بررسی عوامل مؤثر بر صادرات صنایع ایران با تأکید بر متغیر ساختار بازار (رهیافت داده های تابلویی پویا) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر متغیرهای سهم بازار به عنوان یک متغیر ساختاری، شدت هزینه های تحقیق و توسعه و شدت هزینه های تبلیغات به عنوان متغیرهای رفتاری بازار، نرخ واقعی ارز به عنوان متغیر قیمتی و سودآوری به عنوان متغیر عملکردی، بر صادرات زیربخش های صنعتی ایران، طی سال های 1379-1386 می باشد. در مطالعات اقتصادی، علاوه بر عوامل کلان مؤثر بر صادرات غیر نفتی و به خصوص صادرات صنعتی، عوامل خردی نیز بر آن اثرگذار هستند که در مطالعات انجام شده در ایران کمتر به آن ها پرداخته شده است. برای این منظور از آمار و اطلاعات مربوط به کارگاه های صنعتی با ده نفر کارکن و بالاتر کشور، برای 23 کد دو رقمی بخش صنعت ایران استفاده شده و مدل تحقیق با استفاده از رهیافت داده های تابلویی پویا و تخمین زننده گشتاور تعمیم یافته برآورد شده است. نتایج این مطالعه، دلالت بر اثر مستقیم سهم بازار، شدت هزینه های تحقیق و توسعه، شدت هزینه های تبلیغات، سودآوری و نرخ واقعی ارز بر صادرات در زیر بخش های صنعت ایران داشته و تأثیرگذاری سهم بازار بر صادرات زیربخش های صنعتی، در مقایسه با سایر متغیرهای توضیحی مدل، بیشتر می باشد. لذا بر این اساس، ساختار بازار از مهم ترین متغیرهای اثرگذار بر صادرات بخش صنعت ایران محسوب می شود. همچنین با توجه به تأثیر مستقیم اثر هزینه های تحقیق و توسعه بر صادرات، افزایش سرمایه گذاری در امر تحقیقات و پژوهش های صنعتی از سوی مدیران و سیاست گذاران بخش صنعت ایران، می تواند زمینه های ارتقای صادرات غیر نفتی و به خصوص صادرات محصولات صنعتی در ایران را فراهم نماید.