ظرفیت تغییر سازمانی

در عصر کنونی ظرفیت تغییر سازمانی یک قابلیت سازمانی مهم و استراتژیک و منبعی برای مزیت رقابتی شناخته شده است متفکران استراتژیک سازمان ها باید از فرآیندها و بحران های روزانه فراتر رفته و توجه خود را بر توسعه ظرفیت سازمان برای پاسخگویی موثر به عدم اطمینان های محیطی معطوف دارند. در این پژوهش با جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای از 29 سازمان دولتی، سطح تفکر استراتژیک و ظرفیت تغییر در آن ها ارزیابی شد و رابطه این دو مفهوم با آزمون همبستگی مورد بررسی قرار گرفت. الگوی مورد استفاده برای ارزیابی تفکر استراتژیک، مدل پنج عنصر تفکر استراتژیک جین لیدکا و الگوی ارزیابی ظرفیت تغییر سازمانی، مدل هشت بعدی ویلیام جاج می باشد. تحلیل های آماری نشان داد سازمان هایی که سطح تفکر استراتژیک بالاتری دارند، از ظرفیت تغییر سازمانی بالاتری نیز برخوردارند. همچنین مشخص شد همبستگی مثبت و معنی داری میان هر یک از عناصر پنجگانه تفکر استراتژیک (دید سیستمی، تمرکز بر هدف، فرصت جویی هوشمندانه، تفکر در زمان و فرضیه محوری) و ظرفیت تغییر سازمانی وجود دارد. بعلاوه نتایج پژوهش وجود همبستگی مثبت و معنی دار میان تفکر استراتژیک و هر دو بعد سرمایه انسانی و زیرساخت های اجتماعی ظرفیت تغییر سازمانی را تأیید کرد.

رشد روزافزون تجارت اجتماعی، سبب گسترش استفاده شرکت های موفق از این تکنولوژی جدید برای کسب موفقیت بیشتر شده است. با وجود این اهمیت، برای پیاده سازی آن مدیریت تغییر درستی صورت نگرفته است. به همین منظور، هدف اصلی پژوهش حاضر طراحی چارچوبی برای پیاده سازی تجارت اجتماعی با تأکید بر ظرفیت تغییر سازمانی است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش جمع آوری داده ها توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را صاحب نظران حیطه تجارت اجتماعی، رسانه های اجتماعی و مدیریت تغییر تشکیل می دهد که با استفاده از روش نمونه گیری قضاوتی (هدفمند) 34 نفر برای نمونه انتخاب شدند. پس از شناسایی و تأیید ابعاد و شاخص ها توسط آزمون دوجمله ای، به منظور اولویت بندی آنها از روش تحلیل شبکه ای (ANP) استفاده شده است. چارچوب پیشنهادشده پژوهش در قالب پنج بعد و بیست وچهار شاخص ارائه شده که به ترتیب اولویت شرایط تکنولوژیکی، عوامل رقابتی، شرایط منابع (مالی/ زمانی)، حمایت محیطی و شرایط سازمانی تغییر هستند. شاخص های متناظر هر یک از ابعاد نیز به ترتیب اهمیت اولویت بندی شدند. نوآوری این پژوهش از لحاظ موضوعی و استخراج فهرست جامعی از عوامل و اولویت بندی آنهاست.

در دانشگاه ها توجه به زیرساخت هایی که در مدیریت دانش به کار می رود، از ضرورت خاصی برخوردار است. همچنین امروزه مراکز آموزش عالی برای انطباق مداوم با شرایط متغیر بیرونی، باید ضمن نوآوری، ظرفیت مناسبی برای تغییر داشته باشند. بنابراین هدف پژوهش پیش رو، سنجش رابطه میان زیرساخت های مدیریت دانش و ظرفیت تغییر سازمانی و مطالعه وضعیت آنها است. پژوهش به روش پیمایشی همبستگی انجام گرفت. جامعه آماری شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه مورد مطالعه بوده است که از بین آنها 167 نفر برای نمونه انتخاب شد. داده ها و اطلاعات لازم پژوهش به کمک ابزار پرسشنامه، از نوع محقق ساخته به دست آمده است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد میان زیرساخت های مدیریت دانش و ظرفیت تغییر سازمانی، همبستگی معنادار و مثبتی وجود دارد و وضعیت زیرساخت های مدیریت دانش و ظرفیت تغییر سازمانی در مجموع مناسب است. بر اساس یافته ها، اگر دانشگاه از زیرساخت مناسب دانش برخوردار باشد، مدیریت دانش تسهیل شده و مدیریت کارآمد دانش، می تواند(نند) بر بهبود ظرفیت تغییر سازمانی مؤثر باشند.

هدف از این تحقیق تاثیر هوش استراتژیک بر ظرفیت تغییر سازمانی با نقش نقش تعدیل گر محیط حقوقی در سازمان های ورزشی بود. روش تحقیق توصیفی همبستگی بود که به روش میدانی انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق را کلیه مدیران عالی و ستادی وزارت ورزش و جوانان، مدیران کل ادارات ورزش و جوانان استان ها، روسای فدراسیون های ورزشی به تعداد 150 نفر تشکیل می دادند. با توجه به محدود بودن جامعه، از روش نمونه گیری کل شمار برای نمونه گیری استفاده شده و 116 پرسشنامه جمع آوری گردید. ابزار تحقیق سه پرسشنامه استاندارد محیط حقوقی نیک نژاد (1395)، پرسشنامه هوش استراتژیک هنری (1396) و پرسشنامه ظرفیت تغییر سازمانی جاج (2009) بود که پس از تایید روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفت. برای توصیف داده ها از میانگین، انحراف معیار، درصد، فراوانی و جداول از طریق نرم افزار Spss V23 و برای استنباط آماری داده ها از طریق مدل سازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار IBM Amos 23 در دو بخش مدل اندازه گیری و بخش ساختاری انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که هوش استراتژیک بر ظرفیت تغییر سازمانی در سازمان های ورزشی تاثیر معنی داری دارد (01/0=p). نقش تعدیل گر محیط حقوقی در تاثیر هوش استراتژیک بر ظرفیت تغییر سازمانی نیز معنی دار بوده و همچنین مدل حاصل از محیط حقوقی، تاثیر استراتژیک و ظرفیت تغییر سازمانی از برازش کافی برخوردار بود. توجه به هوش استراتژیک مدیران و آماده سازی محیط حقوقی مناسب ظرفیت تغییر سازمانی را افزایش خواهد داد.