مطالعه کیفی دینداری طبقه متوسط جدید به شیوه نظریه داده بنیاد (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اهداف: وظیفه جامعه شناسی دین، شناخت صورت های گوناگون بهره گیری از دین است که افراد به کار می گیرند. بنابراین، دینداری همان بهره و کاربرد دین در چارچوب زندگی روزمره افراد است که به فراخور موقعیتِ اقتصادی و اجتماعی آنان شکل های متنوعی پیدا کرده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت دینداری طبقه متوسط جدید است. روش مطالعه: این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش نظریه داده بنیاد انجام گرفته است. مشارکت کنندگان در این پژوهش دینداران طبقه متوسط جدید در شهرکرد هستند که از طریق نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور انتخاب شده اند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساخت یافته با شانزده نفر از افراد این طبقه جمع آوری شده است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی و برای تأمین روایی و پایایی از معیارهای گوبا و لینکلن استفاده شده است. یافته ها: یافته های تحقیق بیانگر نوزده مقوله منتخب است که در قالب یک مدل پارادایمی با مقوله محوری (عرفی شدن کنشگری دینی طبقه متوسط جدید)، شرایط علّی (نوگرایی، عقل گرایی، علم گرایی، فردگرایی و مادی گرایی)، شرایط زمینه ای (جامعه پذیری دینی غیر الزام آور)، شرایط مداخله ای (پایگاه اقتصادی - اجتماعی بالا)، راهبردها (دینداری عقلانی، دینداری نوگرا، دینداری اخلاق گرا، دینداری گزینشی و دینداری سکولار)، و پیامدها (کاهش نقش دین در زندگی روزمره، نگرش این جهانی به دین، خود تشخیصی در امور دینی، مدارای دینی، تقدس زدایی و گرایش به معنویت های جدید) سازمان یافته است.نتیجه گیری: نتایج بیانگر آن است که گر-چه دینداری طبقه متوسط جدید از شکل سنتی آن فاصله و شکل های متفاوتی را به خود گرفته، اما عناصر دینی هنوز از ذهنیت جمعی این طبقه رخت برنبسته و با آن همنشین و همراه است.A Qualitative Study of the Religiosity of the New Middle Class in the Way of Grounded Theory
Objectives: The task of the sociology of religion is to know the various ways of using religion that people use. Therefore, religiosity is the benefit and application of religion in the context of people's daily lives, which has found various forms according to their economic and social situation. The purpose of the current research is to investigate the state of religiosity of the new middle class. Methods: This research has been conducted with a qualitative approach and grounded theory method. The participants in this research are religious activists of the new middle class in Shahrekord, who were selected through purposeful sampling. The data was collected through semi-structured interviews with sixteen people in this class. In order to analyze the data, open, axial, and selective coding methods were used, and Guba and Lincoln’s criteria were used to ensure validity and reliability. Results: The resultes show nineteen selected categories in the form of a paradigmatic model with a main category (secularization of religious activism of the new middle class), causal conditions (modernism, rationalism, scientism, individualism, and materialism), background conditions (non-mandatory religious socialization), intervention conditions (high socioeconomic status), strategies (rational religiosity, modern religiosity, ethical religiosity, selective religiosity, and secular religiosity), and consequences (decrease the role of religion in daily life, worldly attitude towards religion, self-diagnosis in religious matters, religious tolerance, desacralization, and tendency towards new spiritualities) are organized. Conclusion: The results show that although the religiosity of the new middle class has taken different forms and distances from its traditional form, religious elements have not yet disappeared from the collective mentality of this class and are accompanying it.
تبلیغات
