جمهره الأمثال و امثال کهن ایرانی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
یکی از مهم‌ترین منابع شناخت امثال کهن ایرانی، کتب امثال عربی، به‌ویژه کتبی است که نویسندگان آن‌ها ایرانی بوده‌اند. در این باره، دو کتاب، از حیث اشاره به امثال کهن فارسی، جایگاه برجسته‌ای دارد: یکی، الأمثالُ الصّادرهُ عَن بُیوتِ الشِّعر از ابوحمزه اصفهانی (درگذشته: قبل از 360)، که باب هفتم آن، «فی أبیاتِ ذاتِ أمثالٍ مَنقولهٍ مِنَ الفارِسیّهِ إلَی العَرَبیّه»، است. در این بخش، ابیات فراوانی آورده شده که ترجمه مثل‌های فارسی است (اصفهانی، 1430: 675 به بعد)، و دیگر، جَمهَرهُ الأمثال ابوهِلال عسکری (395م). این کتاب دربردارنده حدود دو هزار مثل عربی و شرح آن‌هاست که بهترتیب الفبایی تنظیم شده است. البته در لابه‌لای شماری از مدخل‌ها، به امثال عربی دیگری نیز اشاره شده است.The collection of old Iranian Jamhartoamsal and proverbs
One of the most important sources of knowledge of ancient Iranian proverbs is the books of Arabic proverbs, especially the books whose authors were Iranian. In this regard, two books have a prominent position in terms of references to ancient Persian proverbs: one, Al-Akhmool-e-Sadarah-on Bayot-e-Shaar by Abu Hamza Esfahani (died: before 360), the seventh chapter of which is "Fi Abyat-e-Zat-e-Akhmool-e-Manqula-i Min-Al-Farisiyah" To the Arabic".