آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۰

چکیده

نخستین گام در تفسیر قرآن آگاهی از مفاد و مفهوم واژه های به کاررفته در آن است تا از آمیختن معنای واژه ها با یکدیگر و سطحی نگری در مقصود الهی جلوگیری شود. مجاهد بن جبر از جمله مفسران مشهور تابعی است که اساس تفسیر خود را بر شرح و توضیح واژگان بنا کرده است. اهمیت بررسی تفاسیر کهن زمانی آشکار می شود که بدانیم خاستگاه بسیاری از مباحث علوم قرآنی، کلامی و غیره تفاسیر کهن بوده است. واضح است طرح روشمند آراء مفسران تابعی همچون مجاهد که قریب به عصر نزول می زیسته اند، راه را برای فهم صحیح قرآن هموار می سازد. بدین ترتیب با تتبع در روایات تفسیری وی و قرائنی که در این باره مجاهد از آن بهره جسته است، می توان به چگونگی تبیین و تفسیر واژگان از نگاه او دست یافت. این جستار که به شیوه توصیفی – تحلیلی به رشته تحریر درآمده است در ابتدا به مباحثی چون شرح لغات، وجوه و نظایر و کلمات دخیل پرداخته است چرا که بخشی از نکات تفسیری وی مربوط به ریشه یابی لغات است سپس بررسی قرائنی متصل به کلام مانند سیاق و اسباب النزول و قرائنی منفصل از کلام مانند استشهاد به قرآن، سخنان پیامبر (ص) و دیگر صحابه و بهره گیری از حوادث تاریخی و قرینه عقلی به بحث نهاده شده است.

تبلیغات