بررسی نظریه هویّت ملی و تمدن شرقی با تکیه بر کتاب آسیا در برابر غرب از نگاه اسلام
آرشیو
چکیده
حیات فکری شایگان به سه دوره متقدم، میانی و متأخر، تقسیم می شود. کتاب آسیا در برابر غرب در دوره متقدم از حیات ایشان و با هدف صیانت از فرهنگ و هویّت ایرانی، آسیایی در برابر غرب تدوین شده است. دغدغه اصلی در این پژوهش آن است که شایگان چه رویکردی نسبت به اندیشه هویّت ملی و فرهنگ شرقی در کتاب مورد بحث داشته است. ایشان در تلاش بوده، فلسفه غربی را از تمدن آسیایی جدا کند و عرفان شرقی را که بر مبنای پرهیزگاری و صفای باطن است از گَزَند مدرنیسم نجات دهد. رویکرد ایشان نسبت به مسئله هویّت، سمت و سویِ ملی گرایانه داشته و توجه به مفاهیم سنّتی و قومی ایرانیان، ملاک ایشان در مقابله با تهاجمات غربی است. شایگان هویّت جامعه کنونی مسلمانان را، به جای راهبَری و راهنمایی به هویّت اسلامی قرآنی، به فرهنگ ایرانی شرقی سوق داده است؛ و از طرفی او به دلیل تعلق خاطر ویژه به عرفان های آسیایی، تضاد ماهوی میان اسلام و مکتب های شرقی را نادیده گرفته است. این پژوهش با جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای به روش توصیفی تحلیلی سعی داشته به بررسی انتقادی اهم اندیشه های شایگان در کتاب مذکور که مربوط به دوره متقدم شایگان است، بپردازد.A Study of “Shaygan’s Theory of National Identity and Eastern Civilization” from the Perspective of Islam
The intellectual life of Shaygan is divided into three periods: early, middle, and late. His book, "Asia against the West", was written in the early period of his life with the aim of protecting the Iranian, Asian culture and identity vis-à-vis the West. The main objective of this research is to find out Shaygan’s approach to the idea of national identity and oriental culture in this book. He tried to make a distinction between the Western philosophy and Asian civilization and save Eastern mysticism, which is based on piety and inner purity, from the harms of modernism. His approach to the issue of identity had a nationalist orientation and his criterion in encountering Western cultural invasions was focusing on the Iranian traditional and ethnic concepts. He directed the identity of the current Muslim community to the Iranian-Eastern culture instead of leading and guiding it towards the Quranic Islamic identity. On the other hand, due to his special attachment to Asian mysticisms, he has ignored the essential conflict between Islam and Eastern schools. This research is an attempt to critically examine the main early ideas of Shaygan in the mentioned book. The necessary data was collected from library resources and analyzed through descriptive-analytical method.Keywords: Islam, identity, eastern schools, modernism, Shaygan