رابطه رهبری یادگیری محور و عاملیت معلم: نقش میانجی اعتماد (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مطالعات اخیر نشان می دهد که عاملیت معلم نقش مهمی در تقویت ظرفیت یادگیری معلمان برای تدریس و یادگیری ایفا می کند و به نوبه خود بر بهبود عملکرد مدارس اثرگذار است . عاملیت معلم، بیانگر قابلیت وی در انجام اقدامات هدفمند و سازنده به منظور هدایت مسیر رشد حرفه ای خود و کمک به بهبود کیفیت آموزش است. با توجه به نقش عاملیت معلم در بهبود یادگیری در مدارس، جستجوی پیشایندهای این سازه مهم می تواند یکی از دغدغه های پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت باشد. با این رویکرد، هدف از پژوهش حاضر تبیین نقش اعتماد در رابطه بین رهبری یادگیری محور و عاملیت معلم بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش معلمان مقطع ابتدایی استان همدان بودند. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 102 نفر به عنوان نمونه آماری مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها سه پرسش نامه رهبری یادگیری محور، اعتماد معلم و عاملیت معلم بودند که توسط لیو و همکاران (a2016) و (b2016) تدوین و اعتباریابی شده اند. روایی و پایایی پرسش نامه ها در دو سطح مورد بررسی قرار گرفت. قبل از اجرای پرسش نامه ها روی نمونه اصلی، روایی آن ها با استناد به نظر متخصصان و پایایی آن ها با استناد به ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. پس از اجرای پرسش نامه ها نیز از روایی همگرا، روایی واگرا، همسانی درونی و پایایی ترکیبی ابزارهای پژوهش به عنوان بخشی از تجزیه و تحلیل داده ها اطمینان حاصل شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از الگو یابی معادلات ساختاری مبتنی استفاده شد. یافته ها نشان داد که رهبری یادگیری محور پیش بینی کننده معنی دار اعتماد و عاملیت معلم بود. همچنین اعتماد معلم پیش بینی کننده معنی دار عاملیت معلم بود. این یافته ها بیانگر نقش میانجی اعتماد در ارتباط بین رهبری یادگیری محور و عاملیت معلم است. یکی از نکات قابل تأمل در یافته های پژوهش این است که اثر غیرمستقیم رهبری یادگیری محور بر عاملیت معلم (با واسطه متغیر اعتماد) بیش از اثر مستقیم آن است و این امر به خوبی نقش اعتماد را در پیوند بین رهبری مدیران و عاملیت معلمان نشان می دهد. بنابراین به مدیران مدارس توصیه می شود از طریق کاربست رفتارهای رهبری یادگیری محور و تلاش برای ایجاد فضایی مبتنی بر اعتماد در مدرسه، به افزایش پویایی و عاملیت معلمان کمک کنند.The Relationship between Learning-Oriented Leadership and Teacher Agency: The Mediating Role of Trust
IntroductionRecent research suggested that teacher agency played a crucial role in fostering teacher capacity to learn and teach, which, in turn, influenced schools performance improvement. Teacher agency refers to the capacity of teachers to act purposefully and constructively to direct their professional growth and contribute to the growth of education quality. Considering the role of teacher agency in improving learning in schools, searching for the antecedents of this variable can be one of the concerns of researchers in the field of education. Therefore, the purpose of this research was to determine the mediating role of trust in the relationship between learning-oriented leadership and teacher agency. MethodThe research method was a correlational description. The statistical population was primary school teachers of Hamedan province. The statistical sample was 102 people who were selected using the convenience sampling method. Data collection tools were three questionnaires of learning-oriented leadership, teacher trust and teacher agency, which were developed by Liu et al. (2016a) and Liu et al. (2016b). Before running the questionnaires on the main sample, the validity of the questionnaires was confirmed by experts and their reliability confirmed according to Cronbach's alpha coefficients. After implementing the questionnaires, the convergent validity, discriminant validity, internal consistency and composite reliability of the research instrument were confirmed as part of the data analysis phase. Data were analyzed using structural equation modeling. ResultsThe Results showed that learning-oreinted leadership significantly predicts teachers’ trust and agency. Also, teachers trust was a significant predictor of teacher agency. These findings confirm the mediating role of trust in the relationship between learning-oriented leadership and teacher agency. DiscussionOne of the interesting points in the findings is that the indirect effect of learning-centered leadership on teacher agency (mediated by trust) is more than its direct effect, and this well shows the role of trust in the link between leadership and teachers' agency. Therefore, it is recommended that school administrators increase the agency of teachers through the use of learning-oriented leadership behaviors and create a trusting environment in the school.