تاریخ نگاری شهری با گذری بر واکاوی جغرافیای پدافند محیطی و روند شکل گیری کلان شهر کرمانشاه
آرشیو
چکیده
شهرها از دیرباز رشد و توسعه خود را از فکر و اندیشه طراحان اولیه خود گرفته اند و برنامه ریزان شهری نیز قطعاً الگوی ساخت شهر را متناسب با جغرافیای محیطی وفق داده اند و از آن الگو گرفته اند. کرمانشاه نیز از این جغرافیای محیطی مستثنی نبوده و الگوی دفاع محیطی را به یادگار دارد. کلان شهر کرمانشاه بزرگ ترین شهر منطقه غرب ایران بوده و به لحاظ موقعیت مکانی ویژه تنها شهر بلامنازع این خطه محسوب شده که از حوزه نفوذ بسیار وسیعی برخوردار است. شهر کرمانشاه طی قرون متمادی از مراکز مهم مبادله و یکی از کانون های شهری بااهمیت بوده است و امروزه نیز به لحاظ تعداد جمعیت شهرنشین کشور در رده نهم کشوری قرار دارد. نقش ارتباطی و سوق الجیشی کرمانشاه به عنوان یک دژ دفاعی و مستحکم در غرب کشور عرضه اندام کرده است و در ادوار مختلف موردتوجه حکومت ها قرارگرفته است. که این مسئله بر این مهم صحه می گذارد که توسعه کالبدی-فضایی کرمانشاه محصول عامل دفاع در ادوار و اعصار مختلف بوده است. در مقاله حاضر با استفاده از مدل آنتروپی شانون، روند این توسعه موردبررسی قرارگرفته است نتایج بیانگر رشد و توسعه دایره وار شهر تا سال 1330 و بعدازآن رشد خطی شهر از سراب طاق بستان در ضلع شمالی تا سراب قنبر در ضلع جنوبی تا سال 1350 حکم فرما بوده است و از این تاریخ تاکنون رشد فیزیکی شهر در اضلاع غربی و شرقی شهر با احداث شهرک های صنعتی و ایجاد محلات مسکونی در این اضلاع باهدف برنامه های توسعه ای و کمک به آبادانی و عمران سیطره داشته و دارد همچنین در عمل در برخی محدوده ها توان توسعه کالبدی نمایان و در برخی زوایا و اضلاع توسعه کالبدی با مشکل مواجه گردیده است که تأثیر عوامل سیاسی-نظامی به واسطه نقش های طبیعی در توسعه کالبدی فضایی کلان شهر کرمانشاه فوق العاده مؤثر بوده استUrban History with an Exploration of Environmental Geography and the Evolution of Kermanshah Metropolis
Cities have always drawn their growth and development from the thoughts and ideas of their initial designers and urban planners who have undoubtedly tailored the city's construction pattern to suit the environmental geography. Kermanshah is no exception to this environmental geography and has its own model of environmental defense. As the largest city in western Iran, Kermanshah is considered the uncontested city of the region due to its unique location and extensive sphere of influence. Kermanshah has been an important center of trade and an urban hub for many centuries, and today it ranks ninth in terms of urban population in the country. Kermanshah's role as a strong defensive fortress in the west of the country has made it the focus of governments in different eras. This underscores the importance of the physical-spatial development of Kermanshah as a result of defense factors in various historical periods. In this article, the Shannon entropy model is used to examine the development process. The results show circular development of the city until 1951, and linear growth from Sarab Taq Bostan in the north to Sarab Qanbar in the south until 1971. From this date onwards, the city has seen physical growth in the western and eastern areas, with the construction of industrial zones and residential areas in these regions, aimed at development plans and urban development. Moreover, practical challenges in some areas have affected urban development, with the political-military factors playing an exceptional role in the physical-spatial development of Kermanshah's metropolis.
تبلیغات
