نظام انتخاباتی و تأثیر آن بر نظام حزبی در ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

احزاب سیاسی از جمله مهم ترین نهادهای سیاسی در نظام های دموکراتیک محسوب می شوند. در واقع، به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران دموکراسی بدون وجود احزاب سیاسی کارآمد و قوی بی معناست. علیرغم اهمیت احزاب سیاسی برای نظام های دموکراتیک متاسفانه در کشور ما احزاب سیاسی قدرتمند شکل نگرفته اند. ضعف احزاب سیاسی در کشور ما می تواند دلایل متعددی داشته باشد که در تحقیقات و پژوهش های مختلف به برخی از این دلایل پرداخته شده است. اما یکی از فاکتورهایی که می تواند تأثیرات عمیقی بر احزاب سیاسی و نظام حزبی در هر کشور بگذارد ولی در تحقیقات صورت گرفته در کشورمان به آن پرداخته نشده است فاکتور نظام انتخاباتی است. این در حالی است که به اعتقاد صاحب نظران مسایل احزاب و دموکراسی، نظام انتخاباتی مورد استفاده در هر کشور از جمله مهمترین عوامل شکل دهنده به نظام حزبی در هر کشور می باشد. در این مقاله تلاش شده تا ضمن معرفی انواع مختلف نظام های انتخاباتی، نوع نظام انتخاباتی به کار رفته در انتخابات مجلس شورای اسلامی مشخص شده و تأثیر این نظام انتخاباتی بر وضعیت احزاب سیاسی در جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گیرد.