شایستگی شغلی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی نیازهای آموزشی یک شرکت بیمه در سه حیطة استاندارد شغلی، توانمندسازی و حل مسئله با استفاده از مدل نیازسنجی استاندارد مهارت اجرا گردیده است. جامعة آماری، شامل کلیة شاغلین در شرکت بیمه مورد بررسی در سال 1389 است. نمونة آماری برابر با 210 نفر از شاغلین است. پرسش نامه های استاندارد مهارت، ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات است. پس از تحلیل و بررسی ویژگی شغل ها، به تدوین شایستگی های شغلی، متناسب با شرح وظایف آنها در حیطة قابلیت متناسب با آن شایستگی پرداخته شد و پس از آن جهت بررسی شایستگی های کارکنان، به تدوین نیازهای آموزشی و شغلی آنها پرداخته شد. پس از بررسی نیازهای برآمده و تطبیق آنها با مدل نیازسنجی استاندارد مهارت (SS) به دسته بندی نیازها در 3 حیطه کلی نیازهای حل مسئله، نیازهای توانمندساز و نیازهای استاندارد شغلی پرداخته شد. از نتایج پژوهش، می توان این گونه استنباط کرد که نیازهای استاندارد شغلی، بیش از 70% نیازهای کارکنان را شامل می شود که این امر حاکی از این است که کارکنان در نیازهای استاندارد شغلی و همسان سازی کمبودهای دانشی، مهارتی و نگرشی خود با استانداردهای بین المللی مشکل دارند و دلیل اصلی این مسئله عدم همبستگی بین شغل و شاغل و نداشتن مهارت های مرتبط با شغل است.

امروزه میان صاحبنظران این توافق وجود دارد که منابع انسانی مهمترین مزیت رقابتی و سرمایه هر سازمانی است از آنجا که سازه شایستگی مبتنی بر مدلهای نظری مختلف، از متغیرهای متعددی تشکیل شده است، بهره گیری از روشهای بهینه شناسایی ابعاد سازه، در شناسایی ابعاد حقیقی شایستگی کمک شایانی می نماید. پژوهش حاضر تلاش کرده در یکی از سازمانهای وابسته به بنیاد تعاون بسیج مبتنی بر روش مقیاس بندی چندبُعدی (MDS) ، ابعاد اصلی تشکیل دهنده شایستگی شغلی کارکنان را شناسایی کرده و نشان دهد که هر یک از این ابعاد از چه متغیرهایی تشکیل شده اند. جامعه آماری تحقیق شامل تمامی کارکنان سازمان مذکور می باشد که مجموعاً بالغ بر 6000 کارمند هستند. با درنظر گرفتن توصیه ها در خصوص کفایت داده ها در تحلیلهای مبتنی بر کاهش ابعاد و با توجه به در اختیار داشتن لیستی از اسامی کارکنان، به روش نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه ای با حجم 1500 نفر از کارمندان انتخاب و اطلاعات مربوط به 20 متغیر موثر بر شایستگی شغلی کارکنان بر اساس مستندات مندرج در پرونده شغلی ایشان احصاء گردید. پس از تحلیل داده ها، براساس اطلاعات نمودار سنگریزه و مقادیر استرس خام نرمال و استاندارد شده 008/0 و 009/0، برازش مدل دو بُعدی تایید شد. نتایج حاصل از تحلیل روش مقیاس بندی چندبُعدی نشان داد که متغیرهای تاثیرگذار بر شایستگی را می توان در یک ماتریس دوبُعدی شامل بعد فردی-سازمانی و بعد فنی-ارتباطی افراز نمود.

هدف پژوهش حاضر، فهم ماهیت شایستگی شغلی و تأثیر آن در افزایش بهره وری سازمانی است. روش به کار رفته در پژوهش، روش آمیخته بوده است. روش های آمیخته دارای دو بخش کیفی و کمّی هستند. بخش کیفی با استفاده از روش نظریه پردازی داده بنیاد و بخش کمّی با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری انجام گرفته است. ابزار جمع آوری اطلاعات در بخش کیفی مصاحبه های نیمه ساختاریافته بوده که متن آنها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. در بخش کمّی، پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی و پایایی آن بررسی شد. با توجه به کدهای احصاشده از مصاحبه ها و استخراج کدها، تعداد 122 کد باز، 23 مفهوم،10 طبقه فرعی و در نهایت 6 مقوله اصلی استخراج شدند. از این میان بُعد مدل های شایستگی به عنوان پدیده محوری و ابعاد تدوین قوانین و مقررات مؤثر و مدیریت نوین به عنوان پدیده علّی شناسایی شدند. با توجه به یافته های بخش کیفی، برای تأیید ارتباط ابعاد با متغیرها و مدل مفهومی پژوهش از نرم افزار PLS استفاده گردید، مشخص شد کلیه ابعاد به دست آمده با ضریب اثر و ضریب معناداری قابل قبول، بر بهره وری سازمانی اثرگذار هستند و مقادیر محاسبه شده برای معیار نیکویی برازش مدل پژوهش، نیز محاسبه که مقادیر مجاز و قابل قبولی داشتند.

