معیارشناسی دستیابی به مصادیق برخی مفاهیم نامصرّح اخلاقی در قرآن (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
برخی آموزه های مهم اخلاقی که در روایات اهل بیت علیهم السلام به شکل گسترده یاد شده اند، در قرآن کریم به نام آن ها تصریح نشده و به ظاهر، در معارف و احکام قرآن کریم یافت نمی شوند، در حالی که از یک سو اهمیت آن ها ایجاب می کند در قرآن کریم (به عنوان ثَقَل اکبر) از آن ها یاد شده باشد و از سوی دیگر بازتاب گسترده آن ها در روایات نشان حضور این آموزه ها در قرآن کریم است، زیرا روایات اهل بیت علیهم السلام برگرفته از قرآن کریم اند. این مقاله، عهده دار بیان معیاری برای دستیابی به مصادیق قرآنی این گونه مفاهیم اخلاقی است و برای نمونه در پی معیار شناسی دستیابی به مصادیق اصل معاشرتی «مدارا» است و به نتایج زیر دست یافته است: 1. هرچند در قرآن کریم واژه «مداراه» نیامده است، مصادیق مدارا در قرآن کریم یاد شده اند (دست کم، بیست مصداق). 2. برای شناسایی مصادیق قرآنی مدارا معیارهایی وجود دارد که به کمک آن ها مصادیق یادشده قابل شناسایی اند. 3. شناسایی مصادیق مدارا با کمک «گوهر معنایی مدارا» و «روایات تفسیری» امکان پذیر است. 4. از راه تصریح مفسران و مترجمان قرآن نمی توان به مصادیق مدارا راه یافت و تنها در حد «تأیید» می توان از آن ها بهره برد. روش تحقیق در این مقاله، نقلی- وحیانی و روش پردازش اطلاعات (داده پردازی) آن تبیینی و تحلیلی، و روش گردآوری اطلاعات آن کتابخانه ای است.Criterion to find examples Of some implicit moral concepts in the Quran
Some important moral teachings that are widely mentioned in the traditions of the Ahl al-Bayt, peace be upon them, are not specified by their names in the Holy Qur'an, and apparently, they are not found in the teachings and rulings of the Holy Qur'an. On the one hand, their importance requires that they be mentioned in the Holy Quran (as Taqqal Akbar) and on the other hand, their widespread reflection in the traditions shows the presence of these teachings in the Holy Quran. because the narrations of Ahl al-Bayt (peace be upon them) are taken from the Holy Quran. This article is responsible for stating a criterion for obtaining examples of such moral concepts in the Qur'an, and for example, it is in pursuit of criteria to obtain examples of the social principle of "tolerance" and has reached the following results: 1. Although in the Qur'an The word "tolerance" is not mentioned in the Holy Qur'an, examples of tolerance are mentioned in the Holy Quran (at least twenty examples). 2. To identify Quranic examples of tolerance, there are criteria that can be used to identify the mentioned examples. 3. It is possible to identify examples of tolerance with the help of the "semantic gem of tolerance" and "interpretive narratives". 4. It is not possible to get access to examples of tolerance through the clarification of the commentators and translators of the Qur'an, and they can only be used to the extent of "confirmation". The research method in this article is descriptive-revealing, its information processing (data processing) is explanatory and analytical, and its information gathering method is library.