بررسی سهم مهاجرت در تغییر نرخ رشد جمعیت استان های کشور طی دوره زمانی 95- 1385 (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

همگرایی روندهای مرگ ومیر و موالید، ثبات آن ها در سطوح پایین، افزایش شدت مهاجرت داخلی و عدم توازن الگو و شدت آن در مناطق مختلف، مهاجرت داخلی را به تعیین کننده ای مهم در میزان رشد جمعیت در مقیاس استانی تبدیل کرده است. هدف مطالعه حاضر، تعیین تأثیر مهاجرت بر نرخ رشد جمعیت است. روش تحقیق، تحلیل ثانویه داده های مهاجرت استانی طی دوره زمانی 95-1385 است. نتایج نشان داد، مهاجرت در اکثر استان ها تأثیر کاهشی بر نرخ رشد جمعیت داشته است. در هر دو دوره، بسیاری از مناطق به دلیل مهاجرفرستی، کاهش نرخ رشد جمعیت را داشته اند. این کاهش از 62/1- درصد برای استان خراسان شمالی و 18/1 درصد برای استان البرز نوسان داشته است. میزان مهاجرت در برخی از استان ها موجب تبدیل نرخ رشد جمعیت مثبت، به نرخ رشد منفی شده است (استان همدان و خراسان شمالی در دوره 95-1390). استان های کرمانشاه، لرستان، خوزستان، همدان، ایلام و خراسان شمالی بالاترین تأثیر کاهشی و استان های البرز، سمنان، بوشهر بالاترین تأثیر افزایشی از مهاجرت را داشته اند. استمرار این روند ضمن برهم زدن تعادل سنی و جنسی جمعیت در مقصد و مبدأ، مشکلات اجتماعی-فرهنگی زیادی در زمینه اشتغال، آلودگی های محیطی، تراکم جمعیتی و ... را به دنبال دارد که مدیریت و حل آنان نیازمند برنامه ریزی و سرمایه گذاری های بلندمدت خواهد بود.