آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۱

چکیده

از براهین مشهور در اثبات وجود خداوند، برهان وجوب و امکان است، که برای اولین بار توسط ابن سینا در آثارش تقریر شده است. نقدهایی این برهان در جهان اسلام و جهان غرب از سوی بعضی از متفکران از جمله غزالی، ابن رشد، ملاصدرا، هیوم، کانت، راسل و...وارد شده است. از نقدهای وارده بر آن، این ادعا است که در آن به وجود مستقل و حقیقی برای مجموعه موجودات جهان قایل شده و از این منظر دچار مغالطه ترکیب شده است. این نقد در هردو حوزه اسلامی و غربی مطرح می باشد. ملاصدرا معتقد است که تقریر شیخ اشراق از این برهان دچار چنین اشکالی است. با بررسی مشخص می شود که تقریر ابن سینا و شیخ اشراق و حتی تقریر صدرالمتالهین دارای إشکال قایل شدن به وجود مستقل برای مجموعه جهان می باشد، اما برخلاف نظر غزالی و راسل و دیگران هیچ کدام منجر به مغالطه ترکیب نمی شود. این نوشتار درصدد تبیین این موضوع است.

تبلیغات