مریم سرلک

هدف از انجام این تحقیق بررسی میزان آگاهی پزشکان و دانشجویان گروه پزشکی درباره دوپینگ و مصرف مواد نیروزا در ورزش است . در این تحقیق توصیفی که جامعه آماری آن را کلیه پزشکان و دانشجویان گروه پزشکی دانشگاه های استان لرستان تشکیل می دادند، 180 پرسشنامه با استفاده از شیوه نمونه گیری در دسترس ، توزیع و 168 پرسشنامه برگشت داده شد که مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد که میانگین شناخت کل نمونه ها از 26 دارو و 12 مکمل ذکر شده در این تحقیق به ترتیب 2 /8 و 5/6 است . همچنین میانگین نمره آگاهی از دوپینگ در ورزش 7/6 از 7، میانگین نمره آگاهی از عوارض جانبی داروها و مکمل ها 85/14 از 26، میانگین نمره آگاهی از قانونی بودن آنها 47/14 از 26 و میانگین نمره آگاهی از تاثیر نیروزایی این مواد در ورزش نیز 5/13 از 26 بود.میانگین نمره کلی آگاهی هر فرد که از جمع نمره های کل پرسشنامه تشکیل می شد 50/78 از 162 نمره بود که تفاوت این نمره در مقاطع تحصیلی مختلف در سطح 01/0 = ? کاملاً معنی دار بود. 45 درصد (76 نفر) از نمونه های این تحقیق اطلاعات خود را در زمینه دوپینگ و داروهای نیروزا در ورزش کم و 35 درصد نیز اطلاعات خود را متوسط عنوان کردند. نتایج این تحقیق نیز همچون تحقیقات مشابه در کشورهای دیگر حاکی از آگاهی بسیار کم یا ناچیز پزشکان و دانشجویان گروه پزشکی در زمینه دوپینگ در ورزش است که لزوم تدوین برنامه های آموزشی برای این دسته را هر چه بیشتر آشکار می سازد.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی شیوع ، نگرش و میزان آگاهی از عوارض جانبی مصرف مواد نیروزا در ورزشکاران نخبه زن تیم های ملی و باشگاهی استان تهران بوده است. روش تحقیق توصیفی و جامعه آماری تحقیق حاضر را ورزشکاران زن نخبه استان تهران که در یکی از باشگاه های برتر و یا در یکی از تیم های ملی زنان ایران در زمان انجام تحقیق تمرینات منظم داشتند، تشکیل داده اند. نمونه های تحقیق تعداد 169 نفر بودند، 83 نفر از آنان عضو تیم های ملی کشور و 86 نفر دیگر، از میان ورزشکاران رشته های مختلف باشگاهی دسته یک تهران انتخاب شدند. میانگین سن 4± 75/22 سال، میانگین وزن 5/6± 14/64 کیلوگرم، قد 7± 07/168 سانتی متر و میانگین سابقه فعالیت آزمودنیها 3± 93/6 سال بود. ابزار اندازه گیری اصلی در این پژوهش یک پرسشنامه خود گزارش دهی شامل23 سؤال با ضریب پایایی(74/0=r ) بود که میزان شیوع مصرف، نگرش و آگاهی از عوارض جانبی ترکیبات نیروزا توسط ورزشکاران مورد سؤال و بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که 5/77درصد (131نفر) از نمونه های تحقیق حداقل از یک ماده نیروزا استفاده کرده بودند، 4/15درصد (26 نفر) از داروهای دوپینگ و ممنوعه مصرف کرده اند و 1/75درصد (127نفر) از آنها نیز از انواع مکمل ها استفاده کرده بودند. بین میزان شیوع، شناخت و آگاهی از عوارض جانبی مواد نیروزا و نگرش نسبت به دوپینگ در زنان ورزشکار نخبه تیم های ملی و باشگاهی، تفاوت معنیداری مشاهده نشد، اما بین میزان شیوع، شناخت، نگرش وآگاهی از عوارض جانبی مواد نیروزا و دوپینگ در زنان ورزشکار نخبه رشته های مختلف ورزشی تفاوت معنی داری مشاهده گردید(05/0 ≥p). مقایسه نتایج حاصل با دیگر تحقیقات نشان داد که شیوع مواد نیروزا در بین زنان ورزشکار نخبه ایرانی از اغلب تحقیقاتی که شیوع مواد نیروزا را در بین زنان گزارش کرده اند، بیشتر است(11،5،3). همچنین نتایج تحقیق حاکی از آن است که ورزشکاران زن ایرانی نیز مانند ورزشکاران بسیاری از کشورها، در ارتباط با مواد نیروزا آگاهی کمیدارند. متأسفانه بررسی نگرش گروه نمونه این تحقیق نشان داد که نگرش زنان ورزشکار نخبه ایرانی نسبت به دوپینگ مثبت است و تمایل بیشتری به استفاده از آن وجود دارد، 33 درصد از آزمودنیهای تحقیق اظهار کردند که چنانچه امکان آن را داشته باشند، از این مواد استفاده خواهند کرد.