پهنه بندی آسیب پذیری مناطق شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: شهر ارومیه) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
خطر زلزله همواره جوامع بشری را تحت تأثیر خود قرار می دهد و خسارات جبران ناپذیری به این جوامع وارد می آورد. بنابراین، آمادگی مقابله با این بحران از طریق شناسایی نقاط آسیب پذیر و برطرف کردن آن ها در جهت کاهش آسیب های ناشی از زلزله مؤثر است. با توجه به واقع شدن ایران روی یکی از دو کمربند زلزله خیز جهان و وجود گسل های فراوان، وقوع زلزله در فلات ایران امری طبیعی است. ایران جزء ده کشور زلزله خیز دنیاست. به تبع، شهر ارومیه نیز، به دلیل قرارگیری در دامنه رشته کوه های زاگرس، از این قائده مستثنی نیست و هر ساله شاهد تعداد زیاد لرزه با شدت های متفاوت است. از این رو، برای مقابله با مشکل یادشده، به مطالعات دقیق در حوزه های ساخت وساز و ایمنی بیشتر نیاز است. در این پژوهش، به منظور ارزیابی شدت آسیب پذیری از زلزله، پارامترهای مؤثر شناسایی و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی وزن دهی شدند. نقشه آسیب پذیری به روش همپوشانی شاخص و منطق فازی برای بلوک های آماری شهر ارومیه تهیه و به صورت بصری در محیط سیستم اطلاعات مکانی ارائه شدند. نتایج به دست آمده حاکی از آسیب پذیری حدود 50 درصد از سطح شهر در مقابله با زلزله است. به بیان دقیق تر حدود 151574 متر مربع، یعنی 005/0 درصد، دارای گرید آسیب پذیری بسیار زیاد و 11538359 متر مربع، با میزان بالغ بر 40/0 درصد، در مقابل زلزله دارای گرید آسیب پذیری زیاد است.Zoning the Vulnerability of Urban Areas to Earthquake: The Case Study of Urmia City
The risk of earthquake always influences the human communities and inflicts irreparable damages to them. Therefore, preparation against this crisis through the identification and elimination of vulnerable parts is effective in reducing the damages of earthquakes. As Iran is located on one of the two major seismic belts of the world and has many faults, the occurrence of earthquake in the Iranian plateau is natural. Iran is among the top ten countries with the highest rates of earthquakes. Urmia city, which is located on the skirts of Zagros mountain range, is not an exception in this regard, and every year many earthquakes with different intensities occur in this city. Therefore, in order to confront the foregoing issue, we need precise studies regarding construction and safety. In this study, to evaluate the rate of vulnerability to earthquakes, the effective parameters were identified and then were weighted using fuzzy hierarchical analysis. The vulnerability map was prepared using index and fuzzy logic overlay method for Urmia statistical blocks and was presented in the spatial information system environment. The obtained results indicated the vulnerability of nearly 50 percent of the city area to earthquake (i.e., 151574 m 2 ), with .005 percent having a very high vulnerability grade and .40 percent (i.e., 11538359 m 2 ) a high vulnerability grade to earthquake.
تبلیغات
