انسجام واژگانی و دستوری با رویکرد به واژه های مکرر در دیوان منوچهری (بر اساس نظریه هلیدی و حسن)

چکیده

در این پژوه ش با به ره گی ری از نظ ریه تکامل یافته انسج ام هلی دی و حسن (۱۹۸۵) در زب ان شناس ی نقش گ را، به تحلیل انسجام و پیوستگی در ابیاتی که با روی کرد به «واژه های مکرر» در دیوان منوچهری بوده پرداخت ه ایم تا روشن نماییم ابیات این دی وان ارتباط معن ای ی زنجی ره های انسج امی را چگونه محقق می س ازند. بر اساس این نظ ریه، «انسج ام» روابط میان عناص ر سازن ده متن است اما صرف دست یافت ن به ع وام ل انسج ام در متن، آن متن را منسج م نمی کند؛ بلکه پس از نش ان دادن این ع وام ل، بررسی پیوستگی متن مورد نظر بر پایه هماهنگی انسجامی ضروری است. در این پژوهش اثبات شد که ابیات منوچهری از انسج ام و پیوستگی بالایی برخوردار است. از کل ۴۵۶ گره انسجامی این مقاله، در «انسجام واژگانی»، از مجموع «4/41%» گره به ترتیب: «تکرار با بسامد 1/26%»، «باهم آی ی 4/7%»، «تضاد معنایی 2/4%»، «هم معنایی 2%» و «شمول معنایی 1/7%» کمترین بسامد واژگان ی را به خود اختصاص داده اند. در «انسج ام دستوری» نیز به ترتیب: «ارجاع شخصی و اش اری 7/21% »، «ادات رب ط 8/15%»، «حذف 9/14% »، «ارج اع سنجشی 4% » و «ج انشینی 2/2%» به چشم می خورند.

متن