فاطمه شاطریان محمدی

هوش معنوی «توانایی فطری و تجربه پذیرِ آدمی در افزایش سازگاری از طریق کنش ها و دریافت های معنوی» است. تلاش برای دست یابی به ابزار اندازه گیری معتبر، روا، منعطف و پژوهش پذیر در این زمینه و رویکرد معنویت گرایانه، هدف اصلی این پژوهش است.از این رو، نسخة کوتاه «مقیاس یکپارچه هوش معنوی» برگزیده و به فارسی برگردانده شد و در اختیار 414 تن از داشجویان دانشگاه گیلان (275 دختر و 139 پسر)، با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده بودند، قرار گرفت. با تحلیل سؤالات مقیاس بر پایه محاسبه قدرت تشخیص، و حذف برخی سؤالات، 7 عامل «جهت گیریِ درون بنیاد، امیدِ مؤمنانه، پذیرش، معناجویی، پیوندگرایی، ثبات درونی و همسازی» به دست آمد که بر روی هم 48 درصد واریانس کل پرسش نامه را تبیین می کرد. همچنین با بهره گرفتن از روش نمره های T، هنجار و دامنة برش مقیاس آماج 40 گویه ای تعیین شد و دو نسخه موازی 20 گویه ای با مشخصه های آماری و ویژگی های روان سنجیِ مقایسه پذیر و بارهای عاملی همسان فراهم آمد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش ترکیبی تئوری ذهن و برنامه چهار عاملی همدلی بر خود اثرمندی هیجانی- اجتماعی و قلدری در دانش آموزان مدارس ابتدایی پسرانه دولتی می باشد. روش تحقیق نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی (دوره دوم) منطقه 4 تهران که در سال تحصیلی 94/1393 مشغول به تحصیل بودند. ابتدا از بین مدارس ابتدایی دولتی پسرانه منطقه 4تهران، دو مدرسه به طور تصادفی انتخاب شدند، سپس به طور تصادفی یک مدرسه به عنوان گروه کنترل و یک مدرسه، به عنوان گروه آزمایش باحجم نمونه 20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه کنترل انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه خود اثرمندی کودکان و نوجوانان موریس(2001) و مقیاس قلدری ایلی نویز(2001) و پرسشنامه همدلی استفاده شد. پس از آنکه دانش آموزان با همدلی پایین و خود اثرمندی هیجانی- اجتماعی پایین و قلدری بالا، انتخاب شدند، برای افراد گروه آزمایش، طی 10جلسه 1ساعته، آموزش ترکیبی تئوری ذهن و برنامه چهارعاملی همدلی ارائه شد. جهت تحلیل داده ها ازتحلیل کواریانس استفاده شد و نتایج حاکی از تاثیر معنی دار آموزش می باشد. چنانکه افراد گروه آزمایش در مقایسه باگروه کنترل از خود اثرمندی هیجانی - اجتماعی بالاتر و قلدری پایین تری، برخوردار بوده اند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه(SHRS) در دانش آموزان دبیرستانی ساوه بود. پژوهش از نوع توصیفی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دبیرستانی مدارس دولتی ساوه در سال تحصیلی 92-1391 بود. نمونه پژوهش شامل 360 دانش آموز دبیرستانی بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه، مقیاس سخت رویی اهواز و فرم کوتاه مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس(DASS) بود. تحلیل عاملی اکتشافی یک مدل اندازه گیری سه عاملی(سه عامل کنترل، تعهد و مبارزه طلبی) را نشان داد که در تحلیل عاملی تاییدی تایید شد. ضریب آلفای کرونباخ برای عامل ها و کل مقیاس دامنه ای از77/0 تا 89/0 داشت. ضریب پایایی بازآزمایی SRHSپس از 4 هفته برای کل مقیاس معنادار بود (01/0 p<). نتایج مربوط به بررسی روایی همگرا و واگرای مقیاس نشان داد کلیه خرده مقیاس ها و همچنین کل مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه رابطه مثبت و معناداری با مقیاس سخت رویی اهواز(01/0p<) و رابطه منفی و معناداری با فرم کوتاه مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس داشت(01/0 p<). در مجموع پژوهش حاضر نشان داد مقیاس سخت رویی مرتبط با مدرسه و خرده مقیاس های آن از پایایی و روایی مطلوبی برخوردار است و می توان از آن برای ارزیابی میزان جسارت دانش آموزان در موقعیت های دشوار تحصیلی استفاده کرد.