معنا کاوی نقش سیاسی مردم در خطابه های امام حسین(ع) در کربلا از منظر روابط معنایی میان مفاهیم و مقوله ها (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

شناخت تفکر و اندیشه امام حسین (ع) در واقعه کربلا  به سبب تأثیر بر ذهنیت شیعیان اهمیت دارد. این مهم از منظر معناکاوی خطابه ها که بازتاب اندیشه سیاسی ایشان است، امکان پذیر است. خطابه ها امکان آگاهی دقیق تر نسبت به تفکر ایشان را در ارتباط با نقش سیاسی مردم که یکی از مؤلفه های مهم در مبانی فکری اسلام و روشنگر جایگاه آنان در عرصه قدرت و سیاست است فراهم می کند. در مقاله پیش رو کوشش شده است با استفاده از روش معناشناسی که امکان بررسی مفاهیم و مقوله ها از منظر روابط معنایی را فراهم می آورد، نقش سیاسی مردم در اندیشه  امام حسین(ع) بر اساس خطابه های ایشان بررسی و تحلیل شود . بر اساس یافته پژوهش، بر نقش سیاسی مردم به عنوان مقوله ای محوری در تمامی خطابه های امام حسین(ع) در کربلا تأکید و در ارتباط با آن، این عناصر مطرح شده است: «ثبات در تصمیم گیری»، «شناخت حق»، «نقد حاکمیت»، «پرهیز از انفعال اجتماعی» و «پرهیز از شتاب زدگی». ارتباط معنایی میان این عناصر و مقوله محوری، نقش سیاسی مردم را در اندیشه و کلام امام حسین(ع) آشکار کرده است و در آن مردم به عنوان نقطه کانونی و مرکزی در امور سیاسی معرفی شده اند.