نقش روایات نبوی در کاربرد «مهدی» در عصر حضور (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
کاربرد «مهدی» بازتاب اندیشه مهدویت و برگرفته از روایات نبوی است. در نوشتار حاضر، بر پایه روش تحلیل تاریخی، در پاسخگویی به این مسئله که: «روایات نبوی در کاربرد مهدی در عصر حضور ائمه؟عهم؟، چه نقشی داشت»، دانسته شد: در روایات نبوی، مهدی در دو مفهوم انعکاس یافت: «هدایت شده»(لغوی) و «مُنجی»(اصطلاحی). این دو مفهوم، خاستگاهی برای کاربردهای دوگانه و متمایز مهدی در عصر حضور شد. در این میان، کاربرد لغوی، کمتر واکنش برانگیز بود. این کاربرد، گاهی به مفهوم اصطلاحی می آمیخت و به عدل گستری منجی، یادشده در روایات، اشاره داشت. همچنین دقیق نبودن شناخت کاربران از روایات، سبب می شد تا گاهی کاربرد مهدی صرفاً از سرِ امید _ و نه، اعتقاد _ باشد. روایات نبوی، بسترساز کاربرد مهدی در قیام های شیعی بود. این کاربرد درباره محمدبن حنفیه در قیام مختار، لغوی بود و پس از وفات ابن حنفیه، به اصطلاحی تطور یافت. در قیام محمدبن عبدالله حسنی، هم مدعیان و هم منکران مهدویت وی، به روایات توجه داشتند. کاربرد مهدی درباره خلفا، ابزاری برای قداست و توأم با تحریف روایات بود. کاربرد مهدی درباره امام دوازدهم، در عصر حضور، با روایات نبوی و شرایط نقل آنها ارتباط تنگاتنگ داشت و پس از آن، به پایاترین کاربرد اصطلاحی و اعتقادی منجر شد.On the Role of the Prophetic Traditions in the Application of "Mahdi" during the Presence Era of the Imams
The term "Mahdi" is a reflection of "Mahdi idea" found in the Prophetic traditions. The present article sets out to answer the following question: "What are the contributions of the Prophetic traditions in the use of the term “Mahdi” during the presence era of the Imams (as)?"
In the Prophetic traditions, the word "Mahdi" was reflected in two concepts: the "guided one" (literal) and the "savior" (technical). These two concepts became the origin of two distinct applications of the term in the time of the Imams. Meanwhile, the literal use was less challenging. It was sometimes mixed with the technical meaning and was referred to the justice diffusing of the savior mentioned in the traditions.
Some of the Prophetic traditions were the basis for the use of the term “Mahdi” in Shi'ite uprisings. Applying it to Muhammad Ibn al-Hanafiya in the Mukhtar uprising was in the literal meaning and it evolved into the technical meaning after Ibn al-Hanafiya's death. In the uprising of Muhammad ibn Abdullah al-Hassani, both the claimants and the deniers of his Mahdawi outbreak relied on the Prophetic traditions. Utilization of the term Mahdi by some caliphs was due to distorting some traditions.
The employment of the term Mahdi referring to the Twelfth Imam, in the time of Presence of the Imams was closely related to the Prophetic traditions, and it became the most stable technical and doctrinal use of the word.
تبلیغات