آموزش با کیفیت پیش نیاز اقتصاد شکوفا یک کشور است. با در نظر گرفتن رویکردهای جدید می توان کیفیت آموزش را ارتقا داد. از سوی دیگر توجه به ویژگی ها و شایستگی های متخصصان حوزه آموزش و تمرکز بر شایسته محوری نیروی انسانی این حوزه، رویکردی دیگر است که ارتباط مستقیمی با کیفیت آموزش و بهبود رقابت در این بازار خواهد داشت. لذا هدف پژوهش حاضر، تبیین شایستگی های کلیدی نیروی انسانی حوزه آموزش با رویکرد بازاریابی خدمات آموزشی است. این مطالعه، با بکارگیری از روش فراتحلیل به منظور تحلیل نتایج پژوهش های انجام شده مرتبط با شایستگی های لازم در خدمات آموزشی طی سال های (2005-2020) و (1385-1399) صورت گرفته است. از 91 منبع اولیه، ابتدا 67 منبع براساس چکیده انتخاب، سپس 39 منبع بر اساس محتوا گزینش و در نهایت 12 منبع به عنوان منابع مرتبط، بررسی شدند. ابتدا ناهمگنی اندازه اثر مورد تایید قرار گرفت و سپس اندازه اثر هر شاخص با بکارگیری نرم افزار CMA بررسی شد. با نتایج آزمون Q مبنی بر ناهمگن بودن مطالعات با اطمینان 99 درصد، استفاده از ترکیب نتایج مدل آثار تصادفی مورد تایید قرار گرفت. با توجه به نتایج آثار تصادفی در تحلیل نرم افزار ، 24 شایستگی کلیدی در حیطه بازاریابی خدمات آموزشی احصا شد. یافته ها نشان داد که شایستگی های "مدیریت زمان" و "خلاقیت و نوآوری" به ترتیب با اندازه اثر0.584 و 0.538 بیشترین و شایستگی های "مهارت شنوندگی" و "قدرت تجزیه و تحلیل" با مقدار برابر 0.285 کمترین مقدار اندازه اثر را در میان شایستگی های کلیدی داشتند.

با توجه به گسترش کسب و کارهای آنلاین استفاده از مشاورین متخصص در این زمینه امری ضروری است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل پارادایمی شایستگی های شغلی مشاورین کسب وکارهای آنلاین و پیامدهای آن انجام شد. روش پژوهش کیفی با رویکرد زمینه ای بود. در این پژوهش ابتدا نمونه ها به صورت هدفمند وسپس به صورت گلوله برفی انتخاب شدند. مصاحبه های به صورت عمیق نیمه ساختار انجام شد. در نهایت با فرآیند کدگذاری باز، محوری وانتخابی، 5 مقوله گزینشی و 25 مقوله محوری . مولفه-های شایستگی ها (کسب اطلاعات بروز، برخورداری ازمهارت های چندگانه و اخلاق مداری مشاورین)، شرایط علی(کسب و کار آنلاین شامل پنج مقوله ی تلاش جهت کسب دانش تخصصی، تسلط برتکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، تجربه تجارت آنلاین، داشتن نظم و دیسیپلین در کار ومدیریت منعطف)، شرایط زمینه ای (عملکرد مدیریتی دولت، عملکرد ساختاری دولت، رشد فرهنگ مشاوره در جامعه)، شرایط مداخله گر (بی ثباتی و ساختار نیافتگی اقتصاد در ایران، بوروکراسی ناکارآمد و دست و پاگیر، فقدان قوانین حمایت کننده از صاحبان کسب و کار و محدودیت ها و ضعف های درون شغلی)، راهبردها (راهبردهای سیستماتیک و برنامه-ریزی شده توسط دولت، کسب دانش و اطلاعات به روز در حوزه کسب و کار آنلاین، آموزش عملی و کاربردی کسب و کار آنلاین، دارا بودن قدرت تشخیص، استفاده از تجربه دیگران و گروه های مرجع در حوزه کاری خود) و پیامدها (تفکر راهبردی، توانمندسازی خود، اخلاق مدنی در انجام وظایف شغلی، مدیریت عملکرد) استخراج شدند. مقوله های بدست آمده در این پژوهش ضمن متمایزسازی شغل مشاورین به الگویی دست یافت که می تواند مبنای عملکرد مشاورین کسب وکار آنلاین قرار گیرد.

