فردگرایی افراطی

هدف تحقیق حاضر، بررسی میزان تعلق اجتماعی مردم به جامعه ایران و رابطة آن با اعتماد اجتماعی و فرد گرایی بوده است. تحقیق از نوع پیمایشی بوده و اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. جامعه آماری، افراد بیست سال به بالای شهر مشهد در سال 1390 با جمعیتی معادل 1530827 نفر بوده و تعداد حجم نمونه 384 نفر بوده و از شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای برای تخصیص حجم نمونه استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد میانگین میزان تعلق اجتماعی پاسخگویان نمره 7/2 بوده است و تا نمره 5 که ماکزیمم آن بوده است، به مقدار 3/2 نمره فاصله داشته است. یعنی میزان تعلق اجتماعی مردم مشهد به جامعه ایران در سطح متوسط بوده است. با افزایش سن، تعلق اجتماعی نیز افزایش یافته است. میزان تعلق اجتماعی در بین قوم فارس نسبت به سایر اقوام و همین طور شاغلان نسبت به سایر افراد و در طبقه متوسط نسبت به طبقات دیگر بیشتر بوده است. مجموع متغیرهای مستقلی که وارد رگرسیون چند متغیره شده اند با40 درصد ضریب تعیین، تغییرات مربوط به متغیر تابع را تبیین کرده اند (40/0R2=) که متغیر «اعتماد اجتماعی» با ضریب تعیین 61/0 بیشترین تأثیر بر تعلق اجتماعی را داشته و سپس «فردگرایی افراطی» با ضریب تعیین 18/0- در مرتبه بعدی تأثیر گذاری قرار گرفته است؛ بنابراین افزایش بی اعتمادی اجتماعی در افراد، بیشترین آسیب را بر میزان تعلق اجتماعی آنان داشته است

وجود نظم در روابط اجتماعی اساس زندگی جمعی است اخلال در روابط اجتماعی می­تواند موجب بی نظمی اجتماعی گردد. رویکرد نظری تحقیق حاضر این است که فرسایش سرمایه اجتماعی که به نوعی ضعف پیوندهای عینی و ذهنی برون گروهی در جامعه است می­تواند موجب بی هنجاری یا قانونگریزی در جامعه گردد. در این تحقیق از نظریه پاتنام و فوکویاما برای تحلیل فرسایش سرمایه اجتماعی استفاده گردید. روش تحقیق پیمایش بوده و جامعه آماری تحقیق افراد بالای 24 سال شهر تهران می­باشند.که از میان آن­ها 400 نفر به­عنوان نمونه تحقیق به روش نمونه­گیری چند سطحی انتخاب شده­اند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش­نامه محقق ساخته می­باشد. برای بررسی قانونگریزی،آن را به دو بعد ذهنی(جهت­گیری) و عینی(رفتار) تقسیم کرده و به بررسی رابطه بین متغیرهای مستقل در هر دو بعد پرداختیم. در بررسی متغیرهای زمینه­ای بین جنسیت، وضعیت تاهل، نوع شغل، سن، تحصیلات و وضعیت اقتصادی با هر دو بعد قانونگریزی رابطه معنی داری دیده شده است. متغیرهای اصلی تحقیق به همراه تاثیر کلشان بر متغیر وابسته عبارتند از: پنداشت از فردگرایی در جامعه(17/0)، فردگرایی افراطی(32/0)، عدم اعتماد عام(09/0)، عدم اعتماد مدنی(15/0)، روابط رسمی ضعیف (03/0) و روابط غیر رسمی(24/0). این متغیرهای به همراه قانونگریزی ذهنی(24/0) 25 درصد از تغییرات متغیر وابسته اصلی تحقیق (قانونگریزی عینی) را تبیین کرده­اند. این درحالی است که تاثیر این متغیرها (به­جز روابط غیر رسمی) بر قانونگریزی ذهنی 40/0 می­باشد. این نتایج نشان می دهد که فرسایش سرمایه اجتماعی بر جهتگیری قانونگریزانه تاثیر بیشتری نسبت به رفتار قانونگریزانه دارد.

