آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۹

چکیده

توسعه بی رویه شهرها در سال های اخیر موجب عدم توجه به کیفیت محیط انسانی و طراحی برای جوامع انسانی شده که پیامد آن، رشد پراکنده شهری و شکل گیری محلات جدید در بسیاری از شهرهای جهان سوم است. پژوهش حاضر دارای ماهیتی توسعه ای-کاربردی و روش توصیفی-تحلیلی است و با هدف ارزیابی مؤلفه های مؤثر بر کیفیت محیطی محلات نوبنیاد منظریه و برم پهنه شهر شهرکرد انجام شده است. در این پژوهش داده های مورد نیاز با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و بررسی میدانی در سطح خانوار جمع آوری شد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران معادل 315 خانوار برآورد شد. با بهره گیری از روش های کمّی و آماری ازجمله رگرسیون چندگانه در محیط نرم افزار SPSS، معادلات ساختاری در محیط نرم افزار LISREL و تحلیل چندمتغیره فازی در محیط GIS، به بررسی میزان کیفیت محیطی و اولویت بندی مؤلفه های مؤثر در محلات مدنظر پرداخته شده است. 54 شاخص کیفیت محیط شهری در قالب 4 شاخص کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مورد بررسی قرار گرفته است. در نرم افزار LISREL شاخص های آشکار براساس درجه اهمیت و تأثیرگذاری، اولویت بندی و خلاصه سازی شدند و برای تهیه نقشه شاخص های مؤثر از مدل منطق فازی در قالب GIS استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که محله منظریه دارای کیفیت محیطی پایین و محله برم پهنه دارای کیفیت محیطی بالایی است؛ از لحاظ برخورداری از شاخص های کیفیت محیطی نیز به ترتیب اولویت در محله منظریه، شاخص های کالبدی-محیطی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی با 511/0، 456/0، 287/0 و 266/0 درصد و در محله برم پهنه به ترتیب اولویت، شاخص کالبدی-محیطی، اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی با 548/0، 306/0، 294/0 و 278/0 درصد بیشترین نقش را در کیفیت محیطی شهرکرد دارند که نشان گر مهم بودن بُعد کالبدی نسبت به بقیه ابعاد است.

Evaluation and Analysis of Components Affecting the Environmental Quality of Newly Established Urban Neighborhoods (Case Study: Manzaria and Boram Pahneh Neighborhoods of Shahrekord)

The uncontrolled development of cities in recent years has led to a lack of attention to the quality of the human environment and design for human societies, resulting in scattered urban growth and the formation of new neighborhoods in many Third World cities; Therefore, the present study, which is of a developmental-applied nature and descriptive-analytical method, has been carried out with the aim of evaluating the effective components on the environmental quality of the newly established neighborhoods of Manzaria and Shahrekord. The required data were collected using library studies and field surveys at the household level and the sample size was estimated to be 315 households according to the Cochran's formula. Using quantitative and statistical methods such as multiple regression, structural equations and fuzzy multivariate analysis in GIS environment, the degree of environmental quality and prioritization of effective components in the target areas are investigated. 54 quality indicators of urban environment have been studied in the form of 4 physical, economic, social and environmental indicators. In LISREL software, explicit indicators were prioritized and summarized based on the degree of importance and effectiveness, and a fuzzy logic model in GIS format was used to prepare effective indicators. The results show that there is a significant difference between the two neighborhoods in terms of environmental quality indicators; Thus, Manzaria neighborhood has a low environmental quality and Boram Pahneh neighborhood has a high environmental quality; In terms of having environmental quality indicators, priority in Manzaria neighborhood, physical, environmental, social and economic indicators with 0.511, 0.456, 0.287 and 0.266 percent, respectively, and Baram Pahneh neighborhood Order of priority, physical, social, environmental and economic indices with 0.548, 0.306, 0.294 and 0.278 percent have the most role in the environmental quality of Shahrekord, which indicates the importance of the physical dimension compared to other dimensions.

تبلیغات