زمینه و هدف: رویدادهای خارجی مثل تغییرات محیطی، تحولات فناوری، سیاست های بازنشستگی و ... که باعث شود فرد به طور فعال در مسیر شغلی خود حرکت نکند، شوک شغلی محسوب می شود. هدف این پژوهش بررسی تاثیر شوک های شغلی بر توسعه مسیر شغلی با توجه به نقش متغیر میانجی شایستگی شغلی کارکنان در شهرداری شهر رفسنجان می باشد.روش بررسی: مطالعه حاضر با استفاده از مطالعات مقطعی و روش همبستگی در جامعه آماری 120 نفری از کارکنان شهرداری رفسنجان انجام شد. تعداد نمونه با استفاده از جدول مورگان 92 نفر تعیین و روش نمونه گیری تصادفی ساده بود. جمع آوری اطلاعات از طریق سه پرسشنامه انجام شد و برای تحلیل داده ها از مدلسازی ساختاری PLS استفاده گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که شوک های شغلی بر توسعه مسیر شغلی تاثیر معناداری دارد. همچنین مولفه های خوش بینی شغلی، رونق و شکوفایی، و انگیزه برای ادامه کار بر توسعه مسیر شغلی تاثیر معناداری دارد. اما جابجایی شغلی و تصمیم گیری های شغلی بر توسعه مسیر شغلی تاثیر معناداری ندارد. شوک های شغلی بر توسعه مسیر شغلی با توجه به نقش متغیر میانجی شایستگی شغلی کارکنان تاثیر معناداری دارند.نتیجه گیری: شوک های شغلی بر بسیاری از مشاغل و فرایندهای انجام کار تاثیر گذاشته و زمینه ساز تلاطم هایی در مسیر شغلی کارکنان می شود. با پیش بینی شوک های شغلی و بروز عکس العمل مناسب،می توان از صدمات این شوک ها جلوگیری کرد.

 جانشین پروری به عنوان یک زیرسیستم مدیریت منابع انسانی بر یادگیری سازمانی، افزایش رضایت شغلی کارکنان، نرخ گردش نیرو و عملکرد مالی سازمان تأثیرگذار است. همه شرکت ها از هر نوعی، به مقوله جانشین پروری می پردازند و شرکت آبفای کاشان هم از این قاعده مستثنا نیست. ازاین رو هدف پژوهش حاضر، طراحی نظام مدیریت جانشین پروری در صنعت آب و فاضلاب کاشان است. نوع تحقیق ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر روش، کیفی- کمی است. این تحقیق در چندین مرحله انجام شده که دو مرحله اول کیفی و مرحله های بعدی، کمی است. مرحله اول شامل شناسایی شایستگی ها از منابع علمی دانشگاهی و منابع شرکت آبفاست که هشتاد شایستگی در این مرحله شناسایی شد. در مرحله دوم، شاخص های شناسایی شده، مورد ارزیابی مدیران شرکت آبفا قرار گرفت که ازطریق روش دلفی، با 33 شاخص شایستگی، مدل شایستگی مدیران شرکت آبفا طراحی شد و شامل شایستگی های فردی، مدیریتی و شغلی است. در مرحله سوم، شایستگی های شناسایی شده برای اولویت بندی، مورد نظرخواهی قرار گرفت که ازطریق تکنیک چندمعیاره تاپسیس، اولویت بندی به تفکیک جایگاه های مدیریتی در شرکت انجام شد. همچنین وضعیت کلی شرکت آبفای کاشان براساس شایستگی های فردی و شایستگی های مدیریتی-سازمانی نشانگر این است که شرکت آبفای کاشان در شایستگی های تعلق و وفاداری سازمانی، هوش اخلاقی و تعهد کاری، بیشترین امتیاز و در شایستگی جانشین پروری و مدیریت افراد، مدیریت عملکرد و مدیریت پروژه کمترین امتیاز را داراست.

هدف از پژوهش حاضر، سنجش شایستگی های شغلی مدیران روابط عمومی ادارات کل ورزش و جوانان ایران بود. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی و ازنظر راهبرد پیمایشی بود. جامعه آماری شامل تمامی مدیران و کارکنان بخش های روابط عمومی در وزارت ورزش و جوانان (25 نفر)، ادارات کل ورزش و جوانان استان ها (82 نفر) و ادارات ورزش و جوانان مراکز استان ها (53 نفر) بودند. بر اساس روش نمونه گیری کل شمار، تمامی افراد جامعه به عنوان نمونه انتخاب شدند(160 نفر). به منظور جمع آوری داده ها از «پرسش نامه شایستگی های مدیران روابط عمومی» رنجبر (1396) استفاده شد. از مدل های تحلیل عاملی تأییدی در نرم افزار اموس و آزمون رتبه بندی فریدمن در نرم افزار اس پی اس اس برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد مدل پژوهش، شایستگی های شغلی مدیران روابط عمومی ادارات کل ورزش و جوانان را می تواند با 3 عامل شایستگی های عمومی، اجتماعی و وظیفه ای  و 12 بعد شایستگی های ادراکی، اقتضایی، اجرایی، کارگروهی، رهبری، شبکه سازی، روابط بین فردی با عموم، روابط اجتماعی با عموم، رابطه حرفه ای با عموم، مدیریت رویداد، مدیریت ارتباطات بحران و مدیریت وجهه تبیین کند. همچنین بر اساس نتایج آزمون فریدمن، شایستگی های مدیران روابط عمومی به ترتیب اولویت عبارت بودند از: شایستگی های اجتماعی، شایستگی های عمومی و شایستگی های وظیفه ای. لذا برای انتخاب مدیران روابط عمومی ورزشی نیاز است به شایستگی های مناسب حرفه روابط عمومی به طور خاص و به شایستگی های عمومی، اجتماعی و وظیفه ای آنها به طور عام توجه شود.