رویکرد علامه طباطبایی نسبت به روایات اجتماعی در تفسیر المیزان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بهره گیری از روایات معصومان )ع( بهمثابه ثقل اصغر، یکی از مهمترین و اساسیترین منابع تفسیری برای هر مفسر است. مفسران هرکدام بهنوعی از روایات استفاده کردهاند، اما در شیوه بهرهگیری و استفاده از این منبع ارزشمند، دیدگاه و عملکرد متفاوتی دارند. دراینبین، علامه طباطبایی در مورد بهکارگیری روایات در تفسیر قرآن، دقت و توجه ویژهای مبذول داشته است. یکی از انواع روایاتی که ایشان در موارد قابلتوجهی به آن پرداختهشده است؛ اخباری است که با مباحث اجتماعی، حوادث و شخصیتهای جامعه ]بهویژه در عصر نزول[ مرتبط است. ایشان در خلال تفسیرش بحثی با عنوان «بحثهای روایی » را مطرح کرده و با بررسی دقیق و همهجانبه روایات، مخصوصاً عرضه روایات بر قرآن، بهطور مفصل روایات را ارزیابی نموده و اجتهاد سایر مفسران را در مورد بهکارگیری روایات در تفسیر قرآن نقد و بررسی کرده است. نوشتار پیشِ رو که با روش توصیفی_ تحلیلی و با ابزار کتابخانهای انجامشده، درصدد کشف رویکرد علامه نسبت به روایات اجتماعی در تفسیر المیزان است. حاصل مطالعه حاضر چنین است که مؤلف المیزان با مبانی مختلفی ازجمله ملاک عرضهی روایات بر قرآن، در موارد متعدد و از جوانب مختلفی، روایات مربوط به مباحث اجتماعی را تحلیل نموده، با رویکردهای مختلفی ازجمله: بررسی سندی، دلالی، نقد روایات اسباب نزول و شأن نزول، بررسی جری و تطبیق، نقد انواع استفادههای مفسران در بهکارگیری روایات، بررسی فقه الحدیثی، تأیید و بهرهگیری از احادیث و...، بهصورت گستردهای به تصحیح، تحلیل و تنقیح اینگونه روایات پرداخته استRuwiqird Allameh Tabatabai attributed to the social narratives in the interpretation of the balance
Using the narrations of the Infallible Imams (peace be upon them) as the Second Source of Islam (Thiql Asghar) is one of the most important and essential sources of interpretation for every interpreter. Each of the commentators use some kind of narration, but they have different views and approach about how to use this valuable source. In this context, Allameh Tabatabaei paid special attention to the use of hadiths in interpreting the Qur'an. One of the types of narrations that he dealt with in many places is narrations related to social issues, events and conditions of society [especially in the era of revelation]. During his commentary, he brought up a discussion entitled "The Narrative Research" for a detailed and comprehensive examination of the narrations, especially the presentation of them to the Qur'an. He evaluated the narrations in detail and criticized the ijtihad of other commentators regarding the use of narrations in the interpretation of the Quran. The following article, which was conducted with a descriptive-analytical method and library resources, attempts to discover Allameh's approach towards the social narratives in Tafsir al-Mizan. The result of the present study is that the author of Al-Mizan has analyzed the narrations related to social issues with different bases, including the criteria of presenting the narrations to the Qur’an, in many cases and from different aspects, and through different approaches such as: document review, semantic study, criticism of the narrations of Asbab al-Nuzoul and Sha’an al-Nuzoul (the causes and reasons of revelation), Al-Jary and al-Tatbiq (the study of an example and its application otherwhere), criticizing the approaches of interpreters in how to use hadiths, studying the fiqh al-hadith, and the verification and use of hadiths, etc. Finally, he corrected, analyzed and revised the exegetical narrations on a large scale.