الزامات راهبردی ارتقاء ظرفیت خودسازماندهی شهرها در راستای هوشمندسازی؛ مطالعه موردی: کلانشهر اهواز (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
امروزه، شهرهای هوشمند، پارادایمی نوین در نظام شهرسازی دنیا محسوب می گردند؛ که مبتنی بر قابلیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات، سعی در ارتقای کیفیت زندگی در شهرهایی را دارند؛ که در میان معضلات متعدد؛ با ابعاد اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و غیره غوطه ور هستند. اما شهر هوشمند، پدیده ای جامع، چند بعدی و پیچیده؛ و مبتنی بر پارادایم برنامه ریزی شهری در چهارچوب نظریات نوین پیچیدگی و آشوب است؛ که می توان با تکیه بر این پارادایم، به برنامه ریزی و مدیریت موفق پدیده نوین شهرهای هوشمند پرداخت. در این راستا، پژوهش حاضر از منظر نظریه نوین آشوب، به هدف تدوین الزاماتی راهبردی در راستای تحقق شهر هوشمند اهواز به تحقیق پرداخته است. این مقاله در زمره پژوهش های کاربردی- توسعه ای محسوب می گردد؛ که سوال محور بوده و به صورت اکتشافی، با بهره گیری از روش گردآوری داده های اسنادی- کتابخانه ای و پیمایشی؛ و با استفاده از روش های تحلیل عاملی اکتشافی، آزمون آماری تی به صورت تک نمونه ای و همچنین آزمون آماری رتبه بندی فریدمن در نرم افزار SPSS، انجام یافته است. ابزار پیمایش، پرسشنامه لیکرت 5 درجه ای بوده است که روایی محتوایی نهایی آن با نظر اساتید و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ 0/906 تائید گردید. جامعه آماری، کارشناسان نهادهای دخیل در فرآیند هوشمندسازی کلانشهر اهواز می باشند. روش نمونه برداری، تلفیقی از روش های گلوله برفی خوشه ای و شبکه ای نظارت شده در دسترس بوده است؛ که در نهایت 380 پرسشنامه تکمیل گردید. کفایت تعداد نمونه ها با روش KMO تائید گردید. بر اساس یافته های تحقیق، شاخص های 37 گانه ای در چارچوب مولفه های دهگانه شناسایی شد. سپس وضعیت شاخص ها و مولفه های شناسایی شده در شرایط کنونی کلانشهر اهواز ارزیابی گردید؛ در نهایت نیز، با بهره گیری از نتایج تحقیق، در هفت محور الزاماتی راهبردی تدوین شد.Strategic requirements for improving the self-organizing capacity of cities for smarter urban development; Case study: Ahvaz metropolis
Extended Abstract Background and Objectives: Today, smart cities are a new paradigm in the global urban planning system. Based on the capabilities of information and communication technology, these smart cities try to improve the quality of life in places which are immersed in numerous problems with social, economic, environmental and other dimensions. However, a comprehensive, multidimensional, complex smart city is based on the urban planning paradigm of complexity and chaos which can lead to successful planning and management. The present study, from the perspective of modern chaos theory, is aimed to formulate strategic requirements for the realization of the smart city in Ahvaz metropolis. Methods: This article is in the category of applied-developmental research, which is question-based. It has been accomplished using bibliographic and survey method, using exploratory factor analysis, one-sample t-test and Friedman ranking test in SPSS software. The survey instrument was a 5-point Likert questionnaire whose final content validity was confirmed by professors and its reliability was confirmed by Cronbach’s alpha coefficient of 0.906. The statistical population consist of the experts of the institutions involved in the smartening process of Ahvaz metropolis. A combination of clustered snowball sampling methods and monitored network was used in this research. Finally, 380 questionnaires were completed. The adequacy of the number of samples was confirmed by KMO method. Findings: Based on the findings of the research, in relation to the theory of chaos, it is possible to conclude that Ahvaz metropolis is affected by the non-linear effect in the smartening process; also, the butterfly effect is significant in this metropolis. Moreover, in connection with the modulating variable of the power of universities and research institutes, sensibly, it can be accepted that the condition of this component is also not inappropriate. Using Friedman’s ranking test, the authors ranked the components and indicators including the butterfly effect of social and ethnic pluralism, social moderators, steady flow of energy, people, non-linear effect, variable modulating power of universities and research institutes, contexts, structural forces, institutional forces. Finally, the use of communication and information technology capabilities in promoting environmental quality (motivators) are located. Conclusion: Based on the results of the research, nonlinear effects govern the process of smart city development in Ahvaz significantly. This implies that a nonlinear system, influenced by variables such as conflicting interests, developmental contradictions, ownership conflicts, and the level of technology acceptance by the public, dominates the realization of the smart city in Ahvaz. These factors have led to turbulent conditions in this metropolis. In this context, the impact of two key factors, namely, government and oil, on this process and system, as well as the central-peripheral dynamics shaped in the country, particularly in connection with the oil-rich city of Ahvaz, cannot be overlooked. As many researchers have emphasized in their studies, the government has commercialized money and capital in the cities through the vast banking system. It has helped the expansion of cities and urbanization more than ever. This extensive and unmatched influence of the government originates above all from the way of obtaining its revenue sources, i.e. the export of crude oil, the resulting national surplus has an important contribution to the accumulation of capital and expanding reproduction in the economic process of the country. In such an atmosphere, the military creation of the center and the periphery has caused the emergence of an unbalanced national development model. Therefore, as observed in the analytical research model, the government and oil entities, in addition to their impact within the framework of internal structural institutions of the Ahvaz
تبلیغات
