سیاست بازنمایی؛ تحلیل گفتمان تحریف دفاع مقدس در مستندهای شبکه های فارسی زبان خارجی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هشت سال جنگ تحمیلی که از آن با عنوان «دفاع مقدس» یاد می شود یکی از نقاط عطف تاریخ معاصر ایران است که در پی ایستادگی و مقاومت ملت ایران به رهبری امام خمینی (ره) تمامیت ارضی ایران حفظ و تبدیل به منبعی برای انسجام و هویت یابی ملی شد. طی دهه گذشته هم زمان با جریان تحریم و نیز رشد روزافزون رسانه های فارسی زبان خارجی (ماهواره ای و اینترنتی) شاهد تولید مستندهای متنوع درباره وقایع و رویدادهای تاریخی پس از انقلاب اسلامی ایران از جمله دوران پرافتخار 8 سال جنگ تحمیلی هستیم. اینکه شبکه های ماهواره ای فارسی زبان درباره جنگ تحمیلی ایران و عراق، چه گفتمانی را برای «ساخت واقعیت» و «کنترل اذهان مخاطبان» می سازند، سؤال اصلی این مقاله است. برای پاسخ به این سؤال 10 مستند «کودتای خزنده در سپاه، داستان دو سرباز، ماشین روز قیامت، جام زهر، اولین خاکریز، ایران کنترا، فاو، کربلای 5، جنگ برای اروند 1 و 2» که در شبکه های فارسی زبان تولید و پخش شده است، با هدف «شناخت گفتمان تحریف و مؤلفه های آن»، با روش تحلیل گفتمان لاکلا و موفه، مطالعه شده است. بر اساس یافته ها «برجسته کردن شکست ها»، «پنهان کاری»، «نالایق بودن مسئولان جنگی»، «سواستفاده از احساسات مردم»، «تقدس زدایی از جنگ» «تدبیر و خدمات محمدرضا پهلوی» برای تثبیت مرزها، مدیریت تنش با عراق و کشورهای منطقه و تقویت بنیه نظامی، «غرب خوب»، «پرداختن به آسیب های جنگ» و «دیپلماسی دربرابر جنگ طلبی» دال های اصلی گفتمان مستندهای شبکه های فارسی زبان خارجی درباره جنگ تحمیلی است که حول دال مرکزی «ناکارآمدی نظام جمهوری اسلامی» مفصل بندی شده است.Representation Policy; Discourse Analysis of Distortion of "Holy Defense" in Documentaries of Foreign Persian- Language TV about Iran-Iraq War
The eight years of the imposed war, known as the "Holy Defense", is one of the turning points in the contemporary history of Iran. In this war, Iran's territorial integrity was preserved and it became a source of national cohesion and identity. The main question of the article is what discourse Persian-language satellite channels create about "the construction of reality" and "controlling the minds of the audience" about the imposed war between Iran and Iraq. To answer this question, 10 documentaries studied using discourse analysis method with the aim of "recognizing distorted discourse and its components". The findings show that "highlighting failures", "secrecy", "incompetence of war officials", "abuse of people's feelings", "desecration of war", "Mohammad Reza Pahlavi's tactics and services" for stabilizing borders tension management with Iraq and the other countries in the region and strengthening the military foundation, "good West", "addressing war damages" and "Diplomacy versus Militarism" are the main themes of the documentary discourse of Persian-language foreign channels about the imposed war, which are detailed around the central sign of the "inefficiency of the Islamic Republic".