ارائه چارچوبی برای تفسیر و برگردان اسلوب «أَرَأَیْتَ» و فروع آن در قرآن کریم؛ تحلیل ادبی، بلاغی و تفسیری (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پاره ای از واژگان و ترکیب های قرآنی، از واژگان یا ترکیب های دشوار یاب به شمار می آیند، یکی از تر کیب های دشواریاب، ترکیب «أَرَأَیْتَ» و فروع آن است که دارای پیچیدگی معنایی است. این پژوهش با هدف تحلیل و ارزیابی ترکیب «أَرَأَیْتَ» و فروع آن بر اساس معیارهای صرفی، نحوی، بلاغی و تفسیری، موارد کاربرد این ترکیب در قرآن را مورد پژوهش قرار داده و به این نتیجه دست یافته است که تنها معنای صحیح این ترکیب و فروع آن در تمامی اسلوب های مورد کاربرد این ترکیب در قرآن کریم به قید همراهی با همزه استفهام و کاف خطاب و یا فقط همزه استفهام، معنای تضمینی مرکّب از «أخبرنی» و «علمت» از افعال قلوب: «به من خبر ده/ خبر دهید/ آیا هیچ توجّه کرده اید؟!» است و تفسیر و برگردان آن به معنای اصلی «آیا دیدی؟» و یا معنای مجازی اوّل «آیا دانستی؟» و تعابیر دیگر مشابه آن در طول یا عرض معنای یاد شده، و یا صرف معنای «أخبرنی» بر خلاف فهم زبان دانان عربی و غیر قابل دفاع خواهد بود. کلید واژ ها: مادّه «رأی» ، «أرایت» و فروع آن، تعجّب، «أخبرنی».