هدف : بررسی روند تأسیس و توسعه کتابخانه ملی ایران از اواخر عهد قاجار تا پایان پهلوی اول. روش/رویکرد پژوهش : در این پژوهش برپایه اسناد و منابع تاریخی و به شیوه توصیفی-تحلیلی به موارد زیر پرداخته می شود: 1. عوامل سیاسی-اجتماعی مؤثر در پیدایش کتابخانه ملی؛ 2. تأثیر غرب در پیدایش کتابخانه ملی در ایران؛ 3. روند قانونمندشدن و دولتی شدن کتابخانه ملی یافته ها و نتیجه گیری : افزایش روابط ایران و غرب در دوره قاجار و الگوبرداری از پیشرفت های فرهنگی و تمدنی نظیر پیدایش صنعت چاپ، توسعه مدارس، ایجاد مؤسسات آموزش عالی، افزایش شمار تحصیل کردگان و تکاپوی چهره های روشن فکر و فرهنگ دوست، زمینه پیدایش کتابخانه ملی را در ایران فراهم کرد. هسته اولیه این کتابخانه از ادغام دو کتابخانه مهم آن دوره یعنی کتابخانه دارالفنون و معارف تشکیل شد. در سال 1356ق/1316ش برای نخستین بار سازمان و تشکیلات این کتابخانه بانام دایره کتابخانه ملی دولتی شکل گرفت و ساختمان آن با تلاش مهدی بیانی و علی اصغر حکمت و نقشه طراحی شده آندره گدار، در میدان مشق تهران احداث شد.
