مطالعه ای بر دانش بومی کشت، ریسندگی و بافندگی سنّتی پنبه مقدّس (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
ریسندگی و بافندگی سنّتی در پی اغنای نیازهای اقلیمی، مادی و معنوی اقوام مختلف شکل گرفته است. عموماً منابع طبیعی هر منطقه به عنوان مواد اولیه بوم آورد اولین گزینه جهت تولید دست بافته ها انتخاب می شوند. پژوهش پیش رو، به معرفی یک منبع گیاهی ارزشمند با نام «پنبه ملّه» که در ناحیه خُوسفِ خراسان جنوبی احیا و بازکشت شده است، می پردازد. پنبه مَلّه نوعی پنبه قهوه ای رنگ و نرم و لطیف است که به دلیل خاصیت گرمابخشی در موسم سرما از سوی ساکنان محلّی «خوش یُمن و مقدّس» شمرده می شود. هدف این نوشتار حفظ میراث فرهنگی ناملموس «شیوه کشت، ریسندگی و بافندگی سنّتی پنبه مَلّه» است. مهمترین پرسش این پژوهش آنست که چه تفاوت ساختاری مابین پنبه ملّه و سفید وجود دارد؟ جهت یافتن پاسخی شایسته به پرسش مذکور از آنالیزهای متداول شناسایی FTIR و XRD استفاده شده است. روش پژوهش نیز به شیوه مطالعات میدانی، مصاحبه با افراد خبره و گردآوری اطلاعات بر اساس کتب و مستندات کتابخانه ای است. نتایج نشان می دهند که شیوه کشت پنبه ملّه مشابه پنبه سفید است، اما به دلیل داشتن درصد الیاف کوتاه بیشتر امکان ریسندگی و بافندگی آن به روش کاملاً دستی و سنّتی امکانپذیر است.A Study on the Indigenous Knowledge of Cultivation, Spinning, and Traditional Weaving of Holy Cotton
Traditional spinning and weaving have been formed following the climatic, material, and spiritual needs of different relatives. Generally, the natural resources of each region are selected as the first option for the production of hand-woven textiles. This research introduces a valuable plant resource called "Malleh cotton", which has been revived and re-cultivated in the Khosf of South Khorasan. Malleh cotton is a kind of soft and brown cotton, which is considered "blessed and holy" by local residents due to its warming properties in winter. The purpose is to preserve the intangible cultural heritage of "the cultivation, traditional spinning, and weaving of Malleh cotton". The most important question of this study is: what is the structural difference between Malleh and white cotton? In order to find a suitable answer to the mentioned question, conventional FTIR and XRD analyses have been used. The research method is based on field studies, interviews, and published documents. The results show that the cultivation method of Malleh is similar to white cotton and it is possible to spin and weave it in a completely manual and traditional method.
تبلیغات