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ابعاد خلق و منش و پرخاشگری در کودکان پیش دبستانی تحت آموزش با الگوهای آموزشی والدورف،مونته سوری و سنتی در قالب طرح پس رویدادی،انجام شده است.جامعه پژوهش را کلیه مراکز پیش دبستانی منطقه 2 تهران تشکیل داده اند که بر اساس الگوهای آموزشی مذکور اداره می شوند.ابتدا از بین این مراکز،6 مرکز( دو مرکز منطبق با هر الگو) انتخاب شد و پرسشنامه کیفیت مراقبت مادرانه به منظور کنترل متغیر روابط مادر- کودک و همتاسازی کودکان در این مولفه بر روی مادران اجرا شد.در نهایت،تنها مادرانی که بالاترین نمره را در این پرسشنامه کسب کرده بودند،انتخاب شدند.بنابراین در مرحله دوم به منظور ارزیابی خلق ومنش و پرخاشگری کودکان,پرسشنامه هفت عاملی خلق و منش کنستانتینو(2002)و پرسشنامه چهار عاملی پرخاشگری کودکان پیش دبستانی واحدی وهمکاران(1387)در اختیار مربیان کودکانی قرار گرفت که مادران آنها از نظر کیفیت مراقبت مادرانه مشکلی نداشتند.پس از پاسخگویی مربیان به پرسشنامه های خلق و منش وپرخاشگری کودکان وابراز نظر آنها در مورد این کودکان،درنهایت تحلیل داده ها بر روی 90کودک(15کودک از هر مرکز)صورت گرفت.تحلیل واریانس چندمتغیری داده هاحاکی از بالاتر بودن خشم کلامی–تهاجمی و فیزیکی–تهاجمی در کودکان الگوی سنتی در مقایسه با مونته سوری و والدورف بود.همچنین در ابعاد خشم بین نمرات کودکان الگوهای مونته-سوری و والدورف تفاوتی وجود نداشت.درمتغیر خلق و منش،نوجویی وپافشاری(ابعاد خلقی)و خودهدایتگری وهمکاری(ابعاد منش)در کودکان الگوی والدورف بالاتر از مونته سوری و سنتی بود.همچنین در ابعاد خلق و منش بین کودکان مونته سوری وسنتی تفاوتی وجود نداشت.نتایج پژوهش،حاکی از اهمیت محیط آموزشی بعد از محیط خانواده در شکلگیری ویژگیهای خلقی و رفتاری کودکان است.

با توجه به اهمیت پایداری رابطه میان زوجین در زندگی مشترک، هدف این پژوهش بررسی تأثیر وابستگی خاص به همسر و جنسیت بر احساس گرفتاری و بی رمقی زناشویی در دانشجویان متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم است. آزمودنی ها دربرگیرنده 350 نفر از دانشجویان زن و مرد متأهل دانشگاه آزاد قم بود که در سال 95–94 در این دانشگاه مشغول به تحصیل بودند. این افراد به صورت نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. درنهایت 80 نفر از آنان به خاطر داشتن ملاک لازم وارد تحلیل شدند. داده های پژوهش با به کارگیری پرسشنامه های وابستگی خاص به همسر راتوس و اولیری 1998، احساس گرفتاری گیلبرت و آلن، 1998 و سنجه بی رمقی زناشویی پاینز،2006 گردآوری شده و با نرم افزار spss18 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان گر از آن بود که وابستگی خاص به همسر و جنسیت بر بی رمقی زناشویی دانشجویان تأثیر هم زمان داشت که نقش وابستگی خاص به همسر بر بی رمقی زناشویی در دانشجویان زن متأهل بیشتر از دانشجویان مرد متأهل بود (F=4/2, P<0/05). بی رمقی زناشویی دانشجویان متأهلی که وابستگی بالایی به همسر داشته اند بیشتر از دانشجویانی بود که تراز وابستگی به همسر در آنان پایین بود. جنسیت به تنهایی تأثیری در بی رمقی زناشویی نداشتF=0/02, P=0/9)). وابستگی خاص به همسر و جنسیت بر احساس گرفتاری دانشجویان تأثیر هم زمان نداشت (F=0/21, P=0/65). جنسیت به تنهایی نقشی در تغییرات احساس گرفتاری دانشجویان نداشت F=1/8, P<0/18))؛ ولی وابستگی خاص به همسر به طور مستقل بر احساس گرفتاری دانشجویان تأثیر دارد (F=5/6, P<0/05)؛ بنابراین نتیجه می گیریم که وابستگی خاص به همسر در بروز احساس گرفتاری وبی رمقی زناشویی تأثیر دارد.

