بیان جغرافیایی پایداری محلات شهری مبتنی بر تحلیل چند معیاره فضایی (نمونه موردی: کلان شهر مشهد) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

اهداف: توسعه پایدار شهری یک مفهوم چندلایه است. هدف این پژوهش در گام نخست، معرفی یک روش ارزیابی و رتبه بندی فضایی پایداری محلات شهر مشهد است و در گام دوم ارائه سناریوهای چندگانه برنامه ریزی در جهت حرکت به سمت شهر پایدار است. روش: روش تحقیق این مقاله توسعه ای-کاربردی و  توصیفی-تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز در این تحقیق از طریق پرسش نامه و اطلاعات دستگاه های اجرایی به ویژه شهرداری جمع آوری شده ست و با رویکرد تصمیم گیری چند معیاره فضایی (مدلAHP و OWA) وضعیت پایداری محلات مشهد تعیین شده است. یافته ها/ نتایج: یافته های تحقیق نشان داد که طیف مختلفی از میزان پایداری محلات شهری با استفاده از مدل OWA تولید شده است و مدیران قبل از هرگونه عملیات اجرایی می توانند گزینه های مختلف منتج از مدل را -بر خلاف بسیاری از مدل ها که تک سناریو هستند-ارزیابی و تصمیم گیری کنند. در این تحقیق، شاخص پایداری کلی محلات در سناریوی کاملا بدبینانه نشان داد که محلات سرشور، جنت (منطقه 8) مجیدیه، نقویه (12) و احمدآباد (14) از محلات با پایداری بسیار قوی و محله های کشاورز (منطقه 5)، فدک (5)، امیرالمؤمنین (13) و نوید (منطقه 15) از محلات با پایداری بسیار ضعیف در بین محلات مشهد می باشند. نتیجه گیری: ناپایداری شهرها یکی از مهم ترین موضوعات جهانی است. شهر مشهد نیز به دلیل شرایط رشد سریع و توسعه بی برنامه در حاشیه خود با مشکلات فراوانی به لحاظ پایداری با آن روبه روست. تعیین شاخص های بومی شهر پایدار هم راستا با استانداردهای جهانی، تعیین محلات در معرض ناپایداری شدید و همچنین، اولویت گذاری مدیران شهری می تواند کمک زیادی به رشد و ارتقای شاخص های شهر پایدار نماید.