوع و مصاحبه نیمه ساختاریافته با نمونه ای 25 نفره از اساتید و خبرگان مدیریت آموزشی در دانشگاه های سراسر کشور که با روش شبکه متخصصان انتخاب شده بودند، مدل اولیه شایستگی های مدیریتی تدوین و زیر معیارها تعیین شدند. پرسشنامه شایستگی در نمونه ای از مدیران مدارس اصفهان اجرا و پس از انجام تحلیل عاملی تأییدی پرسشنامه اصلاح گردید. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران ۳۶۸ نفر تعیین شد. نمونه ای با حجم 51 نفر از مدیران مدارس بر اساس روش هدفمند و معرف انتخاب شده و پرسشنامه دلفی فازی در اختیار آن ها قرار گرفت و بر اساس نتایج آن مدل نهائی تدوین گردید. ساختار سلسله مراتبی معیارهای شایستگی شامل معیارهای اصلی، فردی، شغلی و سازمانی و همچنین 12 معیار فرعی و 74 زیر معیار تعیین شد. سپس بر اساس روش سلسله مراتب فازی و نظر 15 نفر از خبرگان که از بین اساتید دانشگاه و شیوه شبکه متخصصان تعیین شده بودند، معیارها و زیرمعیارها رتبه بندی گردید. یافته ها نشان داد از بین معیارهای اصلی معیار شغلی و از بین معیارهای فرعی مهارت انسانی دارای بیشترین وزن هستند. در پایان مبتنی بر روش استنتاج فازی و به کمک 8 تن از خبرگان، پایگاه قواعد فازی تشکیل و با استفاده از خروجی آن مدل تصمیم گیری چند شاخصه فازی برای انتخاب مدیران تدوین گردید.

هدف از پژوهش حاضر به عنوان بخشی از رساله دکتری، تبیین معیارهای شایستگی برای مدیران مدارس مبتنی بر روش دلفی فازی است. این پژوهش از نوع پژوهش ها ترکیبی به شمار می رود و طرح پژوهش از نوع اکتشافی است. همچنین از نظر هدف و ماهیت، کاربردی است. برای این منظور ابتدا با مطالعه عمیق ادبیات موضوع، معیارهای اولیه شایستگی استخراج و مدل اولیه تدوین گردید. 25 نفر (20مرد و 5 زن) از استادان و خبرگان مدیریت آموزشی در دانشگاه های سراسر کشور با روش نمونه گیری شبکه متخصصان انتخاب و برای اصلاح یا تعدیل معیارها و زیرمعیارهای مدل اولیه با آن ها مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام گرفته و بر اساس نتایج تحلیل مصاحبه پیش مدل اصلاح و زیرمعیارها تعیین شدند. پرسش نامه شایستگی با طیف لیکرت تهیه و در نمونه ای به حجم 368 نفر از مدیران مدارس اجرا و روایی آن با نرم افزار AMOS با استفاده از روش تحلیل عاملی تاییدی و پایائی با محاسبه آلفای کرونباخ (96/0) تایید گردید. بر پایه پیش مدل اصلاح شده و با هدف غربال گری ثانویه و تطبیق زیرمعیارها با جامعه آماری پرسش نامه دلفی فازی تدوین و در نمونه ای با حجم 51 نفر از خبرگان آموزش و پرورش استان اصفهان اجرا و نتایج پرسش نامه با تکنیک دلفی و رویکرد فازی تحلیل و مدل نهائی تدوین گردید. نتیجه نهایی پژوهش در قالب یک ساختار سلسله مراتبی مربوط به معیارهای شایستگی شامل معیارهای اصلی، فردی، شغلی و سازمانی و همچنین 12 معیار فرعی و 74 زیرمعیار تدوین گردید.

هدف از پژوهش حاضر تبیین شایستگی های روان شناختی مدیریتی برای مدیر مدرسه و تعیین روابط علّی بین آنها با ترکیب روش دلفی و دیمتل فازی می باشد. این پژوهش از نوع پژوهشهای آمیخته و طرح پژوهش از نوع اکتشافی است. ابتدا با مطالعه عمیق ادبیات موضوع، معیار های اولیه شایستگی روان شناختی استخراج و پیش مدل تدوین گردید. 25 نفر از اساتید و خبرگان در دانشگاههای سراسر کشور با روش نمونه گیری شبکه متخصصان انتخاب و با آنها مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام گرفت و بر اساس نتایج تحلیل مصاحبه پیش مدل اصلاح شده شامل معیار های فرعی نگرش، شخصیت و ادراک به همراه 26 زیر معیار تدوین شد. بر پایه پیش مدل اصلاح شده و با هدف غربالگری ثانویه، پرسشنامه ای با طیف لیکرت تهیه و پایائی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ(96/0) تایید گردید. نمونه ای با حجم 150 نفر از بین مدیران مدارس در آموزش وپرورش استان اصفهان بر اساس روش هدفمند انتخاب شده و پرسشنامه در اختیار آنها قرار گرفت. نتایج پرسشنامه با تکنیک دلفی و رویکرد فازی تحلیل و مدل نهائی شامل 10 زیر معیار تدوین گردید. در پایان با نظرخواهی از 8 نفر از خبرگان دانشگاه از طریق پرسشنامه دیمتل فازی روابط علّی بین زیر معیار های شایستگی روان شناختی تعیین گردید. نتایج نشان داد متغیر های مسئولیت پذیری، انتقاد پذیری، خودکنترلی، مهارت تصمیم گیری، اعتماد به نفس و انعطاف پذیری، علّی و زیر معیار های، رضایت شغلی، تفکر خلاق، مثبت اندیشی و تفکر سیستمی متغیر معلول محسوب می گردند.