تبیین اصول و مبانی شهر و شهرسازی اسلامی بر مبنای احکام ثابت (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
احکام ثابت می تواند مبنایی برای تهیه اصول و قوانین در شهرسازی اسلامی باشد. این رویکرد با محوریت احکام ثابت الهی دارای ویژگی های فطری، تغییرناپذیری در طول زمان، جامعیت و قابلیت اعمال در تمامی ابعاد شهرسازی اسلامی است. عدم توجه به احکام ثابت در شهرسازی در عصر حاصر، موجب پدید آمدن طرح های ناکارامد متعددی گردیده که تبعات منفی بر ابعاد مختلف زندگی انسان ها وارد نموده است. از این رو، این پژوهش با هدف تبیین اصول و مبانی شهر و شهرسازی اسلامی بر مبنای احکام ثابت است که با روش پژوهش تحلیل محتوای متون و استدلال منطقی و شیوه های مطالعه کتابخانه ای و اسنادی انجام شده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که احکام ثابت در اندیشه اسلامی، دارای رویکردی تعالی گرا، کارآمد و مناسب در شناخت، تبیین و تحلیل موضوعات مختلف از جمله مطالعات شهری و شهر اسلامی است. بر اساس این نگرش هر معرفتی متشکل از دو گزاره فطری و اعتباری است که اعتبار گزاره های اعتباری در گرو سازگاری و تبعیت از گزاره های فطری است. احکام ثابت، همان قوانین شریعت هستند که بر اساس فطرت انسان برای انسان ها وضع شده است. احکام اعتباری، قوانین متغیری هستند که بر طبق نیاز و مصلحت جامعه در دوره های مختلف ایجاد می شوند. واقع گرایی اسلامی می تواند در راستای نگاه انتقادی به برنامه ریزی و طراحی شهری و رصد تحولات شهری مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین از دیدگاه ثابت مبنا، شهر اسلامی شهری است که در آن مسلمانان، با تکیه بر امور ثابت اسلامی، در جهت نیل به سعادت حقیقی تلاش می نمایند. شهر و شهرسازی اسلامی بر اساس واقع گرایی اسلامی، برنامه ریزی، طراحی و مدیریت شهرها با محوریت احکام ثابت الهی است. این احکام باید مبنای اعتبار قوانین و مقررات شهر و شهرسازی در زمینه های مختلف فضایی_کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زیست محیطی، مدیریتی و حقوقی باشد.Definition the Principles and Laws of Islamic Urbanism based on Unchangeable Rules
Unchangeable rulings can be the basis for preparing principles and laws in Islamic urban planning. This approach, centered on God's fixed decrees, has inherent characteristics, immutability over time, comprehensiveness, and the ability to be applied in all aspects of Islamic urban planning. Failure to pay attention to the fixed rules in urban planning in the era of Hasir has led to the emergence of many inefficient plans that have had negative consequences on various aspects of human life. Therefore, this research aims to explain the principles and foundations of the city and Islamic urban planning based on the fixed rulings, which was carried out with the research method of content analysis of texts and logical reasoning, and methods of library and document study. The findings of the research show that fixed rules in Islamic thought are a transcendental, efficient and appropriate approach in recognizing, explaining and analyzing various subjects, including urban studies and the Islamic city. According to this attitude, every knowledge consists of two natural and valid propositions, and the validity of the valid propositions depends on the compatibility and compliance of the natural propositions. The fixed rules are the laws of the Sharia that are established for human beings based on human nature. Credit laws are variable laws that are created according to the needs and expediency of the society in different periods. Islamic realism can be used in line with a critical view of urban planning and design and monitoring of urban developments. Therefore, from a fixed point of view, an Islamic city is a city where Muslims, relying on Islamic fixed affairs, strive to achieve true happiness. Islamic city and urban planning is based on Islamic realism, planning, design and management of cities with the focus of fixed divine decrees. These rulings should be the basis for the validity of city and urban development laws and regulations in various physical-spatial, social, economic, cultural, environmental, managerial and legal fields.
تبلیغات
