درآمدی بر اعتبار وجود شبهه در صدق عنوان باغی (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
از مباحث مهم در موضوع «بغی»، شرایط دخیل در صدق عنوان باغی است. یکی از قیود اثرگذار در این بحث، لزوم وجود شبهه در صدق عنوان باغی یا عدم آن است. رویکرد قانون گذار جمهوری اسلامی در مورد این قید مشخص نشده است. اما با تکیه بر ادله فقهی که مهم ترین آن سیره است، اعتبار این قید در صدق عنوان باغی لازم است؛ زیرا بغات صدر اسلام (ناکثین، مارقین، قاسطین)، همگی دچار شبهه بودند. مهم ترین مانع در راه استدلال به این سیره، اطلاق آیه بغی است، که به نظر می رسد بر فرض که مربوط به بغی اصطلاحی باشد، نسبت به قید شبهه اطلاقی ندارد. پرسش مهم دیگر این است که آیا دادستان باید این قید را اثبات کند یا اصل بر وجود آن گذاشته می شود.دخل على اعتبار وجود الشّبهه حول صدق عنوان الباغی
من المواضیع الهامّه فی موضوع «البغی»، الشّروط الّتی ینطوی علیها صدق عنوان الباغی. أحد القیود المؤثِّره فی هذه المناقشه هو ضروره الشّکّ فی صدق عنوان الباغی أو عدمها. لم یتمّ تحدید نهج المشرِّع فی الجمهوریّه الإسلامیّه. لکن بالاستناد إلى الأدلّه الفقهیّه، وأهمّها السّیره، فإنّ اعتبار هذا القید ضروری فی صدق عنوان الباغی؛ لأنّ البغاه فی صدر الإسلام (النّاکثین، المارقین، القاسطین) کانوا جمیعاً مبتلَینَ بالشّبهه. أهمّ مانع فی طریق الاستدلال بهذه السّیره هو إطلاق آیه البغی الّتی یبدو أنّها لیس لها إطلاق بالنّسبه إلی قید الشّبهه على فرض أنّها متعلّقه بالبغی المصطلح. سؤال مهمّ آخر یطرح نفسه و هو ما إذا کان یجب على المدّعی العامّ إثبات هذا الشّرط أو یُفترَض وجوده.