ساختار سلسله مراتبی

در شکل گیری، استقرار وسازمانیابی سکونتگاه های روستایی عوامل محیط طبیعی - اکولوژیک، اجتماعی، اقتصادی، تاریخی و سیاسی تأثیرگذار هستند. مقاله حاضر بر این اساس، بدنبال تبیین اثرگذاری عوامل طبیعی (محیط طبیعی-اکولوژیک) برتحول پذیری سازمان فضایی 11 روستای دهستان لواسان کوچک است. روش تحقیق توصیفی -تحلیلی بوده و برای جمع آوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای استفاده گردیده است. همچنین، کاربرد مدل هایی نظیر میزان سنج نهادی گاتمن، ارزش مرکزیت، مجموع حداقل فواصل، تعداد ارتباطات مستقیم، تعداد گره های ارتباطی و توان جمعیتی مورد توجه قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد عوامل طبیعی بویژه توپوگرافی، منابع آب و شیب در موقعیت استقرار سکونتگاه های روستایی تأثیر داشته است.این وضعیت سبب گردیده تا سازمان فضایی محدوده مورد مطالعه از ساختارسلسله مراتبی دو سطحی برخوردار گردد. ضمناً مبتنی بر این نتایج پیشنهاد گردید تا سازمان فضایی محدوده از سه حوزه روستایی به مرکزیت روستاهای افجه، کندعلیا و بوجان و یک مجموعه روستایی با مرکزیت شهر لواسان تشکیل گردد.

در بیست وپنج سال گذشته فهم ما از مفهوم تکتونیک جنبا بسیار کامل تر شده است. همین امر پژوهشگران را با سؤال بسیار مهمّی روبه رو کرده است و آن اینکه درکل، تکتونیک فعّال پوسته در مناطق قارّه ای چه تأثیری بر جوامع انسانی گذاشته و می گذارد. مروری بر آثار منتشره مبین دو دیدگاه غالب در تحلیل میان تکتونیک فعّال با انسان و مدنیّت ها است. گروهی همجواری سکونتگاه ها با گسل های لرزه زا را بهانه قرار داده و با تأکید بر فجایع رخ داده در طول تاریخ، تلاش در نشان دادن ویژگی های مرگبار این پدیده ی طبیعی دارند. گروه دوم به حضور توأم گسل ها و آب اشاره داشته و هم زمانی خطر حیات را در حواشی گسل های فعّال یادآور شده، مجموعه عواملی مستقل از لرزه خیزی را مورد توجّه قرار داده اند و تکتونیک را عاملی بسیار با اهمّیّت در سیر تکاملی نوع بشر و مدنیّت ها دانسته و شکل گیری و قوام تمدّن های کلان را ناشی از آن دانسته اند. این مقاله تلاش دارد تا با مرور بر مهم ترین آثار منتشره در این زمینه، به معرّفی و تحلیل دیدگاه ها بپردازد. روش به کار رفته در این پژوهش کتابخانه ای و تحلیل محتوا بوده و نتایج به دست آمده حاکی از آن است که با در نظر گرفتن عامل زمان، می توان فهم بهتری از رویکرد دوم داشت. در این تحلیل ارتباط میان سطوح مختلف بوم شناختی با انواع حرکات تکتونیکی مورد توجّه قرار گرفته و همخوانی جالبی میان ساختار سلسله مراتبی کمربندهای چین خورده با ساختار تمدّن های کلان در چهار سطح، مدّنظر قرار گرفته است. بر این اساس کوچک ترین اجتماعات انسانی در مقیاس محلّی، در حاشیه ی گسل های فعّال شکل گرفته اند، در عین حال در مقیاسی کلان ، تمدّن های جهان باستان در حاشیه ی کمربند چین خورده و بسیار جنبا (آلپ هیمالیا) در بازه ی زمانی ده هزار ساله ظهور و افول کرده اند.

تنوع و گستردگی پژوهش های کاربردی در حوزه علم ژئومورفولوژی منجر به قطع ارتباط معنایی و مفهومی این گونه پژوهش ها با مبانی نظری و ایده های فکری تغذیه کننده آنها شده است. امروزه ضرورت دارد که بین پژوهش های کاربردی حوزه علم ژئومورفولوژی و مکاتب فکری پشتیبان آنها، ارتباط شفاف تری برقرار شود که این مسئله توجیه کننده ضرورت پژوهش حاضر است. لذا در جهت دستیابی به اهداف کلیدی این پژوهش، ایده های نظری مطرح شده در مکاتب نظری و فلسفی ژئومرفولوژی ایران مورد کاوش قرار گرفت. از این رو با اتکا به ریشه های نظری و بنیادین مطرح شده در نظام فرم شناسی دانش ژئومورفولوژی و با روشی تحلیلی، عملیات مصداق سازی و کمی سازی ایده های بنیادین، با استفاده از مدل ها و تکنیک های مرفومتریک تبیین گردید. در نتیجه، هفت سطح زمین - معنا، زمین - فضا، زمین متن، زمین منظر، زمین شکل، زمین عارضه و زمین - شئی، پیکر بندی، مصداق سازی و در حوزه ژئومورفولوژی، کمی، بصری و کاربردی گردید. بدین معنا که با ایجاد یک حلقه واسط، فضای نظری با روش ها و تکنیک های کمی، مصداق سازی و کاربردی گردید. کلید واژگان: مدل سازی، فرم شناسی، ژئومورفولوژی، ساختار سلسله مراتبی

