بررسی جایگاه مصادر و افعال کهن، کمیاب و متروک فارسی در فرهنگ نامه قرآنی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زبان فارسی دری از آغاز قرن چهارم تا قرن هفتم، گنجینه ای گسترده از واژه های اصیل و کهن را در خود گرد آورده است، که بسیاری از آنها بر اساس زبان ها و گویش های متنوع جغرافیایی شکل گرفته اند یا وام واژهایی هستند که از مناطق اطراف، بویژه ناحیه شرق ایران به فارسی دری راه یافته اند. بازجست این واژه های سره، کمیاب و مهجور، بویژه مصادر و افعال در فرهنگنامه قرآنی، فرهنگ برابرهای فارسی قرآن بر اساس صد و چهل و دو نسخه خطی کهن، به شناخت سیر تحول تاریخی نظام زبان فارسی از دیدگاه زبان شناسی، معناشناسی، دستور زبان، تصحیح نسخه های خطی و غنای واژه نامه ها و ترجمه قرآن کریم، کمک می کند. این پژوهش، نخست با استخراج مصادر و افعال کهن و نادر فرهنگنامه قرآنی، گزینش تعدادی از کمیاب ترین و کم کاربردترین مصادر و افعال و دسته بندی آنها در سه بخش گونه های فارسی باستان و میانه، افعال ناشناخته و وام واژه ها، با استناد به واژه نامه های معتبر و متون کهن، ریشه، معنی و کاربرد این فعل ها را تجزیه و تحلیل کرده است. هدف از این جستار، نشان دادن نقش ترجمه های قرآن در غنای نظام واژه سازی زبان فارسی و نتایج به دست آمده بیانگر بهره گیری گسترده مترجمان فارسی زبان قرآن از همه توانایی های واژه سازی در زبان فارسی است.The study of infinitives position and ancient, rare and obsolete Persian verbs in Qur’anic encyclopedia
From the beginning of the fourth century to the early seventh century the Dari Persian language which was the literary, official and spoken language in Iran, has gathered in itself an extensive treasure of the noble and archaic words, many of which have been formed based on various geographical dialects or loan terms that have found their in to the Dari Persian from the languages of the surrounding areas, particularly the East region of Iran. In the Quranic Encyclopedia, which is provided on the basis of one hundred and forty-two versions of Quran manuscripts for the equivalent Persian of Quranic words, we encounter an abundance of infinitives and verbs which are archaic ,rare, and obsolete, and often related to the specific dialects of types of Persian dialects which are called language species. The exploration of these pure and rare words contribute to the study of the historical process of lexical system of Persian language and it is conducive to the enrichment of lexical dictionaries and atlases and also some of these words deserve to return to the Persian language cycle . This study tries, by means of descriptive-analytical approach and library study while introducing the infinitives and ancient, rare and obsolete Persian verbs in Quranic encyclopedia and rendering their frequency, with the selection of a number of these original language species, to explore and analyze their functions.
تبلیغات
