تحلیل سازوکارهای جوامع محلی در سقزگیری از درختان بنه (Pistachia atlantica Desf) در جنگل های زاگرس (مطالعه موردی: منطقه جنگلی چیگو استان چهارمحال و بختیاری) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
دانش بومی، دانش انباشته شده، مهارت ها و تکنیک های جامعه خاص است که از تعامل مستقیم آن ها با محیط منتج شده باشد. این دانش نشان دهنده اندیشه، تجربه و عمل قدیمی است که باید مورد احترام بوده و همچون منبعی از معرفت محیطی حفظ شود. در پژوهش پیش رو سعی شد دانش بومی سقزگیری از درختان بنه در استان چهارمحال و بختیاری تدوین شود. در این تحقیق برای نمونه گیری از جامعه محلی از روش گلوله برفی و رویکرد شهرت استفاده شد. پس از جمع آوری اطلاعات از افراد اولیه، افراد دیگری که در موضوع پژوهش اطلاعات داشتند توسط افراد اولیه معرفی و جمع آوری اطلاعات از آن ها انجام گردید. در این تحقیق مصاحبه ها به صورت نیمه-ساختاریافته انجام گردید. نتایج نشان داد که مردم محلی درخت بنه را یک گیاه اقتصادی دانسته و از قطع و خسارت به آن به شدت خودداری کرده و برای حفاظت و توسعه آن انگیزه لازم را دارا هستند. آن ها بیشترین استفاده از درخت بنه را مربوط به صمغ تولیدی آن می دانند که برداشت آن طی مراحل مختلف شامل انتخاب درخت، تیغ زدن، کاسه بندی، دوتیشه و سه تیشه، برداشت، تصفیه و پختن سقز انجام می شود. استفاده دارویی از سقز بیشترین سهم را در بین کارکردهای این محصول بین مردم محلی دارد.Analysis of local community mechanisms about gum extraction from wild pistachio (Pistacia atlantica Desf.) in the Zagros forests (Case study: Chigo forest region of Chaharmahal and Bakhtiari province)
Indigenous knowledge is the accumulated knowledge, skills, and techniques of a particular community that results from their direct interaction with the environment that should be respected as a source of environmental knowledge. Indigenous knowledge is an important part of the life of local forest communities and plays an important role in their lives. In this research we tried to record the indiginous knoeledge of gum extraction of wild pistachio in Chaharmahal and Bakhtiari province. Snowball sampling method was used to collect information. Data were recorded using semi-structured interviews and by writing information, video recording of events, and taking pictures. Information was analyzed by editing documents, integrating, transforming and highlighting information. The results of this study showed that the local people consider the pistachio tree as an economic plant and strongly avoid from cutting and damaging it, and even try to protect and develop it. Gum is the important byproduct of pistachio tree and gum extraction takes place in different stages including tree selection, rifting, put the bowl, double and triple rifting, purification and cooking the gum. Medicinal use of gum is the most common use of this product. Local resident believe to the technical and principled use of pistachio trees.