تحولات اخیر جمعیتی کشور بیش از هر عاملی، ریشه در باورها، ارزش ها و نگرش های زوجین نسبت به فرزندآوری دارد؛ زیرا تصمیم به فرزندآوری یا بی میلی به آن، کُنشی معنادار است که به صورت تصادفی رخ نمی دهد، بلکه مبتنی بر پنداشت ها و متأثر از پیش فرض هایی است. هدف این نوشتار بررسی و ارزیابی اندیشة «فرزند کمتر، زندگی بهتر» است؛ اندیشه ای که نقش مهمی در بی میلی خانواده های ایرانی به فرزندآوری دارد. نویسندگان در این زمینه می کوشند ضمن کشف خاستگاه این اندیشه، زمینه ها و انگیزه های ظهور و رشد آن را در جامعة معاصر ایران پی گیری کنند. «گسترش اندیشه های مالتوسی»، «رشد استقلال خواهی زنان» و «رشد باورهای فردگراییِ افراطی»، از جمله زمینه ها و انگیزه های مهمی است که پژوهش حاضر، با روش اسنادی و رویکرد توصیفی تحلیلی به شرح و نقد آنها می پردازد.

فردگرایی مفهومی است که در مقابل جمع گرایی جامعه سنتی قرار می گیرد. جامعه فردگرا عدم همنوایی با جمع را ارزش تلقی می کند و بر شکوفایی فردی و بازاندیشی در سنت ها و هنجارهای اجتماعی تأکید می کند؛ هم چنین طبق آن چه عموماً در جامعه شناسی از مفهوم همبستگی اجتماعی مستفاد می شود، این مفهوم به درجه یا نوع هم گرایی یک جامعه و در واقع، به پیوندها و روابطی که اعضای یک جامعه یا گروه را به یکدیگر مرتبط می سازند، اشاره دارد؛ لذا با توجه به این مفاهیم هدف تحقیق حاضر تبیین میزان رابطه شکل گیری فردگرایی افراطی با همبستگی اجتماعی در شهروندان تهرانی است. جامعه آماری این پژوهش شامل شهروندان 65-18ساله تهران می باشد. که تعدادشان بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1390، 5876659 نفر می باشد که در میان مناطق شه تهران با توجه به حجم نمونه که حداقل 384 نفر می بایست باشد، 400 نفر در مجموع و هر منطقه تعداد 80  پرسشنامه با روش نمونه گیری تصادفی پر شد. نتایج تحقیق نشان دهنده این مطلب است که بین دو متغیر فردگرایی افراطی و همبستگی اجتماعی همبستگی نسبتاً ضعیفی وجود دارد و جهت رابطه نیز منفی و معکوس است. مقدار ضریب تعیین تعدیل شده نشان میدهد که متغیر مستقل فردگرایی افراطی قادر به تبیین 9/1 درصد از تغییرات متغیر وابسته (همبستگی اجتماعی) است.

مقدمه: تحقیق حاضر با هدف بررسی میزان فردگرایی افراطی و رابطه اعتماد اجتماعی با آن، انجام گرفته است. فردگرایی افراطی به عنوان یک آسیب اجتماعی، بر اولویت اهداف فردی و گرایش به خودمختاری تأکید دارد؛ از طرفی، افزایش نفع طلبی های خودخواهانه، زمینه کاهش دلبستگی و تعهدات فرد نسبت به جامعه ملی را فراهم می کند. در چنین شرایطی، افراد در تعارض نفع جمعی با نفع فردی، نفع خود را برمی گزینند، حتی اگر به دیگران آسیب برسانند. روش: این تحقیق در سال1390، به روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه اجرا شده است. جامعه آماری تحقیق، افراد بالای 20 سال شهر مشهد با جمعیتی معادل 1530827 نفر بوده و حجم نمونه با فرمول کوکران، 384 نفر برآورد گردید که با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، انتخاب شدند. یافته ها: میانگین فردگرایی افراطی در سطح متوسط (6/2) و میانگین اعتماد اجتماعی در سطح پایین (2) قرار داشت. بین اعتماد اجتماعی و فردگرایی افراطی رابطه منفی وجود داشت. در تحلیل رگرسیونی چندمتغیره، مجموع متغیرهای مستقلی که در مدل نهایی باقی ماندند، 53 درصد از تغییرات فردگرایی افراطی را تبیین کردند که در این میان، تأثیر متغیرهای اعتماد مدنی، تحصیلات، طبقه اجتماعی، اعتماد بین شخصی، اعتماد تعمیم یافته و سن به ترتیب بیشتر بوده است. بحث: سطح اعتماد اجتماعی در همه ابعاد تعاملات اجتماعی، پایین بوده و افزایش این بی اعتمادی، باعث افزایش فردگرایی افراطی در جامعه شده است.