استعاره های مفهومی مبتنی بر جهت دوری – نزدیکی در فلسفه ملاصدرا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بر اساس نظریه استعاره مفهومی، مفاهیم انتزاعی به واسطه مفاهیم عینی در چهارچوب استعاره مفهومی فهمیده می شوند. استعاره های مفهومی، هم در زبان روزمره و هم در متون علمی، یافت می شوند. جهت دوری – نزدیکی در معنای تحت اللفظی اش به رابطه میان اجسام در عالم طبیعت اشاره دارد؛ اما ملاصدرا از این جهت برای توصیف امور متافیزیکی بهره برده است. به کارگیری جهت دوری – نزدیکی به منظور تبیین مفاهیم و اصول فلسفی را می توان در چهارچوب نظریه استعاره مفهومی صورت بندی کرد. بخشی از استعاره های مفهومی مرتبط با دوری – نزدیکی در آثار ملاصدرا عبارت اند از: «امکان استعدادی به مثابه امر دارای نزدیکی و دوری نسبت به حصول»، «امکان به مثابه نزدیکی به حصول و امتناع به مثابه دوری از حصول»، «موجودات هستی به مثابه امور دارای نزدیکی و دوری نسبت به ذات باری تعالی»، «باری تعالی به مثابه نزدیک ترین امر به هر موجودی»، «تکامل و تعبد به مثابه تقرب به سوی ذات الهی»، «علت بی واسطه به مثابه علت قریب»، «علت تام به مثابه علت قریب و علت ناقص به مثابه علت بعید»، «عشق و محبت به مثابه نزدیکی» و «تشبه به مثابه تقرب».Conceptual Metaphors Based on Nearness-Remoteness in Mullā Ṣadrā’s Philosophy
According to the theory of conceptual metaphor, abstract concepts are understandable through the objective concepts within the framework of conceptual metaphors. Conceptual metaphors are found in everyday language and in scientific texts. The direction of nearness-remoteness in its literal meaning refers to the relationship between objects in the sensible world. Mullā Ṣadrā, however, has used this direction to describe metaphysical affairs. The application of nearness-remoteness to explain philosophical concepts and principles can be formalized within the framework of the theory of conceptual metaphor. Some conceptual metaphors related to nearness-remoteness in Mullā Ṣadrā’s works are as follows: the dispositional possibility as nearness to or remoteness from the actuality, the possibility as nearness to actuality and impossibility as remoteness from actuality, the creatures as things that are near to or remote from God, God as the nearest thing to any existent, perfecting and worshiping as becoming near toward the Divine Essence, the immediate cause as the near cause, the complete cause as the near cause and the incomplete cause as the remote cause, love and affection as nearness, and becoming similar as approaching.
تبلیغات