مقدمه: هدف پژوهش، مدل یابی احقاق جنسی در زنان متأهل بر اساس سیستم های رفتاری و با نقش واسطه ای سبک های تبادل اجتماعی بود. روش: این مطالعه از نوع  همبستگی بوده است. جامعه آماری شامل دانشجویان زن متاهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج بود که تعداد 300 نفر بر اساس روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. آزمودنی ها به پرسشنامه های احقاق جنسی هالبرت (1992)، سیستم های رفتاری کارور و وایت (1994) و سبک های تبادل اجتماعی لیبمن و همکاران (2011) پاسخ دادند. داده ها بر اساس معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد. یافته ها : نتایج نشان داد، بازداری رفتاری (01/0p<) اثر منفی و معناداری بر احقاق جنسی دارد. همچنین در بررسی اثرات غیرمستقیم سیستم فعال سازی رفتاری از طریق سبک های تبادل انصاف (01/0p<) و پیگیری (01/0p<) و فردگرایی (05/0p<)  اثر مثبت بر احقاق جنسی دارد و سیستم بازداری رفتاری از طریق سبک های تبادل سرمایه گذاری افراطی، منفعت طلبی، انصاف و فردگرایی (05/0p<) اثر منفی بر احقاق جنسی در زنان دارد.  نتیجه گیری : فعال سازی و بازداری رفتاری، می توانند کارکرد متفاوت سبک های تبادل اجتماعی را در احقاق جنسی در زنان نشان دهند. بنابراین بررسی نقش میانجی سبک های تبادل اجتماعی اطلاعات دقیق تری را در خصوص تأثیرگذاری این سبک ها بر ابعاد مختلف روابط زناشویی، فراهم می کند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، مدل یابی خودتنظیمی زناشویی بر اساس طرحواره های هیجانی و سیستم های رفتاری و با نقش میانجی سبک های تبادل اجتماعی بود. روش : این مطالعه، توصیفی و بر اساس طرح همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانشجویان زن متاهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال تحصیلی 1400-1399 بود که تعداد 420 نفر بر اساس روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به پرسشنامه های خودتنظیمی زناشویی ویلسون و همکاران، طرحواره های هیجانی لیهی، سیستمهای رفتاری کارور و وایت و سبکهای تبادل اجتماعی لیبمن و همکاران پاسخ دادند. داده ها بر اساس معادلات ساختاری و با نرم افزار AMOS تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: بر این اساس علاوه بر معنادار شدن اثر مستقیم طرحواره های هیجانی (انطباقی و غیرانطباقی) و فعال سازی رفتاری بر خودتنظیمی زناشویی، سبک های انصاف و فردگرایی به صورت مثبت اثر فعال سازی رفتاری و طرحواره های هیجانی انطباقی را بر خودتنظیمی زناشویی و سبک فردگرایی به صورت منفی اثر بازداری رفتاری و طرحواره های هیجانی غیرانطباقی را بر خودتنظیمی زناشویی میانجی گری می کند. نتیجه گیری: علاوه بر نقش مثبت طرحواره های هیجانی انطباقی، فعال سازی رفتاری و سبک تبادل انصاف در خود تنظیمی زناشویی ، سبک تبادل اجتماعی فردگرایی بر اساس نوع طرحواره های هیجانی و سیستم های مغزی –رفتاری می تواند کارکرد متفاوتی در خودتنظیمی زناشویی در زنان متاهل داشته باشد و به گونه ای متفاوت برآورد سود و هزینه در روابط را تحت تاثیر قرار دهد.

مقدمه: انگ مرتبط با استرس شغلی و فرسودگی در کارشناسان سلامت روان، یکی از موانع مهم برای کمک طلبی در این افراد است. هدف: این پژوهش، با هدف بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس انگ کمک طلبی روانشناختی در ارتباط با استرس شغلی و فرسودگی در کارشناسان سلامت روان انجام شد. روش: طرح این پژوهش از نوع مطالعات روانسنجی و جامعه پژوهش شامل مشاوران و روانشناسان شهر تهران در سال ۱۴۰۰ بود. از این جامعه، ۳۱۶ نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و از طریق واتس آ پ به مقیاس انگ کمک طلبی روانشناختی در ارتباط با استرس شغلی و فرسودگی کلاف و همکاران (۲۰۲۰) و پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ (۱۹۷۲) پاسخ دادند. همچنین جهت بررسی همسانی درونی از آلفای کرونباخ و جهت بررسی روایی از روایی همگرا و تحلیل عامل تأییدی و نرم افزار AMOS نسخه ۲۴ استفاده شد. یافته ها: تحلیل عاملی تأییدی، چهار عامل انگ ساختاری، انگ زدن به خود، انگ ادراک شده دیگری و انگ شخصی را تائید کرد. روایی همگرای مقیاس با سلامت روان، مطلوب و پایایی براساس آلفای کرونباخ برای کل مقیاس ۰/۸۸ و برای انگ ساختاری ۰/۷۳، انگ زدن به خود ۰/۷۶، انگ ادراک شده دیگری ۰/۸۱ و انگ شخصی ۰/۸۵ محاسبه شد. نتیجه گیری: اعتبار و روایی مقیاس انگ کمک طلبی روانشناختی در ارتباط با استرس شغلی و فرسودگی تائید شد. این ابزار به علت سنجش ضمنی انگ کمک طلبی روانشناختی و طراحی اختصاصی برای کارشناسان سلامت روان می تواند برای انجام پژوهش های دقیق تر در جامعه مذکور به کار گرفته شود.