ارزیابی عملکرد، امری ضروری در تولید پایدار و سبز شرکت هایی مانند نیروگاه های حرارتی به شمار می رود. کارت امتیازی متوازن پایدار (SBSC) یکی از مدل های رایج در این زمینه است. در SBSC وزن منظرها/ شاخص ها/ زیرشاخص ها (عناصر) یکسان در نظر گرفته می شود؛ درصورتی که در مسائل واقعی ممکن است این گونه نباشد. در این پژوهش ابتدا یک مدل برنامه ریزی ریاضی برای محاسبه وزن نهایی عناصر در ساختار سلسله مراتبی با استفاده از روش بهترین بدترین ارائه شد؛ سپس با ایده گرفتن از مفاهیم طراحی ساختار سلسله مراتبی در فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، چهار ویژگی ساختار مطلوب کاربردی عناصر تعریف شد. در ادامه با استفاده از مدل وزن دهی پیشنهادی، چهار ویژگی تعریف شده و آستانه های قابل قبول نرخ سازگاری، الگوریتمی برای طراحی ساختار چندسطحی عناصر مسئله ها و تعیین وزن آن ها ارائه شد. با اجرای الگوریتم پیشنهادی برای ساختاردهی و وزن دهی به عناصر ارزیابی عملکرد SBSC در نیروگاه های حرارتی کشور در راستای تولید پایدار و سبز، ساختار سلسله مراتبی چهارسطحی وزن دار مدل SBSC شامل 50 عنصر ارزیابی عملکرد ارائه شد؛ سپس با توجه به عناصر به کار رفته در ساختار حاصل شده، فهرست مناسبی از شاخص های تولید پایدار و سبز منطبق با نیروگاه های حرارتی کشور استخراج شد. یافته ها نشان دهنده مناسب بودن عملکرد الگوریتم پیشنهادی است.

مقدمه: از جمله مسائلی که ایران در برنامه توسعه در حوزه آمایش شهری با آن مواجه است مسأله فقر در هندسه ی فضای خود است. تولید فقر و شکاف بین فقرا و اغنیا که در عصر ما سیری همواره فزونی داشته است مولود ماشین بزرگتریست که ماهیتاً به تولید فقر مبادرت می کند.داده و روش: این پژوهش در حوزه مطالعات آمایش شهری بوده و مبانی آن بر روش پدیدار شناسی هایدگری استوار است که بر اصل فهم محقق مستند به داده های عینی و فراعینی است. لذا سعی شده برای دستیابی به اهداف، ضمن بررسی و کالبد شکافی نظری پشتوانه های فلسفی ساختار الگوی مدیرتی نظام گردش سرمایه، به بررسی الگوی سلسله مراتبی ساختار اداری در فضای ایران در مقیاس ملی با اتکا به مولفه های کالبدی مبادرت می شود. سپس به تحلیل مساله فقر در فضای شهرهای ایران و افزایش فاصله روزافزون فقر و غنا پرداخته و عوامل ساختاری، برنامه ریزی و اقتصاد فضایی که در این امر دخالت داشتند مشخص می گرددیافته ها: نشان دهنده آنست که ساختار سلسله مراتبی در نظام مدیریت گردش سرمایه، که توسط میسرا و روستو در کشور ایران پیاده گردید با ارجحیت دادن به شهرها، سبب حذف سازمندی روستایی و ایجاد فقر و نابرابری گردید لذا ساختارهایی که برای اداره فضا انتخاب می شوند گاه آنقدر تأثیرگذار است که نتایج آن به صورت خزنده به وضوح با پدیده فقر و نابرابری فضایی نمود خواهند یافت.نتیجه گیری: ساختار سلسله مراتبی در الگوی مدیریتی نظام گردش سرمایه با ارجحیت دادن به شهرها در برخورداری متفاوت از سهم بودجه مسبب ناتعادلی و افزایش فقر شده به صورتی که هفت استان کمتر از سهم بودجه تعادلی و سه استان از صفر تعادلی برخوردار بوده و دارای تعادل فضایی هستند و بقیه استان ها (20 استان) بیشتر از سهم بودجه تعادلی دریافت می کرده اند.