عوامل سازمانی مؤثر بر خلاقیت سازمانی: یک مطالعه فراتحلیل در برخی سازمان های ایرانی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
محیطِ در حال تغییر و دگرگونی، سازمان ها را ملزم به توجه به خلاقیت و نوآوری می کند. سازمان ها باید به طور مداوم خلاق باشند تا بتوانند مزیت رقابتی داشته باشند. هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل مؤثر بر خلاقیت به روش فراتحلیل در سازمان های ایرانی است، تا از این طریق بتوان با یکپارچه سازی پژوهش های مجزای انجام شده در زمینه خلاقیت، عوامل مؤثر بر آن را شناسایی و اندازه اثر هریک از عوامل و میزان همگنی مطالعات انجام شده را مشخص نمود. روش پژوهش، فراتحلیل است. بدین منظور از نرم افزار CAM2 استفاده شده است. در جستجوی اولیه با معیارهای ورود سال پژوهش و زبان پژوهش از پایگاه های داده مورد بررسی 1687 سند مرتبط با موضوع یافت گردید. پس از آن، با معیارهای درون گنجی 170 پژوهش گزینش و در فرایند فراتحلیل وارد شده است. یافته های پژوهش نشان داد که در سطح اطمینان 95 درصد عوامل سازمانی تأثیر معنی داری بر خلاقیت سازمانی داشته و توانسته 52/0 درصد از تغییرات خلاقیت سازمانی را تبیین کند. همچنین، نتایج آزمون ناهمگونی نشان دهنده آن بود که بین مطالعات مورد بررسی ناهمگنی وجود دارد که به همین جهت از اندازه اثر تصادفی استفاده شد. نمودار قیفی نیز حاکی از آن است که خطای استاندارد پایین و سوگیری نسبتاً کم است، که درواقع بیانگر توزیع نرمال و تصادفی است و خطای مشاهده شده نیز ناشی از انواع اریب احتمالی می باشد. نتایج این پژوهش نشان دهنده آن بود که از میان متغیرهای بررسی شده فرهنگ بوروکراسی، فرهنگ سلسله مراتبی، پیچیدگی شغل، راهبرد رفتارمحور، تفویض اختیار با مقدار معنی داری P>0.05، بدون تأثیر بر خلاقیت سازمانی گزارش شده است. همچنین متغیرهای استراتژی و سیاست های دانش محور و فرهنگ قبیله ای با اندازه اثرهای 65/0 و 63/0، بیشترین درصد تغییرات خلاقیت در سازمان های ایرانی، و متغیر رهبری عملگرا با اندازه اثر 17/0 کمترین درصد تغییرات خلاقیت در سازمان های ایرانی را تبیین کرده است. نتایج نشان می دهد تلاش برای بهبود فرهنگ سازمانی به ویژه غنی سازی فرهنگ قبیله ای و هم چنین تدوین استراتژی های مدیریت دانش سازمانی و برنامه ریزی برای اجرای این استراتژی ها تأثیر قابل توجهی بر توسعه خلاقیت سازمانی در سازمان های ایرانی خواهد داشت.Organizational Factors Affecting Organizational Creativity: A Meta-Analysis Study in Some Iranian Organizations
Introduction In a changing environment, organizations should consider creativity and innovation in the workplace. It would be a competitive advantage for organizations. The purpose of this study was to investigate the factors affecting creativity through meta-analysis in Iranian organizations by integrating separate research conducted in the field of creativity, the factors affecting it and the effect size of each factor and the degree of homogeneity. Method The research method is meta-analysis. CAM2 software has been used for this purpose. In the initial search based on the year and language, 1687 related documents were found from the studied databases. After that, 170 pieces of research were selected by inclusion criteria and entered into the meta-analysis process. Results Findings showed that at the 95% confidence level, organizational factors have a significant effect on organizational creativity and can explain 0.52% of changes in organizational creativity variable. Also, the results of the heterogeneity test indicated that there is heterogeneity between the studies, which is why the random effect size has been used. The funnel diagram also indicated that the standard error is low and the bias is relatively low, it indicates a normal and random distribution, and the observed error is due to possible oblique types. The results of this study show that the P-value of bureaucracy culture, hierarchical culture, job complexity, behavior-oriented strategy, and delegation is more than 0.05. These variables did not affect organizational creativity. Also, the variables of strategy and policies based on knowledge and tribal culture with the effect size of 0.65 and 0.63, the highest percentage of creativity changes in Iranian organizations, and the variable of pragmatic leadership with the effect size of 0.17, the lowest percentage of creativity changes in Iranian organizations. Discussion On the basis of research results, efforts to improve organizational culture, especially the enrichment of tribal culture, as well as development of organizational knowledge management strategies, and planning to implement these strategies will have a significant impact on the development of organizational creativity in Iranian organizations.
تبلیغات
