آیین های مربوط به باران در مناطق کردنشین (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
باران عامل اصلی تداوم حیات، نعمت بی بدیل خداوند و نماد رحمت اوست. مردم کردزبان مانند سایر ایرانیان، برای تکریم باران، آیین های بسیاری داشته اند. آنان برای رفع خشکسالی و کمبود باران، به اجرای سنت هایی چون:اند اندنننن هلط هلط هلوونه کط، گاؤووانه کی، گدایی کردن آب، جنگ و درگیری تصنعی، چیستان، آب فروختن، بووکه بارانه، بیل دانه، بازی په ثان و ... می پرداختند. بارش متمادی باران های ویرانگر و سیل آسا نیز آنان را به اجرای رسومی برای بند آوردن باران مقید می کرد؛ از جمله این آیین ها می توان به ئاساره چز، پنهان کردن شیر زائو، دفن نی و نعل، چهل کچل و ... اشاره کرد. باران در نامگذاری ماه های کُردی نقش داشته است؛ چنانکه نام دیگر ماه «که وکؤ» در برخی از روستاها «به خته واران» است. حتی محور انجام بسیاری از سنن کردی مانند: «پنجه شور»، «خه ره گه وه ئاو مه وه ر»، «چارچار»، «سط شه ش» و ... نیز باران است. سنن مربوط به باران، بر اساس شیوه اجرا، به دو دسته گروهی و فردی تقسیم می شوند. در شکل فردی این آیین ها، که به نوعی طلسم یا حرز محسوب می شوند، اعتراض برای برانگیختن خشم و به دنبال آن شفقت ایزد دیده می شود؛ اما در شکل گروهی آن، مبانی اسطوره ای و نیایش جمعی و معنوی غالب است. مقاله حاضر، که گردآوری اطلاعات آن به روش کتابخانه ای و مصاحبه بوده، با رویکرد توصیفی - تحلیلی به تبیین آیین های مربوط به باران در مناطق کردنشین و جایگاه اسطوره ای آنها پرداخته است.Rituals related to rain inKurdshin regions
Rain, the main factor in the continuation of life, a symbol of God's kindness and grace, has a high place among all nations. Kurdish people, like other Iranians, have performed many rituals to honor the rain. To solve the drought and lack of rain, they performed traditions such as: Hele Hele Helonake, Gā Rovānaki, begging for water, artificial war and conflict, slip, selling water, Buka Bārana, Bil Dāna, Pahlan game, etc. Also, the heavy rain has forced them to perform rituals to stop the rain, such as: Aāsāra ĉez, hiding the Zao milk, burying straw and horseshoes, Ĉel Kaĉal, etc. Rain is present in the naming of Kurdish months such as: šaste Baran and ... Even the axis of many Kurdish traditions such as: "Panjašur", "Xaraga Va ?av mavar", Ĉar Ĉar", "Sešaš" is also based on rain. Traditions related to rain can be divided into two categories: group and individual. In the individual form of these rituals, protest is seen to provoke anger and then God's compassion, and they are considered a kind of talisman or amulet. But its group form is dominated by mythological foundations, collective and spiritual prayer. This article has collected the rituals related to rain in Kurdera regions by field-library method and explained their mythological status with a descriptive-analytical approach.