هدف: این پژوهش به دنبال توسعه و اعتباریابی ابزار کانون ارزیابی برای ارزیابی و انتخاب مالک مدیران بنگاه های صنعتی کوچک ومتوسط (SME)، با تمرکز بر شناسایی شایستگی هایی است که بر نتایج عملکرد آن ها در تولید و اشتغال تاثیر می گذارند. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: پژوهش حاضر از نظر هدف توسعه ای-کاربردی و از نظر روش پژوهش آمیخته است. در این پژوهش مدلی متشکل از شش ابزار حضوری (مصاحبه فردی، ارائه شفاهی، بحث گروهی، کشف حقیقت، شبیه سازی کارتابل، و ایفای نقش) طراحی و اعتبارسنجی شد که وظایف کلیدی یک مالک مدیر SME را شبیه سازی می نمود. برای ایجاد نتایج عملکرد مطلوب در مالک مدیران SMEها، چهار بُعد و ده شاخص شایستگی انتخاب شد. تجزیه وتحلیل نتایج عملکرد اجرا و اعتباریابی کانون ارزیابی از نمونه ای شامل 60 داوطلب متشکل از کارشناسان، صاحبان صنایع و مالک مدیران به دست آمد. یافته ها: نتایج شواهد مثبتی از روایی صوری و محتوایی، روایی سازه، روایی همزمانی و پایایی را میان ارزیابان نشان می دهد. علاوه بر آن، داده های به دست آمده از نمونه ای فرعی از مالک مدیران SMEها، با سه سال یا بیش تر تجربه در نقش خود، امکان ارتباط نمرات کانون ارزیابی را با نتایج ارزیابی شهرک های صنعتی فراهم می کند. ارزش/ اصالت پژوهش: این پژوهش با توسعه و اعتباریابی ابزار کانون ارزیابی، فرایندی را برای ارزیابی و توسعه مالک مدیران SMEها به منظور انتخاب مناسب ترین فرد برای شغل مورد نظر فراهم می کند.

زمینه و هدف: اختلال ریاضی می تواند باعث افت سرعت پردازش و برنامه ریزی سازماندهی در دانش آموزان مقطع ابتدایی شود. بنابراین، هدف این مطالعه، تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناختی بر سرعت پردازش و برنامه ریزی سازماندهی در پسران دارای اختلال ریاضی مقطع ابتدایی بود. مواد و روش: این پژوهش از نظر هدف جزء پژوهش های کاربردی و از نظر شیوه اجرا جزء پژوهش های نیمه آزمایشی با گروه های آزمایش و کنترل و با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه بود. جامعه مطالعه پسران دارای اختلال ریاضی مقطع ابتدایی شهر تهران بودند که تعداد 30 نفر از آن ها با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 60 دقیقه ای تحت آموزش راهبردهای فراشناختی قرار گرفت و در این مدت گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. ابزارهای پژوهش شامل آزمون سرعت پردازش (Oswald and Roth, 1978) و آزمون برج لندن (Shallice, 1982) بودند. داده های این مطالعه با روش های تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل از نظر سرعت پردازش و برنامه ریزی سازماندهی در پسران دارای اختلال ریاضی مقطع ابتدایی تفاوت معنی داری وجود داشت (001/0P>). به عبارت دیگر، آموزش راهبردهای فراشناختی باعث افزایش سرعت پردازش و برنامه ریزی سازماندهی در پسران دارای اختلال ریاضی مقطع ابتدایی شد و نتایج در مرحله پیگیری نیز حفظ شد (001/0P<). نتیجه گیری: با توجه به یافته های این مطالعه، می توان از روش آموزش راهبردهای فراشناختی برای بهبود سرعت پردازش و برنامه ریزی سازماندهی در مبتلایان به اختلال ریاضی استفاده کرد.