تاریخ گذاری روایات سهو پیامبر (ص) در نماز و تحلیل شرایط اجتماعی - سیاسی جعل و نشر این روایات (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در منابع روایی فریقین، روایاتی درباره سهو پیامبر (ص) در نماز با طرق متعدد و متون مختلف آمده است. بسیاری از عالمان شیعه با استناد به ادله مختلف این روایت را جعلی دانسته اند. در این پژوهش در گام اول با استفاده از دو روش تحلیل اسناد و تحلیل اسناد_متن درتاریخ گذاری روایات خاستگاه تاریخی و جغرافیایی و سیر تطور این روایات تبیین و سپس با بهره گیری از نتایج گام نخست شرایط اجتماعی_سیاسی جعل و نشر این روایات تحلیل شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که این روایت در ابتدا توسط ابوهُرَیرَه برای توجیه اشتباهات خلفا در نماز جعل و در مدینه منتشر شده است. تحلیل اسناد_متن نشان می دهد که برخی راویان طبقات بعد تغییراتی عامدانه یا غیرعامدانه در آن ایجاد کرده اند. برای نمونه می توان اشاره کرد که در تحریرهای ابن سیرین به طور خاص بر حضور دو خلیفه اول در میان شاهدان سهو نبی تأکید شده است. در روایاتی هم که با اسناد ساختگی به ابن مسعود نسبت داده شده سهو نبی با تأکید بر بشر بودن پیامبر توجیه شده است که می توان هدف آن را پاسخ گویی به عقیده غالب شیعیان در کوفه، یعنی عدم جواز سهو نبی، دانست.Dating the Traditions about the Prophet’s Mistake in Prayer and Analysis the Social-Political Situation of Fabricating and Spreading these Traditions
In the narrative sources, both sunnis and shiis, there are narrations about the Prophet’s mistake in prayer. These traditions have been transmitted with different matns and Isnads. Most of the shia scholars citing several reasons have considered these traditions fabricated. In this article, using two methods of dating hadiths (Isnad analysis, Isnad-matn analysis) the historical and geographical origins of these traditions have been determined then in the second step using the conclusions of the first step, social-political situation of fabricating and spreading these traditions have been analysed. The findings show that these narrations were initially forged by Abū Huraira and published in Medina to justify the caliphs’ mistakes in the prayer. Then some intentional or unintentional changes have been made by some of the transmitters of the next generations. It is worth noting that in the Ibn Sirin’s recension it is emphasized that the two first caliphs witnessed the incident. The aim of this emphasize might be making some virtues for the two first caliphs. In the narrations attributed to Ibn Mas'ud, with the fabricated isnads the Prophet’s mistake has been justified by the emphasize on this issue that the prophet is one of humankind. The aim of this recension could be responding to the prevelant belief among Shia in Kufa that the prophet is immune from any mistake.
تبلیغات
